وسواسی‌ها بیشتر در معرض ام اس هستند
در دست تان گزگز حس می کنید؟ در بدن تان نوعی بی حسی دارید؟ می ترسید به بیماری ام اس مبتلا شده باشید؟ اگر بله، پس این گفت و گوی ما را با متخصص مغز واعصاب در مورد بیماری ام اس بخوانید.
برخی از بیماری‌ها به بیماری‌های نوظهور معروف هستند؛ که بیماری ام اس یکی از آنهاست.
شاید در چند دهه قبل کمتر کسی با نام ام اس آشنا بود لیکن این روزها شیوع این بیماری به حدی است که افراد را نگران کرده است.
گفته می‌شود زنان دوبرابر مردان به ام اس مبتلا می‌شوند . به همین دلیل ترس از ام اس به طرز بیمارگونه ای در جامعه ایرانی به ویژه در بین زنان شایع شده و هرفرد با مشاهده علائمی نظیر گزگز در اندام های بدن ویا بی حسی گمان می کند مبتلا به ام اس شده است. به منظور آشنایی بیشتر با این بیماری به سراغ دکتر داریوش نسبی تهرانی متخصص مغز واعصاب رفتیم. پس اگر این موضوع باعث نگرانی شما نیز هست گفتگوی زیر را از دست ندهید.
آقای دکتر نسبی تهرانی، اصلا بیماری ام اس به چه شکل ایجاد می شود؟
- بیماری ام اس بیماری قرن جدید است و شیوع آن در دهه اخیر زیاد شده است. در دنیا راجع به این بیماری تحقیقات زیادی شده است. ام اس مربوط به سیستم اعصاب مرکزی است وبافت تخاعی ومغز را درگیر می کند. علت بیماری ناشناخته است ولی محققان در تشخیص به این امر رسیده اند که در این بیماری بافت های سیستم اعصاب شروع به از بین رفتن کرده و دچار آسیب می شوند. ام اس در قالب یک بیماری در سیستم ایمنی است، به این معنی که در روند بیماری سیستم ایمنی بدن نسبت به بافت های عصبی حساس شده و به آنها حمله می کند وبسته به اینکه کدام قسمت از سیستم اعصاب درگیر شود، علائم آن متفاوت است.
علائم بیماری ام اس دقیقا به چه صورت است؟
- اگر علائم در قسمت مغز باشد می‌تواند منجر به نقص حسی، حرکتی و بینایی شود واگر در نخاع باشد علائم حرکتی وحسی ایجاد می کند به این صورت که فرد دچار بی حسی در قسمتی از بدن شود ویا قدرت بدنی او کاهش یابد. در برخی افراد اختلال دید به وجود می آید و در برخی دیگر اختلال در تعادل و راه رفتن دیده می شود. البته گاهی علائم به شکل خیلی خفیف بوده و بتدریج افزایش می یابد. یکی از ویژگی های این بیماری این است که ممکن است علائم آن موقتا فروکش کرده و به نوعی خوب شود وبعد از مدتی در قسمتی دیگر از بدن عود کند. از این رو اگر فردی دچار یک سری علائم اولیه شود و بعد از مدتی علائم در او بهبود پیدا کند ومجدد ایجاد شود به نوعی که یک سری از حملات مکرر را در فواصل زمانی در نقاط مختلف بدن تجربه کند باید نسبت به وجود این بیماری در بدن خود شک کند زیرا بر اساس علائم بالینی دچار بیماری ام اس شده است. علائم وشدت بیماری در افراد مختلف متفاوت است.
یکی از ویژگی های این بیماری این است که ممکن است علائم آن موقتا فروکش کرده و به نوعی خوب شود وبعد از مدتی در قسمتی دیگر از بدن عود کند.
- گاه بسیار سبک است به طوری که خیلی از افراد آن را تشخیص نمی دهند و به دنبال درمان نمی روند و گاهی بسیار سنگین بوده و منجر به زمینگیر شدن فرد می شود. ام اس بیماری کشنده ای نیست اما در طول زمان امکان ایجاد ضعف وناتوانی در بیمار را دارد که این مساله مشکلات خاصی به همراه دارد.
