مد لباس در ایران هویت ندارد

فاطمه قاسم آبادی/

می گویند اولین کسی که از فیروزکوه به لاله زار آمد و اعتباری بدست آورد، شخصی بود به نام گودرزی. او باعث شد تا عده بی شماری از فیروزکوه و دماوند به این کار روی آورند.

از مازندران تا لاله زار

اما تنها این عده نیستند که دارای خانواده قومی اند. بلکه مازندرانی ها هم در این شغل از جمعیت قابل توجهی برخوردارند. پیچکا که خیاطی مشهور بوده است یکی از آنهاست. اسفندیاری نیز مازندرانی است و روزگاری اسم و رسم خاصی در این عرصه به هم زده بود.

او تعداد تقریبی کسانی که از دماوند و فیروزکوه به تهران آمده و در کار خیاطی هستند را 10 هزار نفر می داند. او هنوز هم کسانی را سراغ دارد که در اروپا زندگی می کنند، اما برای تهیه لباس نزد همین خیاطان ایرانی می آیند و از لباس های دوخت استادکاران ایرانی می پوشند.

همه معتقدند که لباس های چینی که بسیار هم وارد می شود باعث افول خیاطان می شود. همه این خیاطان روزگاری شخصی دوز بوده اند. در میان آنها هستند کسانی که برای افراد بانفوذ از اشخاص اول کشور گرفته تا رده های پایین تر لباس می دوخته اند.

دلیل شهرت لباس های لاله زار

شکی نیست که آنها صاحب ذوق بوده اند و تنها کپی کردن از لباس های خارجی موجب محبوبیتشان نبوده است. مطمعنا روزگاری شهرت لباس های دوخت لاله زار حتی در اروپا هم پیچیده بود.

حالا هم که عمده جمعیت این صنف را دماوندی ها و مازندرانی ها در اختیار دارند همان ذوق و سلیقه شاید هم بهتر وجود داشته باشد. اما حضور عجولانه پوشاک چینی همه چیز را به هم ریخته است.

آنها امروز اگرچه معتقدند که بهترین خیاطان را در اختیار دارند، اما نمی دانند در برابر سری دوزی چینی ها که هم قیمت هایشان نازل است وهم سهل الوصول، چه کنند. آنها کسانی هستند که هنوز هم درحافظه لاله زار جای دارند.

نظر کارشناسان

علی حاجی، هیات مدیره صنف خیاطان تهران در مورد نظرش پیرامون لباس و مد اینطور می گوید:

” انسان های نخستین بعد از رفع نیاز اولیه که همانا خوردن و آشامیدن بوده به سراغ پوشش هم به عنوان اجابت ذات انسانی و هم به عنوان محافظ بدن در برابر سرما و حشرات و موانع طبیعی رفتند که در ابتدا از پوست حیوانات و سپس با استفاده از تکنیک های نخ ریسی از پشم و پنبه، پوشش را در مسیر تکامل قرار دادند.

آنچه که امروزه ما به عنوان لباس و پوشاک از آن استفاده می کنیم حاصل تنوع و تداخل فرهنگ است که به اقتضای رشد ارتباطات جوامع در بخش های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شکل گرفت.

طراحی مد

رشد تکاملی طراحی پوشاک که برگرفته از هویت های ملی، مذهبی جوامع مختلف بوده عملا محصولی را در سطح جهان ارائه می دهد که نمی توان هویت خاصی را بر آن نام نهاد.

تزریق این گونه مد یا طرح ها درکشورهای مختلف و جذب آن به عنوان پوشش، زنگ خطری است برای فرهنگ و ملیت کشوری که دارای هویت است.

خلأ طراحی پوشاک توسط طراحان و نبود جایگاه سازمانی و نهادی در این بخش به عنوان مرجع حفظ ارزش های ملی و تاریخی و مذهبی، عملا جوانان کشور را با توجه به نفوذ رسانه ها به سمت الگوهای وارداتی می کشاند.

الگوهای اشتباه

در واقع با هرز رفتن ذوق و سلیقه تولیدکنندگان پوشاک کشور و تقلید کورکورانه از الگوهایی که پایه تاریخی و علمی ندارند به جرات می توان گفت هیچ مسیر تعریف شده ای برای مد لباس در ایران نداریم، لزوم جذب طراحان پوشاک و صاحبان ذوق و سلیقه در این بخش و هدایت، آنها به سمت جایگاهی سازمانی که قالب اجرایی داشته باشد می تواند اولین گام در جهت نهادینه کردن مد در ایران باشد.

در واقع در چنین جایگاهی می توان خواسته های به روز و تنوع طلب روح جوان را با کارشناسی سمت و سو داد.

لباس و پوشاک سنتی مناطق مختلف کشورمان از زیبایی ویژه ای برخوردار است که اگر این تنوع سنتی و ملی با کار کارشناسی و فنی و به عنوان مد به جامه تزریق شود، موفق تر خواهیم بود.”

/انتهای متن/