نذر مبارک
درسالروز شهادت حضرت زهرا (س) نگاهی بیندازیم به یکی از فرازهای زیبای زندگی ایشان که نشانه های مهمی از سجایا و ویژگی های شخصیتی بانوی اول جهان را درآن می توان دید؛ داستانی که به نزول سوره هل اتی منجر شد.
عطیه سادات یاسینی/
درباره شخصیت حضرت زهرا(س) آیات زیادی در قرآن ذکر شده است. آیات معروف به “آیه تطهیر”، آیه مربوط به “ذی القربی” و “آیه مباهله” از آن جمله است.
اما در سوره “انسان” یا سوره “هل اتی” به دنبال آیه ی:
و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا
18 آیه در شأن زهرای مرضیه(س) و خانواده بزرگوارشان نازل شد.
داستان هل اتی
حسنین بیمار شدند. پیامبر خدا به اتفاق اصحاب در راه بازگشت از مسجد به دیدار آنها آمدند. بر بالین دو کودک پدر به دخترشان فرمودند:زهرا جان نذری کنید که هر چه زودتر این دوطفل سلامتی خود را به دست آورند.
زهرا نیت کردند وقتی بچه ها خوب شدند سه روز، روزه بگیرند.
بعد از بهبود دو طفل علی(ع) و فضه خادمه با وفای زهرا به همراه خود بانو تصمیم به ادای نذر گرفتند.
حسن و حسین(ع)نیز از مادر خواستند در ادای نذز همرا خانواده باشند مادر نیز پذیرفت.همگی روز اول را نیت روزه کردند.علی برای افطار باید چاره ای می اندیشید.وضع اقتصادی تازه مسلمانان در مدینه خوب نبود و در تنگنایی شدید روزگار می گذراندند.
آن روزعلی(ع) به در خانه شمعون خیبری یهودی رفت و آردی قرض گرفت و به خانه نزد زهرا آورد تا ایشان غذایی برای افطار آماده کنند.
زهرا آرد را سه قسمت کردند چون نیت سه روز، روزه داشتند.
یرای شب اول آرد را خمیر کرده و پنج قرص نان (برای هر کدام یک نان) تهیه کردند. وقت افطار شد. به محض اینکه خواستند شروع به خوردن کنند، مسکینی در خانه را زد و تقاضای طعام کرد. هر پنج تن قرص های نان خود را به او دادند و با آب افطار کردند و برای روزه فردا نیت کردند.
روز بعد به همین منوال زهرا پنج قرص نان دیگر پخت.باز هم در لحظه افطار در خانه زده شد. این بار یتیمی تقاضای کمک کرد و هر پنج قرص نان را به او دادند و با آب افطار کردند.
روز سوم که آخرین روز ادای نذربود، باز زهرا نان پخت و آماده افطار بودند که در خانه به صدا در آمد و اسیری غذا خواست. و باز همه اهل خانه افطار خود را انفاق کردند و خود با گرسنگی شب را سر کردند. کسی هم شکایتی نکرد ولی دیگر رمقی برای شان باقی نمانده بود.
فردای آن روز علی به همراه حسن و حسین(ع)به دیدار پیامبر رفتند.پیامبر مشاهده کرد که آنها از شدت گرسنگی می لرزند.
فرمود: این چه حالی است که شما را می بینم؟
پس برخاست و با آنها حرکت کرده به سمت خانه زهرا رفتند.
چون رسیدند، پیامبر دیدند که زهرا در محراب نماز ایستاده در حالی که آثار گرسنگی در او مشهود است و چشم هایش به گودی نشسته است.
پیامبراز دیدن عزیزانش با آن وضعیت بسیار ناراحت شد.
در این هنگام جبرئیل نازل شد و گفت:
ای محمد(ص)این سوره را بگیر، خداوند با چنین خاندانی به تو تهنیت می گوید.
سپس سوره هل اتی را بر او خواند.
ذکر چند نکته
- این سوره قطعا در مدینه نازل شده چون در مکه جنگی بین مسلمانان و کفار صورت نگرفته بوده که اسیری در کار باشد. ضمن این که زندگی مشترک علی(ع) و زهرا(س) درمدینه پا گرفت.
- اوضاع مالی امام علی به عنوان نزدیکترین شخص به پیامبر در آن زمان که رسول خدا در مدینه حکومت اسلامی تشکیل داده بودند به صورتی بوده که به سختی امرار معاش می کردند.
- حضرت زهرا به تعداد نان می پخت و این نشان دهنده قناعت در زندگی این بزرگان بوده است.
- بزرگترین افتخار فضه این بود که در جریان سوره هل اتی که همگی اهل بیت خانه ولایت بودند، او نیز به همراه ایشان غذای خود را ایثار کرده و در ردیف فاطمه، حسنین و امیرمومنان از جانب خدا تکریم و تمجید شده و نعمت های بهشتی برای آن بانوی مکرمه تضمین و به تاج افتخار (و جزاهم بما صبرواجنت و حریرا)مفتخر شود.
دلا بیا به سرای علی دری بزنیم
به خانه ای که درش سوخته سری بزنیم
خبر رسیده که این روزها علی تنهاست
بیا به خانه بی فاطمه سری بزنیم
منابع:تفسیر المیزان علامه طباطبایی-تفسیر نسیم حیات ابوالفضل بهرامپور-تفسیر نمونه و الغدیر علامه امینی-
/انتهای متن/
