ازدواج غیرقانونی= کودکان بی هویت
زنان از هر گونه ازدواج غیرقانونی با اتباع بیگانه خودداری کنند ،چرا که نه شناسنامهای برای فرزندان آنها صادر میشود و نه میتوان از مبادی قانونی از حقوق آن ها دفاع کرد.
سرویس اجتماعی به دخت/
یکی از معضلات ازدواجهای غیرقانونی فرزندان حاصل از این ازدواجهاست . موارد زیادی وجود دارد که مشخص نیست پدر این کودکان در کجا هستند و این کودکان بدون هیچ سندی بلاتکلیف رها شدهاند.
کودکان بدون شناسنامه که به حکم اجبار عنوان کودکان بیهویت را یدک میکشند، هم آسیبزا و هم آسیبدیده هستند. این کودکان چند گروه هستند: برخى حاصل ازدواج هاى موقت ثبت نشده ناشى از صیغه ازدواج زنان ایرانى با مهاجران افغانند و برخى در پى روابط نامشروع متولد مىشوند. کودکانی بیهویت و بیشناسنامه که هیچ حقوق شهروندی، انسانی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برایشان در نظر گرفته نمیشود.
آمارهای رسمی میگویند تنها در استان خراسان، حداقل 33هزار کودک بیهویت و بدون شناسنامه حاصل ازدواج دختران ایرانی با اتباع بیگانه افغان و عراقی وجود دارد؛ کودکانی که با برگشت و فرار پدرانشان از ایران بدون شناسنامه و بدون هیچ حقوق شهروندی نزد مادرانشان زندگی میکنند. از نظر آسیبشناسى به این کودکان بچههاى غایب نیز گفته میشود؛ زیرا در سن تحصیل هستند، اما به دلیل نداشتن شناسنامه نمىتوانند به مدرسه بروند و به این ترتیب از ابتداییترین و شاید مهمترین حقوق خود یعنی تحصیل ، محرومند. یک فعال حقوق کودک با اشاره به ثبت حدود 30 هزار ازدواج زنان ایرانی با مردان افغان در کشور میگوید: برآوردها نشان میدهد 100 هزار کودک بیشناسنامه حاصل از این ازدواجها در کشور زندگی میکنند و این درحالی است که تعداد بسیار زیادی از ازدواجهای زنان ایرانی با مردان افغان به ثبت نمیرسد.
فرشید یزدانی توضیح میدهد: طبق آمارهای رسمی 32 هزار کودک بیشناسنامه در نتیجه 12 هزار ازدواج زنان ایرانی با افاغنه وجود دارد و البته این آمارها مربوط به ازدواج زنان ایرانی با اتباع افغان است و این در حالی است که کودکان ایرانی زیادی هم بدون شناسنامه هستند. به گفته این فعال حقوق کودک بازماندن این کودکان از چرخه تحصیل، فرآیند توانمندسازی آنها را با اخلال مواجه میکند و فقر آن تشدید شده و نابرابریهایی که متوجه آنهاست، افزایش مییابد.
یزدانی به لایحهای که اخیرا برای ثبت تولد کودکان با پدر و مادر ایرانی به مجلس رفته است نیز اشاره کرده و اظهار امیدواری میکند با اجرای صحیح این قانون، مشکلات کودکان بدون شناسنامه برطرف شده و صدور شناسنامه این کودکان با حداقل پیچیدگیهای اداری انجام شود.
کودکان خیابانی در معرض رفتارهای پرخطر
طیبه پور زمان، پژوهشگر و کارشناس امور خانواده، می گوید:«آموزش اولین رکن برای پیشرفت هر فردی است. آن ها از آموزش محروم می شوند پس پیشرفتی هم در کار نیست. آن ها عموما یا به کارگری می پردازندیا دستفروشی می کنند. حاشیه نشین می شوند و محیط ،زمینه ارتکاب به جرم را در آنان افزایش می دهد. »
این یک واقعیت است که کودکان بیهویت و بیشناسنامه به دلیل شرایط خانوادگی و اجتماعی که در آن به سر میبرند ،به راحتی در معرض آسیبهای اجتماعی قرار میگیرند. اعتیاد، تکدی گری، جیببری و… از جمله بزهکاریهایی ست که توسط این کودکانانجام می گیرد.
