خودارضایی یا خود آزاری؟

راضیه جمال زاده/

• مشکل من خود ارضایی شوهرم هست. بعد چند ماه از جشن عروسی ما که گذشت متوجه این رفتار در ایشون شدم و حالا که دو سال از ازدواجمون میگذره ما ماهی یک تا دو بار با هم رابطه داریم. وقتی که از سر کار به خونه برمی گرده روی مبل دراز می کشه و هر وقت من تو آشپزخونه هستم و یا تو اتاق بر میگردم سمتش متوجه میشم که دست و پاشو گم میکنه و بی حرکت میشه. من این موضوع رو با خودش هم در میون گذاشتم اما انکار میکنه. حتی شبها که رو تخت خوابیدیم نصف شب از تکون خوردنهاش بیدار میشم اما تا متوجه بیدار شدنم میشه بی حرکت میشه. این موضوع خیلی عصبیم کرده و باعث خیلی از مشاجرات تو زندگی ما شده. لطفا کمکم کنید.
• من 29 سالمه همسرم 31 سالشه. همسرم مشکل خود ارضایی داره با این که در هفته یکی دو بار رابطه داریم ولی من تا از خونه بیرون برم خود ارضایی میکنه البته قبل ازدواج خود ارضایی داشته بعدشم چند بار من دیدم به روش نیاوردم و زیاد گریه کردم، فهمید، ترک کرد. الان چند وقته باز شروع کرده. خیلی ناراحتم حتی موقع رابطه هم احساس بدی بهش دارم. باخودم میگم اگه با من راضی می شد، که خودارضایی نمی کرد. به هیچ وجه هم اجازه نمیده بهش بگم. میشناسمش خیلی عصبانی میشه. تو رو خدا کمکم کنید. چکار کنم؟

آن چه خواندید صحبت مراجعه کنندگانی بود که خودارضایی برای آن ها مشکلاتی ایجاد کرده است. همان طور که گفته شد این رفتار، اختلال های جسمی و روحی به همراه دارد. در نمونه های بالا هم این اختلالات را مشاهده کردید. پس لازم است برای درمان و پیشگیری از آن اقدام شود. در ادامه بحث به چرایی و کنترل این رفتار ناسازگار می پردازیم.

در ابتدا باید گفت که خودارضایی یکی از رفتارهای ناپسندی است که  در بین گروه های سنی مختلف دیده می شود. این رفتار در میان افراد مجرد شایع تر است.

 خودارضایی رفع نیاز جنسی فرد توسط خودش است و آسیب‎های جسمی و روانی متعددی در پی دارد و مشکلاتی در زندگی فرد و اطرافیانش به وجود می آورد.

غریزه جنسی

انسان با نیازهای غریزی و ذاتی که برای ادامه ی حیات لازم و ضروری اند به دنیا می آید. یکی از این نیازها، غریزه جنسی است. تفاوتی که این نیاز با نیازهای غریزی دیگری همچون گرسنگی و تشنگی دارد در این است که انسان بدون ارضای این نیاز می تواند به حیات خود ادامه دهد. ممکن است ناکامی در ارضای این غریزه، مشکلاتی را برای فرد به وجود آورد اما این ناکامی باعث مرگ انسان نمی شود.

آفریدگار هستی، در عین این که انسان را با نیازهای مختلف خلق کرده، راه و روش های صحیح رفع این نیازها را در جهت حفظ سلامت جسم و روان نیز مشخص کرده است. پس اگر این نیازها خارج از مسیر درست و حقیقی خود برآورده شوند، باعث ایجاد اختلال و بیماری جسمی و روانی در فرد می شوند. ارضای غریزه جنسی طبق نظام خلقت در چهارچوب ازدواج قابل تعریف است. پس استفاده از روش هایی که ابداع انسان است آسیب های جسمی و روحی را در پی دارد.

انسان با نیاز جنسی به دنیا می آید ولی این نیاز در دوران کودکی خاموش است. طی مراحل رشد و ورود انسان به مرحله نوجوانی تغییرات جسمی در بدن رخ می دهد که باعث می شود غریزه جنسی کم کم بروز و ظهور پیدا کند و در مرحله جوانی به رشد و بلوغ کافی برسد. جوانی زمانی است که فرد می تواند برای رفع نیاز خود ازدواج کند.

