نشست تخصصی خانواده برگزار شد

نشست تخصصی خانواده که با حضور جمعی از اساتید و کارشناسان دانشگاهی و مسئولین اجرایی برگزار شد، در دو بخش و طی دو پنل به ارائه بحث هایی در مورد خانواده  ایرانی پرداخت.

در پنل اول که با عنوان”مسائل اجتماعی خانواده، سیاست ها و چالش ها” وبه مدیریت دکتر سهیلا صادقی فسایی برگزار شد، دکتر صادقی در سخنانی اظهار داشت:

بزرگ نمایی و کوچک نمایی مسائل خانواده ایرانی

“در مورد مسائل خانواده ایرانی از سوی عده ای یک بزرگ نمایی صورت گرفته و از سوی گروهی دیگر کوچک نمایی. کسانی که به دنبال بزرگ نمایی مشکلات خانواده در ایران هستندو در واقع در این زمینه سیاه نمایی می کنند، بر اساس یک ایدئولوژی سیاسی سعی دارند  خانواده  ایرانی را ناموفق نشان بدهند. آنها هم که مسائل خانواده ایرانی را می خواهند کوچک نشان دهند، در پی آنند که همه چیز خانواده را قدسی نشان دهندو هیچ نکته منفی را نبینند. نگاه جامعه شناسانه به خانواده ایرانی هیچ کدام از این دو نگاه را قبول ندارد و بیشتر به واقعیت های خانواده توجه دارد.”

وی در بخش دیگری از سخنانش اضافه کرد:” مانباید در بررسی مسئله خانواده ایرانی تک بعدی بحث کنیم. مثلا خشونت خانگی  را که مطرح می کنیم، نمی شود فقط روی خشونت برعلیه زنان تمرکز کرد و خشونت در مورد مردان و والدین را ندیده گرفت. نرخ های مربوط به خانواده مثل نرخ طلاق و ازدواج هم چون خارج از متن اجتماعی خود مطرح می شود، خیلی وقت ها اساس آماری درستی ندارد و فاقد ارزش علمی است. “

به دنبال سخنان دکتر صادقی، دکتر مسعودی فرید معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی در مورد وضعیت ازدواج و طلاق در جامعه ایرانی سخنانی ایراد کرد.  دکتر علوی نژاد رئیس مرکز مطالعات اجتماعی و جرم شناسی قوه قضائیه هم در ارتباط با موضوع خانواده در ایران در حوزه مسئولیت خویش به بیان مسائلی پرداخت.

در ادامه نشست، پنل دوم تحت عنوان”تغییر وتحولات خانواده، سیاست ها و چالش ها” و با مدیریت دکتر آزاد ارمکی برگزارشد. دکتر آزاد در سخنانی بیان داشت:” ما بایستی در حوزه خانواده کارمطالعاتی کنیم اما مسأله این است که ما در ایران یک نوع خانواده نداریم و در عین حال برای مطالعه هم به لحاظ روشی دچار نوعی به هم ریختگی هستیم. در حالی که لازم است ما به جای فلسفی پرداختن به موضوع و دنبال کردن ایده آل گرایی، انسان اجتماعی را تعریف کنیم. اکر ما می توانسیتم مفاهیمی مثل محبت را بازتولید کنیم و اگر دقت می کردیم که قوم ایرانی اصولا اهل سازگاریست حتی با دشمن و دشمن را خودی می کند(مثل ترک های صفویه و چنگیز مغول و اعراب) آن وقت می توانستیم خانواده ایرانی را درسیر چالش و تغییر تعریف کنیم ونه بحران .

سپس دکتر شهلا کاظمی پور جمعیت شناس در مورد تغییرات حول در خانواده ایرانی گفت : ” ما از دید آسیب شناسی به تغییرات  و تحولات خانواده نگاه نمی کنیم بلکه از دید جمعیت شناسانه و بی طرفانه این بررسی را انجام می دهیم .”

دکتر کاظمی پور در ادامه بیان کرد:”در جامعه شناسی در بررسی موضوع خانواده پدیده ای هست به نام چرخه زندگی که مراحل پنج گانه خانواده در آن مورد توجه است و ما بر اساس همین مفهوم یک بررسی در مورد خانواده ایرانی انجام داده ایم در سال های 1300 تا 1390.  با توجه به این بررسی ها باید بگویم که امیدزندگی در ایران بالا رفته است و آمارهایی که از کاهش ازدواج و افزایش طلاق صحبت می کند، معمولا بدون توجه به تحلیل های صحیح مطرح می شود. صرف آمار گویای وضعیت واقعی خانواده در ایران نیست. “

سخنران بعدی دکتر فریدون رحیم زاده مدیر کل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری یود که در زمینه خانواده اظهار داشت:” به نظر من اوضاع خانواده در ایران آنچنان که آمار بیان می کند، بد و چالش برانگیز نیست. این که براساس یک برداشت تئوریک معرفتی ما گذشته را اساس قرار داده ایم و اصالت می دهیم و هر گونه انحراف از آن را به نوعی بحران می دانیم، صحیح نیست. من معتقدم که باید دید تاریخی داشت. این دید چند ویژگی دارد :این که ما را آرام می کند تا از ذات گرایی بپرهیزیم. پس بر این اساس می توان گفت که خانواده یک بستر تحول تاریخی داشته است . اگر اوضاع خانواده را در ایران با این دید بررسی کنیم، آن وقت بازی عوض می شودو دولت ها تکلیف خود را می دانند. ضمن این که با صرف آمار نمی شود گفت که بحث بحران در مورد خانواده قابل طرح است.”

سخنرا ن آخر نشست مهندس معینی معاون مطالعات وتحقیقات دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی بود که گفت:” در جمع بندی مباحث مطرح شده من به نوعی عدم توافق در تعریف مسئله و راه حل را در موضوع خانواده ایرانی می بینم. به جهت ابعاد اجتماعی،  ما در این موضوع با پیچیدگی خاصی مواجهیم. حل مشکل هم مستلزم تغییررفتار درسطح فردی و اجتماعی است .مشکل در طول زمان به شکل های مختلفی بروز کرده است و راه حل واحد درستی هم برای ان وجود ندارد. ممکن است این مشکل نشانه ای از مشکلات در حوزه های دیگر باشد که شبکه ای از علل وعوامل در آن موثرند.

وی در نهایت اضافه کر: ” ما در مواجهه با خانواده رویکردمان  یا رویکرد بحرانی بوده یا رویکرد تقسیم وظایف دستگاهی. در حالی که ابلاغ و دستور و تقسیم وظایف دستگاهی کافی نیست و حل مساله مشارکت همه ظرفیت های جامعه را می طلبد.”

/انتهای متن/