سومین همایش «کارنامه صد سال شعر زنان فارسی سرا» برگزار شد
به همت انجمن شاعران ایران و با مشارکت شهرداری تهران، سومین همایش «کارنامه صد سال شعر زبان فارسی سرا» با محوریت بررسی آثار و شخصیت “دکتر طاهره صفارزاده” پنجشنبه 17 اسفندماه در محل انجمن شاعران برگزار شد.
سرویس اجتماعی به دخت/
جمعي از اساتید شعر و ادب گرد هم آمدند تا در اين همايش كه سه بخش متفاوت داشت، به تحليل اشعار دكتر طاهره صفارزاده در بخش اول و شاعران زن پيشكسوت در بخش دوم بپردازند و و در آخريعني بخش سوم همايش نيز با ارائه مقالاتي آثار شاعران جوان زن را رصد كنند.
طاهره صفارزاده در نگاه اساتيد ادب
دکتر مهین پناهی، دکتر صغري سلمانی نژاد، دکتر مهدی طباطبایی، دکتر نسرین فقیه ملک مرزبان، دکتر طلعت کاویان پور، دکتر فرهاد کاکه رٌش، دکتر محبوبه مباشری، دکتر ایوب هاشمی و دکتر محمدرضا یوسفی کارشناسانی بودند که با مدیریت دکتر حکیمه دبیران در میزگرد مخصوص جلسه قرار گرفتند و درباره «طاهره صفارزاده» و آثار او به بحث و گفت و گو پرداختند.
شاعر مومن و مفسر قرآن
دکتر «حکیمه دبیران» (مسئول میز گرد)از”طاهره صفار زاده” به عنوان یک شاعر مومن و انقلابی، مفسر قرآن و مترجمي توانا ياد كرد و از کارشناسان میزگرد خواست تا به نوبت نظرات شان را درباره طاهره صفار زاده و آثاراو بيان كنند.
موضوع مقاله دکتر «مهین پناهی» به عنوان اولین کارشناس برنامه، “تعهد طاهره ” بود. وی در تحقيق خود صفار زاده را دارای تعهدات علمی و اعتقادی دانست و او را جزو یکی از خداجو ترین و ظلم ستیز ترین شاعران معاصر نامید که حتی درزمان پهلوي طاغوت نيز حاضر نشد در دانشگاه لندن بریتانیا و شرکت ملی نفت ایران برای كسب منفعت بیشترو حفظ موقعيت پا روی ارزش های دینی بگذارد وهمین امر در این دو مقطع باعث اخراج وی از این نهادها شد.
رنگ در اشعار طاهره
“کارکرد عنصر رنگ در اشعار طاهره صفارزاده” تحقيقي بود كه دکتر «صغري سلمانی نژاد» به آن پرداخته بود. سلمانی نژاد در تحقيق خود رنگ آبی را در کارهای صفارزاده نماد آرامش ،سبز را نماد حیات و حرکت، قرمز را نماد انرژی و شهادت طلبی ، سفید را نشانه دین، مذهب و صلح و رنگ سیاه را نماد مرگ و تباهی تعبیر کرده و گفت كه صفارزاده در آثار خود بیشتر از نمادهایی که با رنگ قرمز تعريف می شوند استفاده کرده است و نمادهای وابسته به رنگ های سفید، سبز، سیاه و آبی در رده های بعدی قرار دارند.
دکتر «مهدی طباطبایی» درباره شاعرانگی طاهره صفارزاده گفت: شاعر دلیل رعایت نکردن وزن در اشعارش را جلوگیری از معانی عصر تقدیر کنندگی نامیده است . آن جاكه وزن در اشعار رعایت می شود اندیشه شاعر کم رنگ می شود. البته نباید از الهام گرفتن شاعر از قرآن کریم به راحتی گذشت. شاعر تاثیر پذیری زیادی از قرآن داشته است. وی درباره برخی اشعار مردستیزانه صفارزاده گفت: اندیشه های مرد ستیزانه صفارزاده ناشی از ازدواج نافرجام اول وی بوده که در اولین مجموعه شعر او موج می زند.
نقاط مثبت ومنفی
دکتر «محبوبه مباشری» که به “هویت اجتماعی، با نگاهی به نوآوری های شاعرانه طاهره صفارزاده” پرداخته بود گفت: صفارزاده شاعر آیینی ست و همه او رابه دلیل پرداختن به مسائل دینی با این عنوان می شناسند.وی نگاه فرا منطقه ای در حوزه اندیشه انسانی به جهان داشته است. ایشان طرح انقلاب اسلامی در اکثر آثارصفارزاده را از نقاط مثبت اشعار مرحومه نامید.
