قلم، مادر واژههای ذهن شماست
به مناسبت روز چهاردهم تیر ماه که از سوی انجمن قلم ایران مطرح و به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید، با یکی از بانوان موفق عرصه قلم گفتوگویی داشته ایم: مرضیه وزیریمقدم مدیر کانون فیلمنامهنویسی تخصصی فینانو در قم ، فیلمنامهنویس بعضی تولیدات رسانه از جمله سریال پروانه.
سرویس اجتماعی به دخت؛ لیلا قربانی/
فعالیت تان را برای نویسندگی از چه سالی شروع کردید؟
از سال 76 بصورت جدی کلاسهای داستانویسی را شرکت کردم و بعد گرایش به سمت فیلمنامهنویسی پیدا کردم و تا اکنون ادامه دارد..
آیا نویسندگی حرفهی اصلی شماست یا در کنار نویسندگی به شغل دیگری هم مشغولید؟
شغل دیگری ندارم جز نویسندگی که گاهی در همین زمینه تدریس هم میکنم.
هر روز چند ساعت از وقت تان را به کار میگذرانید؟
گاهی سه الی چهار ساعت وقتم صرف نوشتن میشود و بقیه ساعات هم در حاشیه امور نویسندگی میگذرد… چون فیلمنامه سیر خاصی دارد و هرکسی هم عادت خاص خودش را. من وقتی ایدهیی به ذهنم میآید، ساعتها به آن فکر میکنم و گاهی روزها چیزی نمینویسم اما بعد از اینکه اول و آخر قصه در ذهنم مشخص شد دست به قلم میبرم.
نویسندگی را میشود به عنوان یک شغل در نظر داشت؟
نویسندگی یک شغل و حرفه است که متاسفانه در ایران به آن نگاه شغلی ندارند و حتی در فرمهای ثبتنام گزینه بیکار دارند اما نویسندگی را حتی جزء موارد شغلی نگذاشتهاند. نویسندگی آنقدر حقوق کمی دارد که یا کفاف زندگی متوسط را نمیدهد یا اگر هم دستمزد خوبی بگیری آنقدر دیر داده میشود که ارزش ریالی خود را از دست میدهد. بهرحال کشورهای دیگر، نویسندگانشان از نظر مادی در آرامش فکری هستند.
چه توصیهای برای علاقهمندان به این حرفه دارید؟
نویسندگی انگیزه و علاقه و همت و استعداد میخواهد و با تمرین و ممارست میشود فهمید که فرد مورد نظر علاقه دارد یا بصورت تفننی در کلاس یا کارگاه شرکت میکند. البته نویسندگی شاخههای مختلفی دارد، داستان، مقاله، پژوهش، فیلمنامه و… اگر کسی علاقمند باشد حتما برای رسیدن به این علاقه قدمی برمیدارد و تنها توصیه من این است که کار را جدی بگیرند وبا قلم زندگی کنند…
رمز پیروزی و دوام تان در این عرصه چه بوده؟
البته هنوز به مقصد نهایی نرسیدم اما دوام من در این حرفهی “فیلمنامهنویسی” دغدغه و انگیزه خودم به پشتوانه حمایتهای خانوادهام بوده …
گویا خانم وزیریمقدم موفقیت خوبی در عرصهی پرورش فیلمنامهنویس داشتهاند و شاگردان شان در قم، مشهد و کرمان و حتی بعضی از روستاهای کشور مثل خمین با ایشان همکاری دارند و همه موفقیت خودشان را در این حرفه مدیونش هستند. آیا نویسندگی در حرفهی شما برای مرد و زن یکسان هست یا تبعیضهایی نیز وجود دارد؟
در همه حرفهها متاسفانه این نگاه وجود دارد اما وقتی به آن بها ندهید ناخودآگاه این نگاه کمرنگ میشود.
آیا این شغل آینده ای برای دوران پیری و از کار افتادگی شما داره؟
مزایای این حرفه هنوز برای اکثر هنرمندان نامشخص است.
به نظر شما اهل قلم مطالباتی از مسئولین دارند؟
اهل قلم تنها مطالبهشان از مسئولین بهادادن به این صنف است. چرا که شروع هرکار هنری با قلم نویسندگان است. اما همیشه مظلومترین افراد هستند. توجه مسئولین به دغدغهها و سلایق مردم بهترین کمک به نویسنده است. چون وقتی سلایق مدیران رأس سیستم قرار میگیرد، ناخودآگاه هنر نویسنده ارزش خود را از دست میدهد و دیگر هنر نیست بلکه عاری از خلاقیت و تفکر نویسنده سفارشی است.
چه قدر نامگذاری 14 تیر در تقویم میتواند برای اصحاب قلم مفید باشد؟
نامگذاری روزها اگر تشریفات صرف نباشد، میتواند تاثیر گذار باشد، اینکه اصحاب قلم یک روز را بنام خود میدانند، خوب است اما اینکه همایش یا تجلیلی انجام شود اما باری از دوش آنها برداشته و دغدغه آنها رفع نشود برای آنها مفید نیست.
نویسندگان بالاخص نویسندگان خانم، امروزه با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنند؟
نویسندگان خانم در ایران انگشت شمار نیستند، بلکه طیف گسترده ای دارند. اما علاوه بر مشکلات نشر با مشکلات خانوادگی و اجتماعی هم بیشتر از آقایان روبرو هستند.
