آینده فعالیت‌های پژوهشی زنان مهاجر افغانستانی امیدوار کننده است
«حوریه بیانی» کارشناس مطالعات زنان و از چهره‌های برتر جامعه مهاجرین افغانستانی در ایران گفت: با توجه به حضور پررنگ زنان مهاجر در فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، به آینده فعالیت‌های پژوهشی زنان مهاجر بسیار امیدوارم.
به گزارش به دخت به نقل از سایت افغانستان خبرگزاری فارس، در بین جامعه مهاجرین افغانستانی در ایران افرادی پویا و فرهیخته وجود دارند که ضمن تحصیل در دانشگاه‌های مختلف توانسته‌اند به مدارج بالای علمی دست یابند.
در این بین برخی از زنان و بانوان جامعه مهاجر ضمن تمرکز بر مقوله مطالعات و پژوهش، فعالیت‌های آموزشی را سرلوحه کارهای خود قرار داده‌اند.
برای بررسی دقیق‌تر این موضوع به سراغ بانوی مهاجر افغانستانی مقیم ایران که به عنوان بانوی شایسته از سوی دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه شناخته شده رفتیم تا با وی در این خصوص گفت‌وگو کنیم.
«حوریه بیانی» که کارشناس مطالعات زنان و از چهره‌های برتر جامعه مهاجران گفت: با توجه به حضور پررنگ زنان مهاجر افغانستانی مقیم ایران در فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، به آینده فعالیت‌های آنان بسیار امیدوارم.
وی سال گذشته از طرف دانشگاه «جامعه المصطفی العالمیه» واحد مشهد به عنوان «بانوی شایسته» در حوزه‌های فرهنگ، پژوهش و آموزش انتخاب شد.
بیانی معتقد است که حضور زنان مهاجر به عنوان پژوهشگر کمرنگ است اما ورود زنان مهاجر به مقاطع بالای تحصیلات تکمیلی که در آن پژوهش اهمیت بیشتری می‌یابد می‌تواند برای فعالیت‌های زنان مهم باشد ضمن اینکه افغانستان و جامعه مهاجران مقیم ایران می‌توانند به آینده کار پژوهشی زنان رنگ و بوی تازه‌ای ببخشند.
حوریه بیانی پژوهشگر و فعال فرهنگی افغانستانی، در حال حاضر مسئول علمی «گروه مطالعات و تحقیقات زنان افغانستان» در«مجتمع قرآن و عترت» مشهد است.
وی که در حال حاضر آزمون جامع مقطع دکترا را با موفیقت پشت سر گذرانده، این روزها در حال نگارش رساله این مقطع را با عنوان «رابطه اخلاق فمینیستی و اسلامی» است.
این مدرس دروس منطق و اصول فقه در حال حاضر به عنوان استاد، ارزیاب مقالات و کارگاه روش تحقیق جامعه المصطفی العالمیه در شهر مشهد فعالیت دارد.
***مشروح این گفت‌وگو به شرح ذیل است***
فارس: در آغاز از سوابق تحصیلی خود در ایران برای ما بگویید؟
بیانی: بنده در مقطع کارشناسی رشته معارف و کارشناسی ارشد کلام اسلامی در مرکز جامعه المصطفی العالمیه واحد مشهد تحصیل کردم و آزمون جامع را پشت سر گذرانده و در حال نگارش رساله دکترای خود با عنوان «رابطه اخلاق فمینیستی و اسلامی» هستم.
دوره عالی فلسفه اسلامی را در دفتر تبلیغات اسلامی شهر مشهد سپری کرده و دوره ترویجی مطالعات زنان را در دفتر مطالعات و تحقیقات زنان در شهر قم فرا گرفتم و چند دوره کارآموزی دوره‌های نویسندگی و داستان‌نویسی را نیز در مراکز فرهنگی و ادبی آموزش طی کردم.
فارس: از سوابق آموزشی و تدریس خود بگویید؟
بیانی: مدتی در مدرسه علمیه «عترتیه» مشغول تدریس دروس «منطق و ادیان و اصول فقه»، «شرح باب حادی عشر»، و «کلام اسلامی و کلام جدید» بودم که در حال حاضر نیز در این مجتمع مشغول تدریس هستم.
ارائه کارگاه روش تحقیق، در جامعه المصطفی العالمیه واحد مشهد، تدریس طرح روش شناسی مطالعات زنان در مدرسه تخصصی خواهران جامعه المصطفی واحد مشهد، تدریس عربی در دبیرستان و عضویت در هیئت علمی مرکز قرآن و عترت واحد مشهد از دیگر فعالیت‌های آموزشی من بوده است.
فارس: گویا در حال حاضر بیشترین فعالیت شما در حوزه‌های پژوهشی است، از کارنامه پژوهشی خود صحبت کنید.