«دکتر مباشری» تنها کارشناس برنامه بود که با صحه بر اين تمجیدها ،به بررسی نقاط منفی آثار طاهره صفارزاده هم پرداخت، وی نبود وزن و قافیه صحیح در برخی اشعار، تعارفات بی اساس و نبود شاعرانگی در برخی آثار را نقاط منفی آثار صفارزاده عنوان کرد.
دکتر «ایوب هاشمی»با قرايت چكيده مقاله خود درباره “جلوه های انتظاردر اشعار طاهره صفارزاده”او را شاعري با اعتقادی تمام عیار عنوان کرد.
آخرين نفر دکتر «فرهاد کاکه رٌش» بود که درباره اشعار طاهره صفارزاده سخنانی را ایراد نمود. ود با بررسي”نمادهای اجتماعی – سیاسی در اشعار صفارزاده” شخصیت صفارزاده را یک شخصیت قرآنی و دانشگاهی برشمرد و تاکید کرد که تفکرات وی در اشعار نشات گرفته از مفاهیم قرآنی و دانشگاهی وی است. دکتر کاکه رش در آخر طاهره صفارزاده را الگوی یک زن پاک توصیف کرد.
بخش دوم همایش
بخش دوم همايش اختصاص دارد به ارائه مقالات برگزیده برای دیگر شاعران زن.
اساتيد حاضر مقلات خود را با اين عناوين ارايه كردند:
– سپیده تاج بخش (جلوه های اندیشه عرفانی در آثار غزل تاج بخش)
– دکتر مهبود فاضلی (جلوه های رمانتیسم در شعر صدیقه وسمقی)
– دکتر سهیلا صلاحی مقدم (زن مسلمان در اشعار سپیده کاشانی)
– زهرا عظیمی نژاد (جلوه های دفاع مقدس در شعر سیمیندخت وحیدی)
– شفق غلامی (بررسی شعر مهین زورقی – با رویکرد نقد نو)
– دکتر سهیلا صلاحی مقدم (بررسی اشعار اجتماعی فاطمه راکعی از دیدگاه تاریخی – ساختار گرایی)
بخش سوم
در بخش سوم همايش، شاعران زن سال هاي اخير جامعه از ديد شاعران پيشكسوت تر كه غالبا مرد هم بودند ، رصد شدند. در این بخش؛ ساعد باقری ،مهرنوش قربانعلی ،حمیدرضا شکارسری، سهراب رحیمی، آقای افتخار، و خانم امامی به ترتيب آثاررويا زرين و ساغر شفيعي،شيوا ارسطويي، مريم جعفري،مهرنوش قربان علي،رزا جمالي و فاطمه سالاروند را مورد نقد و بررسی قرار دادند.
دراين بین ، “یوسف چشامی” هنرمند نوجوان با تکنوازی ماهرانه سنتور ضمن ايجاد فضايي متفاوت، نظرات شاعران حاضر را شنيدني تر كرد.
ساعتي از شب رفته بود كه نوبت به شعرخوانی شاعران برجسته رسید تا اشعاري را که درموضوع زن سروده بودند، برای حضار دکلمه کنند. اکثر کارهای خوانده شده برای جایگاه والای زن، مادر و حضرت فاطمه (س) بود .
فریبا صفری نژاد، حسین جنتی، محمدرضا طاهری، امیر مرزبان، مقداد ایثاری، حامد احمدی، علی کریمیان، پیمان سفر دوست، حمیدرضا شکارسری، افشین علاء و…شعر هاي شان را خواندند.
«افشین علاء» كه شعرش را به مادر مرحوم خود تقدیم کرده بود البته كمي متفاوت تر شعر خواند .او در حال دكلمه به ياد مادرش گريست وحاضرین با ديدن اشکهای او متاثرشدند و برای مادروي و دیگر گذشتگان صلوات فرستادند.
سومین همایش «کارنامه صد سال شعر زنان فارسی سرا» در يك روز برفي كه به شبي سرد منتهي شد ، پس از حدود 11 ساعت صرف وقت، به كار خود پايان داد.
عصمت انوریان/انتهای متن/