خانمهای ایرانی قد کشیدهاند
قدس آنلاین/ سانتیمتری کنار دیوار، ترازویی سفید و ساده با روکشی پلاستیکی و میزی فلزی در کنج دیگر دیوار؛ اولین تصویری است که از اتاق بهداشت مدرسهام به خاطر دارم. یادم میآید با شروع هر سال تحصیلی، باید کنار سانتیمتر میایستادیم و خانم بهداشت با دقت و وسواس بسیار قد و وزنها را گرفته در کاغذی ثبت میکرد.
به گزارش به دخت به نقل از قدس آنلاین، از همان موقع تا همین امروز، دغدغه بالا بودن آن عدد در ذهنم، دغدغه مهمی بود. همیشه دوست داشتم آن عدد بزرگتر از عدد ثبت شده برای دوستانم باشد و یا نسبت به سال ، تغییری زیاد داشته باشد.
البته این باور، تنها مختص به خودم نبود. بعدها بعد از پایان دوران مدرسه، شاید رفتار و حساسیتهای مادرم بود که همچنان من را پیگیر و مشتاق برای دانستن آن عدد خاص میکرد. باوری که در ذهن مادر من و البته شاید تمامی مادران آن زمان جا خوش کرده بود که: «قد دختران ایرانی، در حال کوتاهتر شدن است». باوری که گزارش امروز ما نشان میدهد که پایه و اساسی نداشته است.
از متوسط جهانی، بالاتریم
دکتر «عبدالرضا نوروزی»، معتقد است میانگین قد زنان ایرانی در حال بلند شدن است.
این متخصص تغذیه و فلوشیپ بیماریهای متابولیک به خبرنگار قدس، میگوید: بر خلاف آنچه برخی از افراد میاندیشند که متوسط قد خانمهای ایرانی، از متوسط جهانیاش کوتاهتر شده، متوسط قد خانمهای ایرانیها در بیست سال گذشته بلندتر شده و هر سال هم بلندتر میشود. امروز هم کودکانمان بلند قدتر هستند و هم بچههایی که در بیست سال گذشته به دنیا آمده و الان در سن جوانی هستند، هم بلند قدتر شدهاند.
وی ادامه میدهد: یک طرح تحقیقاتی در کشور در دست اجرا داریم که از سال 1375، هر پنج سال یک بار در کشور صورت میپذیرد و در این طرح، بچهها را از لحاظ قد و وزن در مناطق مختلف شهری اندازهگیری میکنند. خوشبختانه نتایج این طرح بسیار امیدوارکننده و قابل توجه است و نشان از روند رو به رشد قد ایرانی ها، بخصوص خانمها دارد.
دکتر نوروزی ادامه میدهد: چندی پیش نتایج طرحی دیگر که حدود 15 سال در تهران بررسی و کار تحقیقاتی شده بود، منتشر شد. طبق این تحقیق متوسط قد خانمهای تهرانی 162 سانتیمتر است که این قد در دنیا، جزو قدهای متوسط و متوسط رو به بالا قرار دارد. در همین مطالعه متوسط قد آقایان تهرانی در منطقه جنوب شرق 173 سانتیمتر است که نشان از آن دارد که ما جزو ملتهای قد بلند هستیم.
قد بلند، حاصل بهبود شاخصهای سلامت
دکتر نوروزی معتقد است این رشد قد در زنان و دختران ایرانی، لزوماً ارتباط مستقیمی با ژنتیک ندارد بلکه بهبود شاخصههای سلامت باعث آن شده است. وی میگوید: این اعداد و این روند رو به رشد طی چند سال اخیر قابل پیش بینی بود؛ به خاطر اینکه در این سالها تغذیه مادران باردار خیلی بهتر و اصولی شده است، تغذیه کودکان در دوران شیردهی و بعد از آن ارتقا پیدا کرده و از همه مهمتر واکسیناسیونی است که انجام میشود. صددرصد جمعیت ما واکسیناسیون را انجام میدهند و به همان خاطر شیوع بیماریهایی مثل سرخک و… کاهش پیدا کرده است. بیماریهایی که هر کدام در رشد کودک تأثیرگذار است. به عنوان مثال بچهای که سرخک میگیرد؛ به طور متوسط قد بزرگسالیاش بین 2 تا 3 سانتیمتر کوتاه میشود و واکسیناسیون تأثیری مستقیم بر این کوتاه شدن ناخواسته قد دارد.
به عنوان جمعبندی باید عرض کنم که ایرانیها و بخصوص خانمهای ایرانی، جزو افراد متوسط رو به بالا بوده و قطعاً کوتاه قد محسوب نمیشوند.
تغذیه با شیر مادر، عامل بلندی قد
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت هم قد کشیدن خانمهای ایرانی را تأیید میکند. دکتر «زهرا عبداللهی»، در گفت و گو با خبرنگار قدس، با رد ادعای کوتاه شدن قد زن ایرانی، افزود: خانمها طی سالهای گذشته نه تنها کوتاه قد نشدهاند که حتی بلند قدتر هم شدهاند.
وی تأکید میکند: وزارت بهداشت چند سالی است مطالعهای در زمینه کوتاهی یا افزایش قد شهروندان ایرانی انجام داده و به این نتیجه رسیده است که ایرانیها و حتی ساکنان مناطق محروم بین دو تا چهارسانتیمتر افزایش قد داشتهاند.
در این پژوهشها که در یک دوره حدود بیست ساله روی وضعیت سوء تغذیه کودکان زیر پنج ساله انجام شده، مشخص شده است که سوءتغذیه و کوتاهی قد در بین بچههای 10 ساله، حدود 50 تا 70 درصد کاهش پیدا کرده است؛ یعنی اگر ما به طور مثال در سال 1374 با 20 درصد کوتاهی قد در بچهها مواجه بودیم؛ این رقم امروز به کمتر از 6درصد رسیده است.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ادامه میدهد: ما اقدامات مختلفی در جهت بهبود وضعیت تغذیه بچهها از جمله مراقبتهای ویژه در دوران بارداری، توزیع شیر مدرسه، شناسایی بچههای کوتاه قد و تحت درمان قرار دادن آنان و… انجام دادهایم؛ بویژه تأکید بر تغذیه کودک با شیر مادر، در این افزایش میانگین قد، تأثیر داشته است.
دکتر عبداللهی در عین حال تصریح میکند: میزان رشد قدی کودکان تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی است، ولی متأسفانه در بسیاری از موارد، مسایل ژنتیکی نادیده گرفته میشود و والدین چندان توجهی به آن ندارند؛ یعنی اگر پدر و مادری قدشان متوسط یا کوتاه باشد، نباید انتظار داشته باشند فرزندشان خیلی قد بلند شود. علاوه بر آن بروز بیماریهای مختلف و شیوه تغذیه از جمله مسایل محیطی است که میتواند در رشد قدی بچهها تأثیرگذار باشد. وی تأکید میکند: از اینکه بگذریم واقعیت آمار نشان میدهد که خانمهای ایرانی در این سالها، نه تنها کوتاهتر نشدهاند بلکه قد هم کشیدهاند.
/انتهای متن/