سالانه ۳ میلیون زن در جهان ختنه می‌شوند

سرویس خبر به دخت/

تحمل دردهای سخت، آسیب‏های شدید فیزیکی، ناراحتی‏های روحی و روانی از جمله مشکلاتی است که قربانی در طول عمر خود باید آن‎ها را تحمل کند.

 «پنج ساله بودم که این بلا سرم آمد. بعد از آنکه مادرم بدنم را محکم گرفت با یک شال سیاه چشمانم را پوشاند. تنها چیزی که حس کردم این بود که بخشی از گوشت بدنم بدون بی‌حس شدن بریده می‌شد. صدای خفیف تیغ که روی بدنم کشیده می‌شد را می‌شنیدم.» این بخشی از خاطرات واریس دیری، سوپر مدل سومالیایی‌الاصل، است که در کتاب خود «گل صحرا» به تشریح یکی از دردناک‌ترین تجربیات زندگی‌اش پرداخته است؛ خاطراتی که تجربه مشترک ۱۴۰ میلیون زنی است که در سراسر جهان ختنه شده‌اند. به گزارش یونسکو، به‎رغم تصویب قوانین علیه این سنت غیرانسانی همچنان دختران زیادی قربانی آن می‌شوند و با وجود گذشت ۶۰ سال از آغاز مبارزه علیه این سنت، هر ۱۰ ثانیه یک دختر به دلیل ختنه شدن در جهان ناقص می‌شود.

آنجا که سنت قربانی می‌گیرد
خبر مرگ دختر ۱۳ ساله‌ای به نام «سهیر البتاعه» فوریه گذشته پرده از فاجعه‌ای برداشت که در بسیاری از کشور‌ها در خفا انجام می‌گیرد. سهیر برای ختنه شدن به بیمارستانی در قاهره رفته بود اما به دلیل افت شدید خون و شوک جان خود را از دست داد. محمد ابراهیم، پدر کشاورزِ سهیر، پس از مرگ او به روزنامه‌ها گفت: «تنها ۱۵ دقیقه طول کشید. پس از آن دیدم که پرستار دخترم را به اتاقی منتقل کرد که سه دختر دیگر نیز در آنجا به خاطر ختنه شدن بستری شده بودند. ما نیم ساعت منتظر ماندیم تا او به هوش بیاید اما او خلاف دیگر دخترها به هوش نیامد و فهمیدیم که مرده است.»

یک اشتباه باستانی
باورهای مختلفی در فرهنگ‌های متفاوتی وجود دارد که افراد را برای ختنه زنان و دختران مجاب می‌کنند. عمده‌ترین این باور‌ها کنترل یا کم کردن میل جنسی در زنان و تطهیر فرزندان دختر از نجاست است. انجام یک نظر سنجی از مردان سومالی که این رسم در آن کشور به شدت انجام می‌شود، نشان داد که به اعتقاد مردهای سومالی اگر زنان ختنه نشده باشند دیگر پایبند زندگی نمی‏شوند و پایه‌های زندگی متزلزل می‏شود. مطالعه برخی مومیایی‌های زمین‎های اطراف رود نیل ثابت می‌کند که ختنه زنان از روزگار باستان به قرن تکنولوژی و پیشرفت ارث رسیده است. بسیاری معتقدند که نواحی اطراف رود نیل که شامل مصر امروزی می‌شود خاستگاه اصلی ختنه زنان است و به مرور زمان این امر به دیگر نواحی شمال و شمال شرق آفریقا کشیده شده است. هرودت در کتاب خود مشخصا به قطع آلت تناسلی زنان در نواحی روم، اتیوپی و فنیقیه اشاره می‌کند اما این اشاره کوتاه بیشتر جنبه نوعی «مناسک گذر» برای انسان‌های آن زمان بود. به این معنی که انسان‌ها با انجام آن مرحله‌ای از زندگی را به پایان می‌رساندند و مرحله جدیدی را آغاز می‌کردند. گذر زمان و مرور ایام بسیاری جنبه‌های این سنت را تغییر داد تا جایی که افراد در سراسر جهان این کار را بخشی از مناسک دین اسلام می‌دانند در حالی که بنا بر آمار یونیسف، 97 درصد دختران مسلمان و مسیحی مصری ختنه می‌شوند. همین موضوع ثابت می‌کند که این پدیده به دین خاصی اختصاص ندارد.

قوانین ضعیف؛ سنت‎های قوی
یونیسف تعداد زنانی را که همچنان به‎رغم همه محدودیت‌های قانونی ختنه می‌شوند، روزانه هشت هزار و سالانه حدود سه میلیون تن برآورد کرده است. سازمان بهداشت جهانی سال ۲۰۰۷ اعلام کرده بود که روزانه حدود 6 هزار زن و دختر در آفریقا، خاورمیانه و بخش‌هایی از آسیا ختنه می‌شوند؛ کشورهایی چون مصر، اتیوپی، گینه، مالی، سودان، سومالی، سیرالئون، چاد، کنیا، نیجریه، تانزانیا و عراق. این در حالی است که با وجود تصویب قانون ممنوعیت ختنه دختران در این مناطق، وجود تبصره و متمم‎های قانونی دست مجریان قانون را برای برخورد با متخلفانی که بر اساس سنت‏های محکم محلی و منطقه‏ای زندگی می‎کنند، می‏بندد. به عنوان مثال، بنا بر قانون تصویب شده در سال ۲۰۰۸ میلادی در مصر ختنه دختران «به جز در موارد استثنایی» جرم به حساب می‌آید. به گفته منتقدان، با درج واژه استثنایی در این قانون، خانواده‌های بسیاری با پرداخت رشوه‌های چشمگیر پزشکان را به‌صدور گواهی‌های تقلبی ترغیب می‏کنند.

    تاوان جهل تاریخی
گزارش‎های اخیر یونیسف حاکی از آن است که به‎رغم همه تلاش‌ها، بر موارد ختنه دختران و زنان در جهان افزوده شده است. به‎طوری که تخمین زده می‌شود درآفریقا از هر سه زن، یکی قربانیِ قطع عضو جنسی است. اما در اروپا هم مواردی از ختنه زنان دیده می‏شود. تنها در فرانسه دست‎کم ۶۵ هزار مورد مشاهده شده است. بی‏بی‏سی نیز چند روز پیش گزارشی از مشاهده شدن مواردی از ختنه زنان در انگلیس خبر داده است. در بیانیه مشترکی که سازمان بهداشت جهانی، یونیسف، یونسکو، حقوق بشر سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌های وابسته به سازمان ملل علیه ناقص‌سازی زنان منتشر کرده‌اند به صراحت عنوان شده‌ که هیچ سود پزشکی برای ختنه زنان نیست و در عوض این عمل از بسیاری جهات مضر و خطرناک شناخته شده است. تحمل دردهای سخت، آسیب‏های شدید فیزیکی، ناراحتی‏های روحی و روانی از جمله مشکلاتی است که قربانی در طول عمر خود باید آن‎ها را تحمل کند.