زنان ایرانی به زور مدرن شدند!
بررسی سابقه مد لباس در ایران را از زمان قاجار شروع کردیم و این بار به ماجرای مدرن شدن زورکی زنان ایرانی در زمان پهلوی اول، رضا شاه، می رسیم.
فاطمه قاسم آبادی/
همانطور که در قسمت قبل گفتیم توجه به نوع پوشش در بین مردم ایران حتی از زمان قاجار مورد توجه بوده است، این توجه گاه هماهنگ با عرف و مذهب و گاه به خاطر تاثیر پذیری از سیل مدی بوده است که از شرق و غرب وارد کشور ما شده است.
مدرن شدن اجباری
در دوران رضا شاه مد نه به صورت انتخابی که به صورت اجباری و تحمیلی برای مردم ایران پیش آمد.
رضا شاه با دستور کشف حجاب پایه های مذهبی، احساسی و حتی زندگی مردم را جا به جا کرد.
دهه 20 شمسي را باید آغاز يك دوره اجبارو تحمیل در مدل لباس و تيپ مردم ایران مخصوصا زنان ايراني به شمار آورد. رضاشاه در راستاي برنامه‌هاي مدرنيزاسيون اجباري خود لباس «متحدالشكل» را از ابتداي سلطنت 16 ساله‌اش در دستور كار خود قرار داد: ممنوعيت لباس قجري، ممنوعيت حجاب، اجباري‌شدن كت و شلوار و كلاه پهلوي و در نهايت كلاه شاپو و در يك كلام «فرنگي‌شدن لباس ایرانی ها از فرق سر تا نوك پا».
در دوره رضاخان، يونيفرم‌هاي اداري و نظامي ايران از آلماني‌ها كپي‌برداري مي‌شد و حتي سبيل هيتلري پديده نوظهور تيپ ايراني در سال‌هاي قبل از شهريور 1320 بود كه تا سال‌ها در فرهنگ عامه ايراني حاضر بود.
دهه ی کلاه شاپو
سقوط رضاشاه و اشغال ايران توسط نيروهاي متفقين، مهم‌ترين حوادث دهه 20 شمسي است. اتفاقا هر كدام از اين رويدادها، اثر مستقيم و قابل تاملي بر تيپ و لباس ايراني داشت. در اين فضا حتي در طراحي جديد لباس‌هاي نظامي ايران، كاملا از الگوي آمريكايي كپي‌برداري شده بود و يونيفرم‌هاي نظاميان ايراني شباهت عجيبي به يونيفرم‌هاي آمريكايي داشت. دهه 20 را مي‌توان دهه كلاه شاپو ناميد!
در دهه های 30 و 40 مردم در یک حالت گذار به سر می بردند و دلیل این سر در گمی هم، سرگشته ماندن بین قبل و بعد از کشف حجاب بود .
اتفاقاتی که به دنبال عد از کشف حجاب در ایران افتاد به قولی مردم ایران را به زور به سمت غربی شدن پیش برد، به خاطر همین هم، مردم در این دوره بینابینی در مورد پوشش برخورد می کردند. حتی افراد به ظاهر مدرن جامعه هم پوشش ساده ای داشتند.
دختران موهای خود را خیلی ساده در پشت می بستند و از کت و دامن های ساده به همراه جوراب شلواری استفاده می کردند و مردان هم با ادامه ی رسم کت و شلوار پیش می رفتند ولی این بار به جای کلاه شاپو از کلاه های کوچک تری استفاده می کردند.
قسمت اول (مد لباس زنان ایرانی در دوران قاجار)
/انتهای متن/
