با اضطراب جدایی کودکان مان چه کنیم؟

فریبا علیزاده/

 اضطراب جدایی کودک ، به خاطر از دست دادن تکیه گاه ، پناهگاه و وابستگی به مادر است و ممکن است در هر مرحله از رشد کودک بروز کند . شاید نوزاد 9 ماهه ی شما ناگهان زمانی که می خواهید به سرکار بروید، ناله و زاری کند ، یا کودک دو ساله ی شما ، هنگامی که او را به مهد کودک می رسانید، به شدت گریه کند . حتی کودکان بزرگ تر هم ممکن است در مورد تنها ماندن با پرستار در روز تعطیل ، از خود سرسختی نشان دهند .

راه های عملی غلبه بر اضطراب کودک

این راه ها به کودک کمک می کند تا اضطراب کمتری را تحربه کند:

• اوقات مفیدی را با کودکان سپری کنید .
• در حد امکان جدایی را به حداقل برسانید .
• به کودک تان در برقراری ارتباط امن با دیگران ، فرصت دهید .
• کودکانی که گرمی ، نوازش و محبت بیشتری را با والدین شان ، تجربه می کنند با شرایط جدید سازگارتر می شوند . بنابراین به کودک تان توجه کنید ، با او صحبت کنید ، به او لبخند بزنید و او را در آغوش بگیرید .
• زمانی که در منزل حضور دارید ، در حین انجام فعالیت های مربوط به منزل، به کودک تان نزدیک باشید ، به او توجه و با او صحبت نمایید . اگر مجبور به ترک اتاق هستید با آنکه منتظر آمدن کودک تان می مانید‌، ولی او را صدا کنید تا کودک بداند که در کنار او هستید . گاهی مادر، زمانی که کودک متوجه نیست ، ناگهان به آرامی از اتاق یا حتی از منزل خارج می شود که این کار منجر به چسبندگی بیشتر کودک به مادر خواهد شد و در این شرایط کودک به جای انجام بازی های کودکانه مرتبا مراقب حضور مادر باقی می ماند.
• وفتی که کودک، فرد جدیدی را ملاقات می کند ، اجازه دهید در کنار شما بماند، مگر اینکه خود او تمایل به کنجکاوی، گشتن در اطراف اتاق و یا در آغوش گرفته شدن را داشته باشد . تا زمانی که خود کودک آمادگی ندارد به او اصرار نکنید .
• زمانی که کودک تان مضطرب می شود، واکنش نشان دهید .
• بی تفاوتی مادر، نسبت به احساسات کودک او را آشفته تر می کند و هر چه کودک مضطرب تر باشد ، بیشتر به مادر خود می چسبد . اگر هنگام برخورد با افراد ناآشنا کودک به گریه افتاد او را در آغوش گرفته ، نوازش کرده و با ملایمت با او صحبت کنید .
• وقتی کودک تان مضطرب می شود، آرامش خود را حفظ کنید .
• در هنگام اضطراب و نگرانی کودک ، مراقب باشید که شما نگران و مضطرب نشوید. کودک شما به والدینی آرام، مطمئن و قوی نیاز دارد. او را در آغوش بگیرید و به او احساس امنیت و آرامش بدهید .
• رفتار مناسب کودک را تشویق کنید زمانی که با افراد جدید صحبت می کند و یا به آن ها لبخند می زند ، او را تشویق نمایید .
• از مراقبت بیش از اندازه کودک تان، خودداری کنید زیرا آنها به فرصت های بیشتری برای برقراری ارتباط و نزدیک شدن به دیگران و به خصوص در مکان های ناآشنا نیاز دارند. تجربیات کودکان به آن ها می آموزد که والدین ، همیشه در کنار آنها خواهند بود ، حتی اگر با افراد دیگری باشند .
• زمانی که می خواهید کودک را ترک کنید ، با ثبات و محکم باشید .
• هنگام ترک کودک ، از او خداحافظی کنید تا کودک بداند که شما می روید . جملاتی مانند :« فعلا خداحافظ یا من دوباره برمی گردم» به کودک می آموزد که شما می روید ولی برمی گردید و جدایی زود به اتمام می رسد .
• قبل از ترک ، او را با مراقب و پرستارش آشنا کنید .
