خداحافظی با لکنت زبان در 14 گام
کودکی را که دچار لکنت زبان است از همان کودکی کمک کنید تا به این مشکل غلبه کند. برای این منظور کارهایی هست که باید بکنید و کارهایی هم هست که باید نکنید.
فریبا علیزاده/
درمان لکنت اگر سخت هم باشد غیرممکن نیست به شرط این که با صبر و حوصله با ما در این 14 گام همراه شوید.
کارهایی که نباید بکنید
رفتارهایی که نباید برای کودکی که لکنت دارد ، انجام داد :
- هرگز ادای او را در نیاورید ، مسخره اش نکنید ، کلام ناقصش را تکرار نکنید و حتی به قصد شوخی و از سر مهربانی به او نخندید و اجازه ندهید دیگران نیز چنین رفتاری بکنند .
- او را سرزنش نکنید و نگویید :« می خواهی دو کلمه حرف بزنی ! شاخ غول که نمی خواهی بشکنی که این قدر به خودت فشار می آوری .»
- نگذارید کسی از صحبت کردن او ایراد بگیرد . این قانون را برای تمام اعضای خانواده در نظر بگیرید.
- او را به صحبت کردن به ویژه در میان جمع ، مجبور نکنید .
- سخنش را قطع نکنید . این کار برای او آزار دهنده است .
- بی صبری نشان ندهید و به خاطر طول کشیدن زمان صحبت کردنش بر سر او فریاد نزنید و دعوایش نکنید .
- نصیحتش نکنید و به او راه حل پیشنهاد نکنید .
- اشتباهات سخنانش را یادآوری و اصلاح نکنید .
- جملاتش را برایش کامل نکنید .
- او را دستپاچه نکنید که سریع تر حرف بزند .
چند نکته مهم
- کودک دارای لکنت زبان نباید به هیچ وجه مورد ترحم اطرافیان قرار گیرد و لکنت زبانش به او بازگو شود . از انجام دادن هر گونه عملی که باعث تشدید احساس حقارت و تمسخر او شود به شدت خودداری گردد . مثلا معلم هیچ گاه نباید چنین کودکی را به صحبت در حضور جمع وادار سازد .
- والدین نباید نگرانی خود را از نحوه تکلم کودک شان بروز دهند و نیاید او را تحقیر و مسخره کنند و باید از دادن نام های نادرست و نامناسب به او جدا بپرهیزند .
کارهایی که باید بکنید
) با کودک دارای لکنت زبان در بسیاری از موارد باید با او به گونه ای رفتار شود که گویی هیچ گونه اختلالی وجود ندارد . مثلا ، برخورد معلم در کلاس با کودک باید به گونه ای باشد که اعتماد به نفس او را افزایش دهد . در این زمینه توصیه می شود ، معلم با قرار قبلی با کودک دارای لکنت زبان ، با اطمینان از اینکه درس را به خوبی فرا گرفته ، او را در زمان کوتاه و به طور تدریجی مورد سؤال قرار دهد و پیشرفتش را تشویق کند
1) سعی کنید ریشه اضطراب و فشارروانی کودک را شناسایی کنید و آن را از بین ببرید ؛ مثلا به جای آن که بگویید :« حرف زدن که ترس ندارد ، تو هم مثل بقیه سعی کن خوب صحبت کنی » می توانید بگویید :« گاهی اوقات که نگران و مضطرب می شویم ممکن است در صحبت کردنمان تاثیر بگذارد و این طبیعی است . خیلی از افراد این حالت را تجربه می کنند . من هم همین طور بودم . گاهی صدایم می لرزید ، گاهی یک کلمه را ناخود آگاه تکرار می کردم ، گاهی زبانم بر سر کلمات خاصی قفل می شد ، ولی وقتی عامل اضطرابم را شناختم همه چیز درست شد . اگر تو هم فکر کنی که چه چیزی ممکن است تو را ناراحت یا نگران بکند ، به نتیجه های خوبی می رسی . شاید ما بتوانیم به تو کمک کنیم ».
