چهل تکه یعنی دنیای خاطره ها

سرویس اجتماعی به دخت/ 

یادم میاد وقتی بچه بودم هر هفته روزهای جمعه به خانه مادر بزرگم می رفتیم. فاصله خانه ما با آن ها زیاد نبود، ولی آن موقع ها فکر می کردم که خیلی زیاد باید راه بری تا به خانه ی آن ها برسی. بعدها که بزرگتر شدم ، فاصله برایم کم و کوتاه شد. یادش بخیر روزهای زمستان زیر کرسی مادربزرگ می نشستیم. آخر اون موقع ها خانه ها با بخاری نفتی و چراغ علاء الدین گرم می شد و برای گرمای بیشتر همه در اتاق نشیمن کرسی می گذاشتند. گرمای مطبوعی داشت. لحاف روی کرسی خیلی بزرگ بود. طوری که چهار طرف اون همه می توانستند به راحتی بخوابند. کرسی میزپذیرایی هم بود با یک سینی بزرگ به اسم مجمعه  پر از میوه و آجیل روی آن.

اما جالب تر  از همه پارچه بزرگی بود که برای تمیز نگه داشتن لحاف کرسی روی آن می انداختند، یک پارچه بزرگ چهل تکه. این پارچه چهل تکه خیلی قشنگ را مادر بزرگم از دورریزهای خیاطی اش و احیانا از لباس هایی که دیگر قابل پوشیدن نبود، ولی پارچه خوش نقش و نگار داشت، درست می کرد. گاهی اوقات ما بچه ها با نقش و نگار پارچه ها بازی می کردیم. یعنی هر کس پارچه ای را که دوست داشت انتخاب می کرد. شاید باور نکنید ولی هنوز نقش اون پارچه های زیبا در ذهنم باقی مانده، پارچه های سرمه ای رنگ با گل های قرمز و سرخابی و پارچه های زرد رنگ با گلهای نارنجی. انگار بعضی از پارچه ها اصلا  از بین رفتنی نبودند. نکته جالب توجه اینکه این ملحفه ساخته شده توسط دست، اندازه اش به دلخواه قابل تنظیم بود، چون روکش لحاف کرسی باید بسیار عریض بود تا کاملا رویه آن را بپوشاند. در واقع بهره وری از پارچه های دور ریز خانه به نهایت ظرافت و زیبایی و کارآیی بود.

‌چهل تکه دوزی

یکی از رودوزی های سنتی و زیبای ایران همین “‌چهل تکه دوزی” است. چهل تکه دوزی که به آن خاتمی دوزی یا تکه دوزی هم می گویند. با چهل تکه دوزی می شود رویه لحافٰ، رویه پشتی ، روتختی، رو قوری و تابلوی تزئینی و دیوار کوب تهیه کرد.

جاذبه چهل تکه دوزی در تناسب رنگ ها و اندازه آن ها با یکدیگر است. اگر این قطعات کاملا مربع یا مستطیل و خصوصا مثلث وهم اندازه باشند، چون شبیه به خاتم می شوند به آن خاتمی دوزی هم می گویند. شما می توانید از تکه دوزی در قطعات کوچک و زیبا برای تزئین لباس ، مانتو و … استفاده کنید. در این صورت شما می توانید با توجه به زمینه مانتو و لباس تان رنگ هایی متناسب با رنگ زمینه پارچه انتخاب کنید.

اول قطعات کوچک را به هم وصل کنید. بعد آن را در قسمت مناسبی از لباس متصل کنید. گاهی اوقات هم پیش می آید که یک قسمت از لباس در اثر گیر کردن به جایی پاره می شود که قابل رفو شدن نیست. در این صورت هم می توانید به طرز هنرمندانه و ماهرانه ای آن قسمت از لباس را تکه دوزی کنید. البته در آن صورت باید این تکه دوزی در بعضی از قسمت های دیگر لباس تکرار شود که به صورت وصله به نظر نیاید و شکل ظاهری قشنگی به لباس تان بدهد . گاهی اوقات هم می توانید بعد از اینکه مدتی از یک مانتو یا لباس استفاده کردید، برای تنوع آن را تکه دوزی کنید. این کار هم شما را سر ذوق می آورد، هم لباستان را زیبا و  متفاوت می کند.

منیِژه کاظمی/ انتهای متن/