عوامل خودارضایی

رفتارهایی که انسان از خود بروز می دهد دو علت دارد: 1. محرک درونی 2. محرک بیرونی.

محرک درونی مربوط به نیازهای درونی و ذهن انسان است و محرک بیرونی به محیط اطراف و رفتارهای دیگران اشاره دارد. برای مثال شخص به دلیل نیاز جسمی و فیزیولوژیکی احساس گرسنگی می کند و برای رفع آن به دنبال غذا می رود. اگر شخصی که احساس گرسنگی دارد، در موقعیتی قرار بگیرد که غذاهای خوشمزه و تحریک کننده وجود داشته باشد، بر شدت گرسنگی او افزوده شده و تحمل گرسنگی سخت تر می شود.

غریزه جنسی نیز مصداق همین مثال است. احساس نیاز جنسی هم وقتی سراغ انسان می آید، بر اثر  محرک های بیرونی تشدید می شوند؛ محرک هایی مثل دیدن فیلم و عکس های تحریک کننده(پورنوگرافی)، بدن عریان یا نیمه عریان و خوردن غذاهایی با طبیعت گرم که باعث می شود تنشی در فرد ایجاد شود و فرد رفتارهایی را در جهت فروکش کردن این تنش از خود نشان دهد. وقتی فرد در موقعیتی باشد که نتواند از راه صحیح (برقراری رابطه جنسی) این نیاز را رفع کند، ممکن است  خود فرد، وسیله ارضای غریزه شود و این رفتار در نهایت تبدیل به عادت گردد. یادآوری صحنه های پورن (سکس) و درگیری ذهن با این مسائل نیز از عوامل درونی است که بر شدت این تنش می افزاید. گاهی اوقات تنش های روانی همچون استرس و اضطراب، نگرانی و افسردگی نیز در افزایش رفتار خودارضایی نقش دارند.

خودارضایی در کودکان     

همان طور که گفته شد نیاز جنسی در دوره کودکی خاموش است. خودارضایی در کودکان به معنای واقعی ارضای غریزه جنسی و لذت حاصل از آن نیست. اما اگر کودک در محیط و شرایطی قرار بگیرد که شاهد صحنه های پورن یا مواردی از رابطه جنسی میان پدر و مادر باشد یا این رابطه برایش توصیف شود، ذهن کودک با این مسئله درگیر می شود و ممکن است رفتارهایی از خود نشان دهد که با احساس لذت همراه باشد و این احساس لذت باعث ادامه دار شدن رفتار و مقدمه خودارضایی در دوره نوجوانی و جوانی می شود.

خودارضایی در نوجوانی و جوانی

در دوره نوجوانی با تغییرات هورمونی که در بدن رخ می دهد، بلوغ جنسی آغاز و شعله غریزه جنسی در فرد روشن می شود. اگر نوجوان در موقعیت و شرایطی قرار بگیرد که محرک های بیرونی حضور داشته باشند، این نیاز شعله ور می شود و همین می تواند باعث خودارضایی در نوجوان شود. تنش های روانی هم که نوجوان با آن ها درگیر است، به این مسئله دامن می زند.

جوانی مرحله ایست که بلوغ جنسی به اوج خود می رسد و اگر شخص مجرد باشد، احتمال رفتار خودارضایی بالا می رود. موقعیت ها و محرک های بیرونی و درونی نیز به افزایش این تنش و تکرار این رفتار کمک می کنند. فرد خودارضایی را از دوره کودکی و نوجوانی با خود به مرحله جوانی و بزرگسالی می آورد و حتی بعد از ازدواج هم امکان دارد تکرار  شود.

اشکال دارد یا نه؟

متاسفانه بعضی از روان شناسان و مشاورین وقتی مورد مراجعه و سوال در مورد این مشکل واقع می شوند، برخوردی از سر اغماض و سهل انگاری دارند و اصلا این رفتار را اختلال و مشکل نمی دانند.در صورتی که با توجه به موارد عینی که دو نمونه اش ذکر شد و هم مطالعاتی که در این زمینه انجام گرفته، عوارض و پیامدهای منفی جسمی و روحی حاصل از خودارضایی قابل انکار و کوچک نیست. 

/انتهای متن/