• مطمئن باشید که مراقب و یا پرستار کودک فردی ، مطمئن و قابل اعتماد است. کودک را با فردی ناآشنا تنها نگذارید و به کودک فرصت دهید تا با مراقب و پرستار جدیدش آشنا شود .
• اضطراب جدایی یک مرحله طبیعی از روند رشد کودکان محسوب می شود . آنان با بزرگ شدن و شناخت بیشتر مادر و محیط اطراف خود، می آموزند که مادر وقتی می رود، برمی گردد و به تدریج می آموزند که به آرامی از مادر خود جدا شده و با افراد دیگر ارتباط برقرار کنند .
• از یک حالت مثبت برای جدایی استفاده کنید : این امر بسیار قابل توجه است که کودکان تا حد بسیار زیادی نسبت به خلق و خوی ما حساس هستند . حتی یک نوزاد کوچک هم می تواند بفهمد که چه زمانی مادرش غمگین است و آن وقت است که نگران و مضطرب می شود .کودکان بزرگتر نیز هنگامی که متوجه شوند والدینشان غمگین یا عصبانی هستند، عکس العل نشان داده ، به آن ها می چسبند و رهایشان نمی کنند . بنابراین لحنی که با آن از کودک تان خداحافظی می کنید ، چه کودک تان به شما چسبیده باشد و گریه و زاری کند و چه با خوشحالی دویده و به سمت زمین بازی برود ، روی او تاثیر خواهد گذاشت . لبخند زدن و لحن مثبت شما ، برای کودک تان یادآور تفریحاتی خواهد بود که قرار است در طول روز داشته باشد . وقتی که اجازه می دهید ،غم یا ناراحتی و یا عصبانیت تان ، روی حالت صورت یا رفتارتان تاثیر بگذارد ، پیغامی که کودک تان دریافت خواهد کرد این است که :« مامان فکر می کند که مشکلی در مورد گذاشتن من در مهدکودک یا مدرسه وجود دارد.»
• یک جدایی شفاف ایجاد کنید : زمانی که کودک تان به سختی از شما جدا می شود ، زیاد تعلل نکنید . جدایی شما هنگام خداحافظی از کودک ممکن است با گریه و جیغ کودک همراه باشد حال اگر شما در این موقعیت به رفتارهای منفی کودک مانند جیغ کشیدن و غیره اهمیت بدهید این مساله را تضمین می کنید که دفعه دیگر بیشتر جیغ بزند و   سخت تر گریه کند . هنگامی که کودک تان ناراحت است ، او را در آغوش گرفته و ببوسید ،سپس خود را از او جدا کرده و با لبخندی بر لبان تان از او خداحافظی نمایید . شما   می توانید در راهرو  ، پرسه بزنید تا گریه های او فروکش کند . 
• ذهن کودک خود را منحرف کنید : برای منحرف کردن ذهن کودکان ، سؤالی در مورد فعالیت های روزانه اش بپرسید و او را به یاد داستانی بیاندازید که می خواهد برای مربی یا دوستش تعریف کند .
• آیا تصمیم دارید ، «وقتی کودک حواسش نیست بیرون بروید» ؟ بهتر است هنگامی که کودک حواسش نیست اتاق را ترک نکنید . همیشه با خداحافظی و اطلاع از کودک جدا شوید تا نگران ناپدید شدن شما نشود، زیرا عدم اطلاع به کودک و ترک ناگهانی او ممکن است موجب تثبیت اضطراب جدایی در کودک شود .
• عوامل اضطراب را شناسایی کرده و از بروز آن ها جلوگیری کنید . به روزهایی که کودک تان در جدایی ، مشکل دارد توجه کنید . اگر همیشه وقایع خاصی ، موجب ریزش اشک کودک تان می شود به آن ها توجه کنید . اطمینان حاصل نمایید که با عجله و     بی توجه به سراغ خداحافظی از او نمی روید . جدایی در روزهای شنبه ، یعنی پس از تعطیلات آخر هفته برای اغلب کودکان بسیار دشوارتر است. ممکن است لازم باشد در این روز زمان و احساسات بیشتری را قبل از خداحافظی از او به خرج دهید ، مثلا او را بیشتر در آغوش بگیرید . همچنین اگر بتوانید 45 دقیقه زودتر او را از مهد کودک بردارید ، عکس العمل او در هنگام خداحافظی بسیار متفاوت خواهد بود .

/انتهای متن/