رمضان در اندونزی: نمایشی زیبا از سنت‌های گوناگون
ماه رمضان در میان مردم مسلمان در کشورهای مختلف اسلامی با سنت ها و آداب متفاوت و زیبایی همراه است. در اندونزی این تفاوت در میان شهرهای مختلف این کشور بزرگ هم دیده می شود.
مشکات سخاوتی/
در اندونزی، اکثریت جمعیت مسلمان هستند و سنت‌های گوناگونی در تعدادی از نواحی برای استقبال مردم از ماه مبارک رمضان وجود دارد. اگرچه سنت‌ها ممکن است متفاوت باشد، اما معنویت در یک چیز می‌باشد و آن شادی و قدردانی در استقبال از این ماه مقدس است.
رمضان ماه هدیه و بخشش خدا
ماه روزه‌داری رمضان، ماهی پر از نعمت برای مسلمانانی است که مشتاقانه در انتظار ورودشان به این ماه هستند. مسلمانان اعتقاد دارند که رمضان ماهی پر از رحمت، هدیه و بخشش خداست، وقتی که خدا به همه‌ی اعمال و عبادات بندگان پاداش داده و گناهان بخشیده خواهد شد.
آندره مولر، در رساله‌ی رمضانش، “شادی و جهاد مراسم روزه داری”، در جاوا( یک جزیره بزرگ در مجمع الجزار مالایی که بخشی از اندونزی است)، درباره سنت‌های گوناگون مسلمانان اندونزی نوشته است. درحالی که مسلمانان به یک خدا اعتقاد دارند، آنها در سرتاسر جهان سنت‌های متفاوتی دارند. بنابراین، این تعجب آور نیست که تفاوت‌هایی را در برطبق زمینه‌های تاریخی و موقعیت‌های جغرافیایی پیدا کنیم. ماه رمضان برای مثال در “یوگیاکارتا”(یکی از شهرهای اندونزی، در سواحل جنوبی جزیره جاوا) شبیه به رمضان در آچه(یکی از استان‌های کشوراندونزی) نیست و رمضان در اندونزی همچنین از رمضان در فلسطین و سایر کشورها هم متفاوت است.
تصور غلط غیرمسلمانان نسبت به روزه‌داری
بسیاری از غیرمسلمانان خصوصا غربی‌‌ها، فکر می‌کنند که روزه‌داری در طول رمضان، درد و رنجی نهایی برای آن‌هایی است که روزه می‌گیرند. هر کسی می‌تواند این تصور غلط را باور کند به علت اینکه آنها واقعا مفهوم روزه‌داری در طول این ماه مقدس را نمی‌فهمند؛ نخوردن، نیاشامیدن یا سیگار نکشیدن و پرهیز از روابط جنسی و بدگویی کردن و غیره. به راستی در طول همه‌ی این ماه بار مسئولیتی سنگین برای برخی کشورها خصوصا در کشوری گرمسیری مانند اندونزی وجود دارد.
مسلمانان اندونزی اشتیاقی بی‌نظیر در استقبال از ماه مقدس دارند بطوری‌که آنها شاد و بسیار هیجان‌زده هستند. یک ماه زودتر، در ماه شعبان، آنها برنامه‌ها و تشریفات مذهبی گوناگونی را برگزار می‌کنند. مهدکودک‌ها و مدارس در حرکتی دسته جمعی به اطراف شهر می‌روند، مراکز خرید تخفیفات ویژه و فیلم‌های تبلیغاتی عرضه می‌کنند، مراسم مذهبی خاص که “رو،واحان” نامیده می‌شود در خانه برگزار می‌شود و بسیاری افراد به گورستان می‌روند تا به پدر و مادر یا بستگان فوت شده‌شان ادای احترام کنند.
توزیع غذا بین سالمندان خانواده
مسلمانان در کلاتن، بویولالی، سالاتیگا و یوگیاکارتا در مجمع الجزایر جاوا مراسم مذهبی متفاوتی دارند. سنت “پادوسا” مثلا آنها اعتقاد دارند که خودشان را در آب غوطه‌ور کنند تا مقدس شوند یا در چشمه ها یا چاه‌هایی مقدس حمام می کنند تا از قبل خودشان را به لحاظ روحی و جسمی برای این ماه مقدس پاک کنند.