بیانی: من ارزیابی و راهنمایی مقالات در گروه مطالعات زنان افغانستان (مشهد) و جامعه المصطفی العالمیه مشهد را بر عهده دارم.
همچنین در گروه‌های پژوهشی از جمله مطالعات و تحقیقات زنان افغانستان، انجمن حکمت اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی و انجمن کلام اسلامی جامعه المصطفی العالمیه نیز عضویت دارم.
با همایش‌ها و جشنواره‌های مختلف نیز به عنوان استاد مشاور همکاری داشتم که از مهم‌ترین آنها می‌توان همکاری با «جشنواره شیخ طوسی و اقتصاد و لسان الصدق»، «پیامبر اعظم (ص)» و… نام برد.
در حوزه فعالیت‌های مطبوعاتی نیز با نشریات تخصصی زنان در زمینه ارائه مقاله و ترجمه همکاری داشتم.
با چند مرکز پژوهشی نیز ارتباط و فعالیت داشتم که مرکز پژوهش‌های دفتر تبلیغات اسلامی در مشهد از مهم‌ترین آنها است.
شرکت در همایش‌های مختلف با ارائه مقاله از دیگر فعالیت‌های من بوده است که در همایش «اسلام و جهانی شدن» و «حقوق بشر در افغانستان» موفق به کسب رتبه و در جشنواره پژوهشی «شیخ طوسی» نیز به عنوان نفر برگزیده انتخاب شدم.
شرکت در کارگاه‌های مهارت افزایی برای پژوهش از جمله روش مقاله نویسی و مدیریت راهبردی و طراحی کارگاه‌های آموزشی و پژوهشی کوتاه مدت در مورد مسائل زنان، شرکت در نشست‌ها و کارگاه‌های مسائل زنان و جلسات علمی متناسب با رشته تحصیلی‌ام مانند جلسات نقد و نظر و حضور در همایش زنان اندیشمند جهان اسلام، از دیگر فعالیت‌های من در طول سالهای مهاجرت بوده است.
همچنین نوشتن مقالات مختلف مربوط به رشته تحصیلی و مسائل زنان و ارائه مقالات به کنگره‌ها و همایش‌های مختلف و انتشار آن در مطبوعات و فضای مجازی از دیگر کارهای حقیر است.
فارس: چگونه از طرف دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه به عنوان بانوی برتر شناخته شدید؟
بیانی: در سال گذشته از طرف جامعه المصطفی العالمیه به عنوان «بانوی شایسته» در حوزه‌های فرهنگ و پژوهش و آموزش انتخاب شدم و همچنین در مقطع کارشناسی ارشد برای پایان نامه برتر مورد تقدیر قرار گرفتم و سالهای پیاپی در دوران تحصیل موفق به کسب عنوان ممتاز پژوهشی و آموزشی شدم.
فارس: مقداری از کارهای پژوهشی و تالیفات خود توضیح دهید؟
بیانی: پایان نامه کارشناسی ارشد من درباره «مبانی فلسفی و کلامی کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان» بود.
همچنین مقالاتی در حوزه فلسفه، کلام و مطالعات اسلامی نوشتم که برای مثال می‌توان به «معنویت کیمیاگر» ( بررسی کتاب کیمیاگر پائولو کوئیلو)، مطالعاتی درباره معنای نور اشراقی، و مقالاتی درباره کلام قدیم، از جمله مقالات من در حوزه زنان «فمینیسم و جهانی‌شدن»، «بررسی تاثیر مدرنیته بر شکل‌گیری فمینیسم»، «مبانی اخلاق جنسی در اسلام»، «عوامل و راه‌های نشاط زنان خانه‌دار»، «مبانی ساده زیستی در سیره‌ی امام رضا علیه السلام» است.
فارس: شما در حال حاضر به عنوان مدیر علمی «فعالیت‌های مرکز مطالعات زنان» مشغول فعالیت هستید، از این گروه برای ما بگویید؟
بیانی: گروه مطالعات و تحقیقات زنان افغانستان، با قریب به 10 سال حضور علمی و پژوهشی، با تعداد تقریبی 15 عضو فعال، با هدف تربیت پژوهشگر مسائل زنان، فعالیت داشته و به عنوان مسئول علمی گروه، حضور دارم.
تربیت پژوهشگر مطالعات زنان و خانواده، راهنمایی و ارزیابی مقالات اعضاء گروه، شرکت در همایش‌ها و کنگره‌های علمی، ارائه مقالات به نشریات زنان، طراحی و برگزاری کارگاه‌هایی درباره مسائل زنان در مشهد و هرات از عمده فعالیت‌های پژوهشی گروه مطالعاتی است.