- باید با او هنگام سخن گفتن تماس چشمی برقرار کرد و به گفته هایش با دقت گوش فرا داد و او را به سخن گفتن تشویق کرد و هیچ گاه نباید حرفش را قطع کرد . همچنین باید به او آموخت که هنگام صحبت کردن به تدریج با دیگران تماس چشمی برقرار کند .
- جملات خود را کوتاه انتخاب کنید و به اندازه کافی میان جملات مکث کنید و کلمه های تازه و آسان به کار ببرید . او نیز از شما این شیوه را خواهد آموخت .
- به او گوش دادن فعال را آموزش دهید تا بداند برای بیان خیلی از مسایل ، نیازی به سخن گفتن نیست . بلکه بسیاری از حرف ها با شیوه های غیرکلامی گفته می شود .
- کودک دارای لکنت زبان ، بهتر است از رژیم غذایی خاصی استفاده کند و از خوردن غذاهای تند و محرک بپرهیزد .
- تشویق ، عامل مناسبی برای افزایش اعتماد به نفس است و تقویت اعتماد به نفس عامل مهمی برای کمتر شدن فشار حاصل از لکنت زبان است .
- با او زیاد صحبت کنید ، تجربه های زیادی برای او به وجود آورید . مانند: خواندن شعر و کتاب، تعریف قصه از طرف کودک و با همراهی شما توام با صبر و حوصله و افزایش خزانه لغوی کودک در افزایش کلمات بسیار مفید است و همچنین می توان در هنگام صحبت با کودک ، کلمات جدید و متنوع به کار ببرید .
- به طور فعال به سخنانش گوش دهید ، یعنی با مهربانی و صبورانه نگاهش کنید و نسبت به جملاتش واکنش نشان دهید و این کار را بیشتر با حالات و حرکات انجام دهید . مثلا در برابر مساله ای که با ناراحتی تعریف می کند ، شما نیز چهره ای غمگین نشان دهید و اگر با هیجان یا شادمانی سخن می گوید ، شما نیز همراهی اش کنید . حرکات چشمتان خیلی به شما کمک می کند و لبخند های به موقع بسیار کارساز خواهد بود .
- اگر کلمه ای را اشتباه تلفظ می کند خودتان سعی کنید با او درست و صحیح صحبت نمایید. هرگز مثل او تلفظ نکنید و مرتب به او اصرار نکنید که شیوه درست کلمه را بیان کند .
- برخورد کاملا صمیمی و آرام و عادی با او داشته باشید و از او انتقاد نکنید و به او آموزش دهید شمرده و آرام صحبت کند . بهترین الگوکودک خود شما هستید .
- از او بخواهید جلوی آینه بایستد و با خود صحبت کند و یا صدایش را ضبط کرده و بگذارید گوش کند و با تکرار و تمرین زیاد مشکل گفتاری خود را حل نماید .
- دقت کنید تا بفهمید کودک شما در چه مواقع و مکان هایی دچار این مشکل می شود .
چه کمکی می توان از مربی کودک تان گرفت ؟
- در مهد با کودکی که لکنت دارد ، همانند دیگر کودکان ، برخورد و رفتار کنید .
- به کودکی که لکنت دارد اجازه ندهید به این بهانه از انجام تکالیف و وظایفش شانه خالی کند .
- لکنت کودک را خطایی عادی در روند طبیعی فراگیری گفتار، تلقی کنید . این کودکان نیز مانند سایر کودکان باید تشویق شوند که عقایدشان را ابراز کنند .
- هنگامی که کودک لکنتی ، دچار گسیختگی گفتاری (ناروانی) می شود ، به او فرصت کافی بدهید تا علی رغم خطاها ، خودش پیش برود .
- کودک مبتلا به لکنت ، باید همانند کودکان دیگر از نظم و مقررات مهد پیروی کند .
- کودک مبتلا به لکنت ، باید در مهد همان روش های گفتار کودکان دیگر را بیاموزد .
- به جای او ، کلام و عقایدش را تکمیل نکنید .
- به او آموزش دهید درهنگام صحبت کردن، نوبت را رعایت کند .
- او را دستپاچه نکنید .
/انتهای متن/