آقای دکترعده ای با مشاهده علائمی نظیر خواب رفتگی در اندام های بدن احساس نگرانی کرده و گمان می‌کنند به بیماری مبتلا شده اند؛ آیا هر گزگز وخواب رفتگی نشانه ای از بیماری است؟
- همانطور که گفته شد بسته به اینکه التهاب کجای سیستم ایمنی باشد، علائم هم در همان نقطه است. اگر این التهابات در مناطق حسی باشد، می تواند علائم حسی نظیر خواب رفتگی و گرگز ایجاد کند. لیکن هر خواب رفتگی نشان از ام اس نیست خواب رفتگی عارضه شایعی است و بعضی افراد به طور طبیعی استعداد این مشکل را دارند به طوری که مدام دست و پای این افراد خواب می رود. این مشکل می تواند به دلیل کمبود ویتامین و یا علتی برای خستگی های عصبی باشد وهر علت سبک وساده ای می تواند دلیل این موضوع باشد و به طور خاص نمی توانیم خواب رفتگی را علت ام اس بدانیم و نگران شویم. زمانی که اختلالی در سیستم بدنی در یک ناحیه از بدن ایجاد شود و مجدد التیام یافته وسپس نقطه دیگری از بدن را مبتلا کند و حتی آثاری از خود به جای بگذارد در این حالت است که فرد باید نسبت به تشخیص اقدام کند وکمی نگران شود.
متأسفانه کشور ما از مناطق شایع جغرافیایی بیماری ام اس است و این در حالی است که ام اس معمولا در مناطق بالای خط استوا ومناطق سردسیر شایع است و این گونه برداشت می شود که تغذیه واسترس در این زمینه دخیل است.
آیا عوامل محیطی هم در بروز بیماری نقش دارند؟
- علی رغم اینکه این بیماری علت ناشناخته دارد عواملی را برای آن دخیل دانسته اند که می تواند در تشدید ویا بروز بیماری نقش داشته باشد. مهمترین این عوامل کمبود ویتامین D است. تجربه ثابت کرده در نقاطی که میزان ویتامین D افراد پایین است، استعداد ابتلا به این بیماری افزایش می یابد. یکی از راه های پیشگیری از بیماری مصرف ویتامین D است. عواملی نظیر تغذیه، استرس، شرایط آب وهوایی ، ژنتیک و منطقه جغرافیایی در پیدایش این بیماری دخیل است. در جوامع شهری که استرس افراد بالاست، ام اس شیوع بیشتری دارد. متأسفانه کشور ما از مناطق شایع جغرافیایی بیماری ام اس است و این در حالی است که ام اس معمولا در مناطق بالای خط استوا ومناطق سردسیر شایع است و این گونه برداشت می شود که نقش تغذیه واسترس در این زمینه دخیل است.
تجربه ثابت کرده در مناطقی که میزان ویتامین D افراد پایین است، استعداد ابتلا به بیماری ام اس افزایش می یابد. یکی از راه های پیشگیری از بیماری مصرف ویتامینD است.
آقای دکتر نقش عفونت های ویروسی در بروز ام اس تا چه میزان پررنگ است؟
- تحقیقاتی برای بررسی علت پیدایش ام اس انجام شده وبنابر این تحقیقات به این دلیل که ام اس نوعی از بیماری خود ایمنی است این فرضیه مطرح شده است که امکان بروز بیماری در افرادی که در کودکی به عفونت های ویروسی مبتلا شده اند وجود دارد. به هر حال ویروس همیشه به عنوان محرکی در جهت تهدید سیستم ایمنی مطرح بوده و به این دلیل که ام اس هم نوعی بیماری در سیستم ایمنی است نقش ویروس در بروز آن بی اهمیت نیست اما در مورد اینکه دقیقا چه نوع ویروسی در این بیماری دخیل است نتیجه ای به دست نیامده است. از طرفی دیده شده افرادی که بهداشت بالایی داشته اند و همیشه واکسن به موقع زده و در کودکی به بیماری ویروسی جدی مبتلا نشده اند بیشتر به ام اس مبتلا شده اند و این نشان می دهد که سیستم ایمنی این افراد تجربه مقابله با ویروس را نداشته است؛ در نتیجه این احتمال وجود دارد که رعایت های زیاد در بهداشت ممکن است سیستم ایمنی افراد را در آینده ناکارامد کند و زمینه ابتلا به بیماری هایی نظیر ام اس را فراهم کند.
این احتمال وجود دارد که رعایت های زیاد در بهداشت ممکن است سیستم ایمنی افراد را در آینده ناکارامد کند و زمینه ابتلا به بیماری هایی نظیر ام اس را فراهم کند.
بیماری ام اس در کدام گروه جنسی بیشتر شایع است؟
- بر طبق آمار حدود دو تا دو ونیم برابر خانم ها بیشتر از آقایان به ام اس مبتلا می شوند. یکی از دلایل، شیوع پوکی استخوان در خانم ها به نسبت آقایان است و همچنین کمبود ویتامین D هم در خانمها بیشتر است. از طرفی شاید خانمها به دلیل تأثیر نوعی خاص از استرس بیشتر مستعد ابتلا به ام اس هستند. شاید نگرانی ها وفشار عاطفی بیشتری برای خانم ها وجود دارد و این فشارها زمینه ساز ابتلا به بیماری را فراهم کند.
/انتهای متن/