ارائه جلسات ویژه مباحث زنان و خانواده، به طور مثال جلسات مهارت‌های زندگی و ارائه مشاوره در حیطه مسائل زنان و خانواده از فعالیت‌های فرهنگی–تربیتی گروه است.
فارس: به عنوان یک پژوهشگر فعالیت‌های مطالعاتی و پژوهشی زنان مهاجر را چگونه ارزیابی می کنید؟
بیانی: حضور زنان مهاجر به عنوان پژوهشگر کمرنگ است اما ورود زنان مهاجر به مقاطع بالای تحصیلات تکمیلی که در آن پژوهش اهمیت بیشتری می‌یابد، ما را به آینده کار پژوهشی زنانه امیدوار می‌کند.
به طور نمونه، در گروه کوچک ما، 4 نفر مشغول نگارش رساله دکترا و یک دانشجوی دکترا وجود دارد. بقیه اعضا، دارای مدرک کارشناسی ارشد و یا در حال تدوین پایان نامه کارشناسی ارشد هستند.
کار پژوهشی، کاری بسیار هزینه‌بردار است لذا نمی‌توان انتظار داشت در بین مهاجرین طرفدار زیادی داشته باشد. با این وجود، نخبگان علمی و فرهنگی ما، اهمیت کار پژوهشی را در یافتند و به صورت گروه‌های کوچک (یا به صورت فردی) فعالیت‌های پژوهشی خود را دنبال می‌کنند اما متاسفانه تشکل یا مجمعی برای حمایت از همه پژوهشگران وجود ندارد.
فارس: شما و اعضای مرکز مطالعات زنان افغانستان و زنان پژوهشگر ایرانی ارتباط و همفکری دارید؟
بیانی: بله. ارتباط ما با مراکز فرهنگی و پژوهشی در ایران بسیار بالا است. گروه مطالعات و تحقیقات زنان افغانستان به علت ماهیت پژوهشی خود با مراکز پژوهشی همچون «مرکز مطالعات زن و خانواده» در قم و «شورای عالی انقلاب فرهنگی» بخش زنان در تهران و دفتر «زنان نهاد ریاست جمهوری اسلامی ایران» و «جامعه المصطفی العالمیه» مشهد و قم و اعضای هیئت علمی آنها در ارتباط است.
فارس: آیا تاکنون نگاه مردان به شما و کار شما تاثیرات مثبت و منفی داشته است؟
بیانی: در نگاه عرفی جامعه مهاجر، متاسفانه نگاه مثبت به کار پژوهشی آن هم از سوی زنان نیست.
تصویر عرف از کار و فعالیت‌های پژوهشی زنان، به دور از واقعیت است. اکثر مردم درک واضحی از پژوهشگر زن ندارند، چون نگاه آنها به کار، درآمد ثابت ماهانه در ازای ساعات مشخص کار است.
فارس: در کار پژوهشی شما مدت‌های طولانی و در زمان‌های متفاوت مشغول به مطالعه هستید و ممکن است خروجی طرح مطالعاتی شما حتی چند سال بعد به صورت مقاله درآید.
بیانی: فرایند پژوهشگر شدن برای زنان، نیاز به حوصله دارد، زنان تا به حال حضور کمرنگ در جریان‌های علمی داشته‌اند و به طور طبیعی از برخی توانمندی‌های مردان پژوهشگر بهره‌مندی کمی دارند علاوه بر آن مسئولیت کارهای خانه باعث می‌شود جریان کار پژوهشی زنانه روند کندتری نسبت به کار پژوهشی مردانه داشته باشد.
اما بدون تردید در وجود و تداوم جریان پژوهشگری زنانه، مردان خانواده‌های زنان پژوهشگر نقش مثبت و ارزشمندی داشتند.
این پدران و همسران در فراز و فرود تحصیل و پژوهش همراه دختران و زنان خود بوده و حمایت مادی و عاطفی آنها ما را به حضور جدی زنان پژوهشگر و صاحب نظر امیدوار می‌کند.
فارس: برای بانوان مهاجری که بنا به دلایل مختلف در ایران مقیم شدند و از طرفی توانمندی‌های زیادی دارند که در افغانستان بستر استفاده و کاربردشان بیشتر است چه توصیه و پیشنهادی در این زمینه دارید؟
بیانی: به نظرم می‌توان کانال‌های ارتباطی مناسب برای هر گروه کاری تعریف کرد و با توجه به نیاز داخل کشور، در کشور میزبان، تولید محتوا داشته باشیم.
به طور نمونه از گروه ما تقاضای تولید محتوای مورد نیاز یکی از مراکز آموزشی داخل ایران شد، ما مخاطب شناسی انجام دادیم و با توجه به شناخت ما از مخاطب، تولید محتوا انجام شد و به صورت دوره‌ای بازخورد آنرا می‌دهیم.
/انتهای متن/