بررسیهای انجمنهای فعال در حقوق کودکان و همچنین سازمان بهزیستی کشور گویای این واقعیت تلخ است که درصد قابل توجهی از کودکان خیابانی معلول شرایط نامناسب خانوادگی و از میان همین کودکان بیشناسنامه و فاقد هویت مشخص هستند. کودکانی که به طور ناخواسته و ناآگاهانه در معرض رفتارهای پرخطر قرار میگیرند.
همین احساس نگرانیها از بابت خطرات و آسیبهای اجتماعی که به نوعی تهدیدی برای کودکان خیابانی محسوب میشود موجب شده تا از یک ماه پیش کمیته پیشگیری و کنترل ایدز سازمان بهزیستی کشور طرحی را با هدف ارزیابی سریع رفتارهای پرخطر کودکان خیابانی به اجرا درآورد، طرحی که قرار است تا 8 ماه آینده به سرانجام برسد.
کارشناسان و مسئولان سازمان بهزیستی کشور امیدوارند با نتایج مهمی که از بررسیهای این طرح بهدست میآید بتوان برنامهریزی دقیقی را برای اجرای طرحهایی که به کمک آنها کودکان خیابانی را از ارتکاب رفتارهای پرخطر مصون داشت، به کار گرفت. دبیر کمیته پیشگیری و کنترل ایدز سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه این طرح از 5/1 ماه گذشته آغاز شده است، میگوید: اعتبار اولیه طرح سنجش رفتارهای پرخطر در کودکان خیابانی در مرحله ارزیابی سریع 50 میلیون تومان است و این طرح با همکاری دانشگاه توانبخشی و علوم بهزیستی در حال انجام است. به گفته مجید رضازاده، پس از پایان این مرحله، مراحل طراحی و مداخله انجام میشود و پس از انجام این مرحله نیز برنامههای لازم به منظور آموزش این کودکان برای جلوگیری از داشتن رفتارهای پرخطر ارائه خواهد شد.
هشدار برای ازدواج زنان با اتباع بیگانه
کمتر از 5 ماه پیش بود که مدیرکل اتباع و امور خارجه استانداری تهران به خانوادههای ایرانی هشدار داد تا دختران خود را به عقد اتباع بیگانه در نیاورند.
عیسی موسوینسب تاکید کرده بود: زنان از هر گونه ازدواج غیرقانونی با اتباع بیگانه خودداری کنند چرا که نه شناسنامهای برای فرزندان آنها صادر میشود و نه میتوان از مبادی قانونی از حقوق آنها دفاع کرد. یکی از معضلات فعلی در این حوزه فرزندان ازدواجهای غیرقانونی است . موارد زیادی وجود دارد که مشخص نیست پدران این کودکان در کجا هستند و این کودکان بدون هیچ سندی بلاتکلیف رها شدهاند.
مدیرکل اتباع استانداری تهران تاکید کرد: براساس قانون هیچ تبعه بیگانهای بدون دریافت مجوز رسمی از مجموعه وزارت کشور نمیتواند با فرد ایرانی ازدواج کند و لازم است قبل از ازدواج مجوزهای لازم را اخذ و در چارچوب قانون ازدواج کنند تا بتوانیم با تکیه بر پشتوانههای قانونی به ویژه از زنان ایرانی حمایت کنیم. به گفته وی براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی در سال 1385 کسانی که قبل از این سال ازدواج کردهاند باید مدارک و مستندات خود را به اداره اتباع ارائه کرده و ازدواج خود را به صورت قانونی ثبت رسمی کنند و افرادی که بعد از سال 85 بدون مجوز رسمی ازدواج شرعی با اتباع بیگانه انجام داده باشند، ازدواج آنها کاملا غیرقانونی است و خود و فرزندانشان دچار مشکل میشوند.
اما تکلیف فرزندانی که پیش از این قانون متولد شده اند چه خواهد بود؟ تبصره اول این ماده به این پرسش پاسخ می دهد. وزارت کشور بعد از اخذ مدارک قانونی وقوع عقد شرعی، نسبت به صدور تابعیت ایرانی موضوع ماده 1060 اقدام میکند، بنابراین باید عقد شرعی صورت گرفته باشد تا فرزند مادر ایرانی و مرد خارجی تابعه ایرانی محسوب شود. به نظر می رسد از این پس همه چیز برای زنانی که به صورت قانونی ازدواج کرده اند فرق می کند.
منبع: سایت الف/انتهای متن/
