واقعا چرا به چنین جک هایی می خندیم؟!
در فرهنگ و ادبیات فارسی لطیفه و مزاح جای مهمی دارد اما این جک هایی که به بهانه خندیدن و خنداندن، ر گروه قومی خاصی را مسخره می کند، واقعا لطیفه حساب می شود یا عین بی فرهنگی و بی ادبی است؟
نسیم شهسواری/
شب جمعه بود. همه خانواده خانه عمو جان جمع بودیم، یک دور همی خودمانی فامیلی، هنوز خیلی از غروب آفتاب نگذشته بود که تقریباً همگی جمع شده بودند و طبق معمول پسر عمویم گوشیاش را از جیبش درآورد و شروع کرد به گفتن و خواندن جوک. همه به جوکهای پسر عمویم میخندیدند غیر از یکی از اعضای فامیل که تازه به جمع ما پیوسته بود، او هم تازه داماد جمع بود و هم جزو یکی از اقوام ایرانی.
وقتی ناراحتی این تازه داماد را دیدم خنده بر لبم خشکید با خودم گفتم واقعاً چرا به این جک ها میخندم و باز هزار و یک فکر در ذهن بالا و پایین شد …
خیلی از ماها که جکهای قومیتی می گوییم و خیلی از ما که به این جک ها میخندیم، متوجه بدی رفتار خود نیستیم. اگر خود ما هم یکی از این آدمها هستیم؛ آدمهایی که با ساختن، گفتن و شنیدن جکهای قومیتی یا مربوط به یک شهر، یک قوم بزرگ را تحقیر میکنند و درنهایت به میلیونها نفر یک انگ واحد میزنند کمی فکر کنیم، قطعا دیگر نمی خندیم. چون متوجه می شویم که چنین جک هایی را گفتن و شنیدن و به آن خندیدن عین بی فرهنگی است و در واقع مسخره کردن گروه بزرگی از مردم است.
حتی از بزرگی از اهالی فقاهت شنیدم که به لحاظ شرعی این جک ها اشکال دارد و اگر کسی یا کسانی را برنجاند باید از آنها حلالیت گرفت.
شاید وقتش رسیده است؛ وقت اینکه که این اخلاق بد و زننده خودمان را اصلاح کنیم.
درست است که جک و لطیفه گفتن یکی از کارهای شاد و مفرح است و همیشه هم آدمهایی هستند که از شنیدن یک لطیفه تازه دست اول استقبال میکنند؛ اما بیایید برای هموطنانمان جک نسازیم و بدانیم که ایران، کشور پاینده ما، کشور بزرگی است و اقوام بسیاری را از کرد، تُرک، لر، گیلک، بلوچ، عرب، فارس و … را در خود جای داده است. باید بدانیم که. این اقوام، فرهنگ و آداب و رسوم شان سازنده فرهنگ غنی ایرانی ماست.
باید بدانیم که گفتن جکهای قومیتی، آب به آسیاب دشمن ریختن است. گفتن جکهای قومیتی یعنی خودمان با دست خودمان فرهنگ مان را به سخره میگیریم.
باید دست در دست هم دهیم، باید زبان فرهنگمان را تمیز کنیم، باید صلح و همدلی را به زبان مان، به ارتباطات مان، خانوادههای مان، اجتماعات مان و در آخر به سبک زندگی ایرانی مان برگردانیم.
بیایید برای هموطنانمان جوک نسازیم.
/انتهای متن/