همه انواع چرم در همه وسایل زندگی ما
در دو قسمت قبلی در مورد تاریخچه ی چرم و چگونگی استفاده از چرم در زندگی مردم توضیحاتی دادیم . در این قسمت به بررسی انواع چرم و چگونگی تولید آن بحث خواهیم کرد.
فاطمه قاسم آبادی/
چرم منشأ حیوانی دارد و از پوست حیوانات به دست می آید. این حیوان میتواند گوسفند، گاو، بز، شترمرغ، مار، سوسمار، کروکودیل و … باشد.
چرم سبک: چرمی زیبا، با قیمت مناسب میباشد که دوام خوبی دارد. چرم سبک چرمی است که از پوست حیواناتی مانند گوسفند، بز، بزغاله و بره به دست می آید که بسیار ظریف و نازک است و به همین علت هم در ساخت محصولاتی مانند لباس، کاپشن و دستکش استفاده شده و از نوع کیفیت پایین تر آن به عنوان آستری کفش و لباس استفاده می گردد.
چرم نیمه سنگین : به چرمی گفته می شود که از پوست حیواناتی مانند کروکودیل و شتر مرغ به دست می آید و به علت کمیاب و گران قیمت بودن بیشتر در ساخت محصولاتی که جنبه تزیینی دارند و یا لوکس محسوب می شوند، مورد استفاده قرار می گیرد .
چرمی با دوام و مقاوم است که با وجود تولید الیاف پیشرفته، همچنان در بسیاری موارد همچون دستکش ایمنی در کاربردهای شیمیایی و پوشش حرفهای موتور سواری از بهترین انتخابهاست.
چرم سنگین : به چرمی گفته می شود که از پوست حیواناتی مانند گاو ،گاومیش ، گوساله و شتر و … به دست می آید. چرم سنگین بهترین نوع جهت استفاده های معمول می باشد و دارای بیشترین مقاومت و زیباترین رخ در میان دیگر انواع است.
این نوع چرم به علت استحکام و مقاومت بالا به مصرف در زیره و رویه کفش ، ساخت کیف های دستی و جیبی مرغوب و یا تسمه های ماشین آلات صنعتی و …می رسد.
چرم پوست مار، مارمولک و سوسمار : این نوع پوست، بسیار نازک و در عین حال محکم است. وقتی که پوست پیرایش میشود، ترک نمیخورد و آبرفتگی و کشیدگی پیدا نمیکند و دوام و استحکام زیادی دارد. پوست مارمولک ها، گرانتر از پوست مارهاست. از یک مارمولک میتوان حدود ۳۰ سانتیمتر مربع پوست به دست آورد.
این حیوانات، پوست زیبایی دارند و از روی نقشهای بزرگ به راحتی میتوانند تشخیص داده شوند. این پوست ها ، به اندازهای شهرت دارند که برای ساخت تقلبی آنها با پرسهای فولادی ، نقشهای سوسمار را بر روی پوست گاو ، نقش و ثابت میکنند. پوست سوسمار، بیشتر از پوست کروکودیل مورد استفاده قرار میگیرد و برای ساخت چمدان های درجه یک ، کیف های زنانه و کفش های مرغوب درجه یک استفاده میشود.
چرم انسانی : شرکتی در انگلیس، مطایق قرارداد با افراد داوطلب، پس از مرگ شان با پوست آنها کمربند، کیف و کفش از چرم انسان (پس از انجام عملیات لازم بر روی پوست) تولید میکند و با قیمت بالا به صورت محدود به فروش میرساند.
چرم گیاهی : با استفاده از تانن از ریشه ی عناصری که در پوست و تنه و میوه ی برخی درختان مانند مازو یافت می شود تهیه می شود. این نوع چرم، انعطافپذیر بوده و رنگ آن قهوهایست که میزان رنگش به ترکیب شیمیایی و رنگ پوست بازمیگردد.
چرم گیاهی در آب پایدار نیست؛ بیرنگ میشود و اگر پس از خیس شدن، خشکش کنید، چروک گشته و از انعطافپذیری و نرمیاش کاسته خواهد شد. در آب گرم، شدت چروک شدنش بیشتر است و تقریباً شبیه ژلاتین میشود. علاوه بر اینکه سفت شده و احتمالاً شکننده هم میگردد.
چرم جوشانده نمونهای است از چرمی که با قرار گرفتن در آب داغ، شناور شده و سفت میشود. این اتفاق در موم جوشانده و مواد شبیه هم رخ میدهد.
در تاریخ گه گاه پس از عمل سفت کردن چرم، از آن در زرهها و همچنین در اتصال کتابها هم استفاده میشده است. این نوع چرم، تنها نوع چرم است که در حکاکی و قالبگیری چرم میتواند مناسب باشد.
چرم کرومی: که در ۱۸۵۸ اختراع شد، با کرومیوم سولفات و دیگر نمکهای کرومیوم دباغی میشود. چرمی است که مواد اصلی در دبّاغی آن بر پایه کروم است و بر سطح برخی چرم های کرومی که رویه نامرغوبی دارند طرحی را بصورت مصنوعی چاپ می کنند که به آن کرومی چاپی می گویند.
چرم جیر : از پوست بز و گوساله تهیه می شود که طی فرآیندی خاص و با وسایلی مخصوص رخ آن را پرداخت می کنند و سطح گوشتی را به صورت مخملی در می آورند که بیشتر به عنوان آستر در داخل دیگر محصولات استفاده می کنند.
چرم اشبالت : چرمی است شبیه جیر که از ورقه ورقه کردن چرم های ضخیم گاوی به دست می آید که نسبت به جیر سطح پایین تر محسوب و طبقه بندی می گردد.
چرم نوبوک: چرمی است که مانند جیر و اشبالت دارای رخ مخملی می باشد اما با ظرافت بسیار پرداخت شده و دارای سطحی لطیف است.
چرم ورنی : چرمی است که از پوست گوساله تهیه می شود و رویه آن با لاک خاصی لعاب و پوشش داده می شود تا ظاهری براق پیدا نماید
چرم آلدهیدی: با استفاده از ترکیبات گلوتارآلدهید یا اکسازولیدین دباغی میشود.
قسمت دوم (سیر صنعت چرم در ایران)
/انتهای متن/