سنت “میوگانگ” در دارالسلام آچه اجرا می‌شده است و مسلمانان بز، گوسفند و گاومیش می کشتند. این سنت در این استان از قبل از سال ١٤٠٠ وقتی استان توسط پادشان اداره می شد، وجود داشته است.
سنت “بالیمایو” به مسلمانان در پادانگ (سوماترای غربی) تعلق دارد. این سنت شبیه به سنت پادوسا است. سنت “نایروگ” برای مردم بتاوی (قومی در اندونزی) در جاکارتا، به معنای توزیع غذا برای اعضای سالمند خانواده است. این غذاها متفاوت هستند، مثل گوشت بوفالو و گاو، ماهی، رشته فرنگی بسته‌بندی شده، نسکافه، شکر، شربت و غیره.
نماز تراویح
در طول ماه روزه داری ریتم زندگی هم تغییر می‌کند. در ساعات اندکی از صبح قبل از طلوع خورشید معمولا هرکس همراه با خانواده‌اش، سحری می‌خورد، که وعده غذایی صبح است و به طور عادی هر کس برای عبادت به مسجد می‌رود و قرآن می‌خواند. بسیاری رستوران‌ها و دکه های مواد غذایی در طول رمضان مشغول کار نیستند. اما برخی از آنها عصرها تا قبل از طلوع خورشید باز هستند. قبل از باز کردن روزه در زمان مغرب یا بعد از غروب سنتی به نام “انگابوبوریت” وجود دارد، به این معنی که تا قبل از غروب خورشید مناجات و دعا کنیم. هم چنین امروزه در بسیاری شهرهای اصلی در اندونزی سنتی به نام ” بوکا برساما” وجود دارد یعنی بازکردن افطار همراه با بستگان، دوستان یا همکاران در رستوران‌ها یا کافه‌هایی که پیشنهادات تبلیغاتی ویژه در طول این ماه مقدس دارند.
سنت ” صلاة تراویح” که نمازهای شب غیرواجب در طول ماه روزه داری می‌باشد، در اندونزی بسیار محبوب است. بنابراین اغلب صفوف مرتب متعددی از عبادت کنندگان را در مساجد در شب‌های رمضان پیدامی‌کنید که برای تقریبا یک ساعت بعداز افطار مناجات می‌کنند. برخی این کار را فقط در شروع و پایان ماه روزه داری انجام می‌دهند. (صلاة تراویح از جمله نمازهایی است كه اهل سنّت آن را مستحب دانسته و در هر شب از ماه مبارك رمضان نزدیك به 20 ركعت، آن را به جماعت اقامه می‌نمایند.)
بچه‌ها در ماه رمضان
چیزی که منحصر بفرد است درباره ماه رمضان در اندونزی، این است که این ماه فقط به بزگسالان تعلق ندارد بلکه برای بچه‌ها هم هست. در طول دیگر ماه‌ها بچه‌ها معمولا اجازه ندارند که در زمان مغرب یا هنگام نماز شب بازی کنند یا بدوند اما در طول ماه رمضان والدین شان آنها را از بازی کردن و دویدن تاوقتی که آنها (والدین شان) روزه‌شان را باز می‌کنند یا غذای شان را می‌خورند، محروم نمی‌کنند. در اندونزی رمضان مراسمی خانوادگی مانند برخی کشورهای اسلامی است.
مشخصه‌ی دیگر رمضان در اندونزی، جشن نزول قرآن (روز بزرگداشت ظهور قرآن) و لیله القدر (شب وحی قرآن) است. در اندونزی، نزول قرآن در ١٧ام رمضان و لیله القدر در ٢٧ ام همین ماه جشن گرفته می‌شود. هر دو این سنت‌ها مخصوص اندونزی هستند.
منبع:
Burhanuddin Abe
http://www.thejakartapost.com/news/2010/08/11/the-ramadan-tradition-indonesia.html
/انتهای متن/