آیا نویسندگان در کشور ما در جایگاه حقیقی خود قرار دارند؟
شاید در جایگاه حقیقی خودشان باشند اما جایگاه حقوقی ندارند و این یکی از معضلات است… نویسنده یک فرد متمول از جهت فکری است اما هیچ قانون و وکیلی از ثروت فکری او نمیتواند محافظت حقوقی کند چون تعریفی نشده است. ما هنوز در قانون حق کپی رایت اندر خم یک کوچه ماندهایم و وقتی نویسندگی، شغل محسوب نمیشود جایگاه حقیقی و حقوقی آن کجاست؟
چه راهکاری میتوانید برای بهتر شدن اوضاع نویسندگان از هر نظر ارائه دهید؟
ایجاد تعاونیها یا انجمنهای حمایتی البته بشرطی که خود نویسندهها در بورکراسی ادرای و سازمانی حل نشوند و یادشان نرود که برای چه هدفی وارد این چرخه میشوند …
آیا تا به حال شده خانواده از پشتیبانی شما دست بکشند؟
هیچ خانوادهای دست از حمایت بر نمیدارد، اما نگرانی شان با برخورد نویسنده با بیمهریهای اجتماعی نسبت به کارش مضاعف میشود.
آیا برایتان اتفاق افتاده که نویسندگی را برای مدتی کنار بگذارید؟
کنار گذاشتن حرفهیی که به آن علاقه داشته باشی و برایش بهترین اوقات عمرت را گذاشته باشی امکان ندارد حتی اگر از اجتماع فاصله بگیری باز از قلم جدا نمیشوی… شاید گاهی برای تامل و بازیابی و جایگزینی اطلاعات جدید مدتی قلم روی زمین گذاشته شده اما آن را کنار بگذارم نه!
آینده اصحاب قلم را در ایران چطور میبینید؟
اگر ما قانونمند باشیم و سیستم حقوقی ثابت باشد، آیندهی هیچ صنفی متزلزل نمیشود… اما متاسفانه سیستم اداری ما با تغییر مدیر تغییر میکند و این برای رسیدن به مقصد مضر است. وقتی نویسندهیی سالها کتابش از این نشر به آن نشر سپرده شود و در آخر هم با ایرادات غیر کارشناسانه و فقط سلیقهیی و نگاه سیاسی رد شود، دیگر نویسنده به آیندهیی روشن فکر نمیکند، نه فقط نویسندگان کتاب حتی فیلمنامهنویسان آیندهایی دور را برای خودشان نمیبینند و به لحظه میاندیشند.
قلم را در یک جمله وصف کنید.
( قلم، مادر واژههای ذهن شماست..)
از بین مداد و خودکار و کیبورد و مداد نوری کدام را برای نوشتن ترجیح میدید؟ یا کدام برایتان آرامش بیشتری دارد؟
خودکار و کاغذ را ترجیح میدادم اما الان بخاطر وقت محدود سفارشات، مدتی است با لبتاپ انس گرفتم …
چرا ادبیات غنی ما در این سالها نسبت به ادبیات غرب پیشرفت زیادی نکرده؟
به شخصه این را قبول ندارم .چون ادبیات غنی ما نیازی به پیشرفت ندارد اما آثار جدیدمان که تقریبا توجهیی به ساختار مدرن دارند نیازمند تلاش بیشتری است برای متعالیشدن و این نیازمند مطالعه نویسندگان ما در حوزههای مختلف ادبیاتی است.
به نظر شما آشنایی با ادبیات غرب تا چه حد برای نویسندگان ما لازمه؟
از نظر من این آشنایی تا حدی لازم است که به ادبیات غنی خودمان ضربه نزند، هنوز ادبیات کهن ما قابل مقایسه با غرب نیست.
از آثار و کارهایی که تا به امروز انجام دادید چند نمونهاش را برایمان عنوان کنید؟
نگارش چند فیلمنامه و مجموعههای انیمیشن و به تازگی رمانی را هم با همکاری آقای ابوحمزه یکی از دوستان در حال نگارش هستیم که البته بخش عمده این اثر بر دوش ایشان است که سالها در این حوزه فعالیت دارند. رمانی متفاوت که امیدوارم خوانندههای زیادی از طیفهای مختلف داشته باشد البته در برنامهمان نگارش سریال این رمان را هم داریم.
به جز قلم، دوست صمیمی دیگرتان کی هست؟
بستگی دارد به تعریفمان از دوست صمیمی که چه باشد، چون فرق است بین شی و انسان.
آیا قلم شما باعث انزوا و دوری شما از جامعه میشود یا شما را بیشتر به آنها نزدیک میکند؟
نویسندگی، ناخودآگاه انزوای خفیفی را برای نویسندهها به ارمغان میآورد اما نویسنده بدون جامعه و مردم نمیتواند زندگی کند.
اهل تفریح و مسافرت هستید؟
کم و بیش بله اما اگر کار و پروژهایی در دست داشته باشم از سفر چشمپوشی میکنم.
چه ورزشی را بیشتر میپسندید؟
تیراندازی را میپسندم بخاطر تسلط ذهن و هماهنگی با اعضا بدن و هدفگیری و…
به چه امور دیگری در زندگی علاقه دارید؟
آشپزی غذاهای مدرن و نقاشی …
از اینکه وقتتان را در اختیار این سایت دخترانه قرار دادید، کمال تشکر و قدردانی را دارم و جایگاه والای معنوی و مادی را در عرصهی قلم براتون آرزومندم.
حضرت علی علیهالسلام فرمودهاند که «انديشههاي دانشمندان، به بلنداي قدرت قلمهاشان است» و خداوند بزرگ در قرآنکریم به قلم قسم یاد کرده و میفرماید: «نوالقلم و ما يسطرون»
این نشاندهندهی جایگاه عظیم نویسندگان عزیز در توسعه و پیشرفت همه جانبهی کشور است که امید میرود مسئولین و مردم بهای بیشتری به این قشر زحمتکش که زبان گویای آنها در سطح کشور و بینالملل هستند، بدهند.
/انتهای متن/
