بسیاری از زنان مسلمان می‌خواهند به دنیای جهانی‌شده بپیوندند
این انتظار از زن مسلمان وجود دارد که هم حافظ عفت خانواده باشد و هم در محیط مدرن فعالیت کند. اینجاست که زن مسلمان در دوراهی فرهنگی گیر می‌کند و هم‌زمان ارزش‌های وارداتی بر وضعیت او تأثیر می‌گذارد که این مسأله نیازمند توجه جدی است.
در این نشست شهیندخت مولاوردی معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده در ابتدای سخنان خود گفت: معاونت امور زنان و خانواده در چارچوب مأموریت‌هایی که در قانون برنامه پنجم توسعه برای آن در نظر گرفته شده است، مأموریت ارتقای توانایی‌های زنان سازمان‌های مردم‌نهاد، زنان مدیر و نخبه و توسعه تعاملات بین‌المللی را برعهده دارد؛ ازاین‌رو تصمیم به طراحی این دوره‌ها گرفته است.
معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده اظهار داشت: در دولت هشتم دوره ملیکا را برگزار کردیم که هنوز ذکر‌خیر آن دوره‌ها هست. اکنون نیز با بازنگری، روزآمدکردن و بررسی کارشناسی، به سرفصل‌هایی رسیدیم که در دوره اول در دستور کار قرار گرفت. در دوره دوم نیز بازنگری مختصری اعمال شد. برای دوره سوم نیز ارزیابی‌های خود را خواهیم داشت.
چرا این دوره‌ها را برگزار می‌کنیم؟
مولاوردی در خصوص الزاماتی که سبب احساس نیاز به برگزاری این دوره‌ها شده است، گفت: سازمان ملل تلاش‌هایی داشت که از بدو تأسیس روی آنها متمرکز شده بود. در کتاب پیشرفت زنان و سازمان ملل فعالیت‌های این سازمان در حوزه زنان به چهار دوره تقسیم شده است. اولین دوره از سال 1945 تا 1962 را در =برمی‌گیرد که عنوان آن اطمینان از بنیان‌های قانونی برابری جنسیتی بود و در جهت تدوین قوانین برای رسیدن به این هدف تلاش شد. عنوان سال 1963 تا 1975 نیز شناسایی نقش زنان در توسعه و تغییر نگرش‌ها و نهاد‌سازی در این حوزه بود.
او افزود: از 1973 تا 1985 دهه ملل متحد برای زنان را داشتیم که در این دهه بر اهمیت قائل‌شدن به مشارکت زنان در فرآیند توسعه و نقش آنها در از بین‌بردن فقر و کمبود مواد غذایی تأکید شد. در این دوره، شاهد رشد فعالیت‌های مردم‌نهاد و جامعه مدنی بودیم که منجر به افزایش نمایندگی زنان در مجامع بین‌المللی شد. همچنین شعار “توسعه بدون مشارکت زنان اصلاً محقق نمی‌شود” مورد توجه قرار گرفت، اما در آن دوره هنوز نقش برجسته زنان به عنوان متغیر کلیدی در فرآیند توسعه لحاظ نشده بود. سال 1986 تا 2005 نیز سال “به سوی تساوی توسعه و صلح” نام گرفت. شعار این دهه “حل معضلات جهان بدون مشارکت و توان‌افزایی زنان میسر نیست” بود.
معاون رییس جمهور در امور زنان بیان داشت: در این راستا اقدامات مختلفی انجام شد که یکی از این اقدامات برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی و همچنین تصویب اسناد اعلامیه‌ها و میثاق‌های بین‌المللی بود، اقدام دیگر اتخاذ تدابیر ویژه مثل روز جهانی زن یا روز محو خشونت علیه زنان است.
سازمان ملل در ارائه راه‌کارهای نظری و ایجاد حساسیت در این حوزه، گام‌های مؤثری برداشته است
مولاوردی خاطرنشان کرد: باید ببینیم میزان تأثیر این فعالیت‌ها در بهبود وضعیت زنان چگونه بوده است. من در پایان‌نامه‌ام به این نتیجه رسیده‌ام که هرچند از لحاط عملی سازمان ملل نتوانسته قدم‌های مؤثری برای محو خشونت علیه زنان بردارد، اما در ارائه راه‌کارهای نظری و ایجاد حساسیت در این حوزه، گام‌های مؤثری برداشته است.
شکاف جنسیتی در مهارت و دانش، یکی از مشکلات
او در ادامه گفت: ما بر ارتقاء مهارت‌های علمی و عملی تأکید داریم؛ چون یکی از مشکلات ما شکاف جنسیتی در مهارت و دانش است. هم مهارت‌های نظری و هم مهارت‌های عملی حائز اهمیت هستند. در این دوره پنل‌های عملی تخصصی برگزار شد، اما این آغاز راه است و اگر به صورت حضور عملی در مجامع بین‌المللی نباشد، ثمرات لازم را از این دوره‌ها نخواهیم داشت.
معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده افزود: گاهی اوقات عدم حضور زنان در مناصب مدیریتی با این توجیه مطرح می‌شود که زنان از مهارت و تجربه لازم برخوردار نیستند، اما برگزاری این دوره‌های توان‌افزایی می‌تواند این کمبود تجربه را جبران کند تا دسترسی عادلانه زنان به موقعیت‌های برابر بیشتر شود.
مولاوردی با اشاره به قرارگرفتن زنان سازمان‌های دولتی و غیردولتی در این دوره در کنار یکدیگر عنوان داشت: نقش سازمان‌های مردم‌نهاد بسیار مهم است و قدرت‌های کوچکی هستند که اهمیت تأثیرگذاری آنها اگر از قدرت‌های سنتی و بزرگ بیشتر نباشد، کمتر نیست.
بسیاری از زنان مسلمان که از جایگاه نقش خود آگاه هستند می‌خواهند به دنیای جهانی‌شده بپیوندند
او با اشاره به یکی از سرفصل‌های این دوره که در رابطه با جهانی‌شدن جهان اسلام و حقوق زنان در اسلام بود، بیان داشت: باید ببینیم چگونه می‌توانیم در این چارچوب حرکت خود را تنظیم کنیم؛ به‌ویژه با توجه به در دستور‌کار قرارگرفتن برنامه ششم توسعه که در آن تحقق عدالت جنسیتی را بایستی مدنظر قرار دهیم.
معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده افزود: مقوله حقوق زن در جهان اسلام و چالش‌های جهانی‌شدن، بر کسی پوشیده نیست. زنان در جهان اسلام حاملان فرهنگ و مقوم نظام خانواده هستند. متأسفانه موضوع زنان بیش از آن‌که به صورت اجتماعی مورد توجه قرار گیرد، سیاسی شده است. بسیاری از زنان مسلمان که از جایگاه نقش خود آگاه هستند می‌خواهند به دنیای جهانی‌شده بپیوندند، اما این مسأله مشروط است و شبکه‌های مجازی هم زنان را در به چالش‌کشیدن اصول رایج، رهنمون ساختند. این انتظار از زن مسلمان وجود دارد که هم حافظ عفت خانواده باشد و هم در محیط مدرن فعالیت کند. اینجاست که زن مسلمان در دوراهی فرهنگی گیر می‌کند و هم‌زمان ارزش‌های وارداتی بر وضعیت او تأثیر می‌گذارد که این مسأله نیازمند توجه جدی است.
مردسالاری مدرن به جای مردسالاری سنتی
مولاوردی گفت: یکی از چالش‌های زن امروز این است که شاهد مردسالاری مدرن به جای مردسالاری سنتی هستند که نمونه آن گسترش تسلط پدر بر محیط خانواده، به سطوح کلان مدیریتی است. فرهنگ مردسالاری در رأی‌ندادن زنان به زنان هم خود را نشان می‌دهد؛ به‌طوری‌که زنان هم در این جوامع می‌خواهند مردان حاکم باشند و تصور می‌کنند با این اتفاق، مسائل‌شان بهتر حل می‌شود. از سوی دیگر دیدگاه‌های محافظه‌کار هم وجود دارند که هرگونه ارتقای نسبی وضعیت زنان را مساوی با نابودی بنیان خانواده می‌بینند. چالش دیگر زنان در منطقه ما وجود گروه‌های بنیادگراست که به نام دین بلاهای زیادی را بر سر زنان می‌آورند. هر استراتژی که برای پیشبرد وضعیت زنان در نظر گرفته شود، باید این مسائل را در نظر داشته باشد و واردات فرهنگ صرف در این زمینه، نه تنها نمی‌تواند مفید باشد، بلکه می‌تواند ما را عقب ببرد.
برگزاری چهار دوره تا پایان دولت یازدهم
او خاطرنشان کرد: در سند اس دی جی، 17 هدف تعیین شده که هدف پنجم آن مربوط به حوزه زنان می‌شود و 9 زیرهدف دارد. الگوی 2030 توسعه پایدار است که با شعار داشتن سیاره‌ای با برابری 50 50 است و باید ببینیم این اهداف چگونه اجرا می‌شود. ما نمی‌توانیم نسبت به رویدادهای اطراف خود بی‌تفاوت باشیم. عضو هیأت اجرایی نهاد زنان ملل متحد نیز هستیم و این مسأله محملی است که ما را ترغیب می‌کند آمادگی لازم را برای این تأثیرگذاری داشته باشیم.
مولاوردی در خصوص ادامه دوره‌های ارتقای مهارت‌های علمی و عملی حضور زنان در مجامع بین‌المللی گفت: ان‌شاالله تا پایان دوره دولت یازدهم، چهار دوره را برگزار می‌کنیم.
/انتهای متن/
