ایران در ساخت طلا و جواهر سرآمد است

فاطمه قاسم آبادی/

از آنجا كه كشور ايـران از لـحاظ جغرافيايي بر روي كمربند معدني جهان قـرار دارد و از ذخائــر عظيم فلـزات وكاني هاي با ارزش برخــوردار است، بنابر اين از نقـطه نظر تاريــخي همين موضوع موجبـات گسترش دانش وصنعت فلــز كاري از ايـــران به سايــر منــاطق جهــان رافراهم ساخته ، بطوري كــه ساكنين مصر، بابل ،هند وجيحون باتمام پيشرفت هايي كه در عصر خود داشتند، نتوانستند در اين زمينه بر ايرانيان پيشي بگيرند .

ايـران در صنعت طلا وجواهر وساخت وتوليد زيور آلات ومصنوعات فلزات قيمتي سرآمد كشورهاي جهان است؛ آثار هنري بسيار ارزشمند و گرانبهایي كه امروزه مــوزه هاي معتبر داخلي وخارجي ومجموعه هاي خصوصي كلكسيونر هاي معروف دنيا رادر سراسر جهان بخشيده است.

این امر بيانگر اين حقيقت است كه طلا وجواهرسازان ايراني در ادوار مختلف تاريخي، چه پيش از اسلام و چه بعد از آن در ساختن اشياء، تزئيني وزيور آلات گرانبها از مهارت خارق الـعاده اي برخوردار بوده اند وامروزه هر بيننده اي كه آنها را در موزه هاي معروف بين المللي مشاهده مي نمايد، خلاقيت وتوانمندي حيرت برانگيزسازندگان ايراني اين اشيا راتحسين مي كند.

جام های طلایی باستانی

مجسمه مشــهور بز بالـدار، جام طلاي افسـانه زندگي ، جام طلاي مارليك وده ها اثر تاريخي ديگر اصيل ترين اسناد تـاريخ فرهنگي وهنري صنعتگران ايراني در گذرگاه زمان وكارنامه درخشان پيشينيان ما در طلاسازی بشمار مي روند.

همـچنين بايد اشاره كرد كه در دوره هخــامنشيان براي اولين بار در جهان سكه طلا توسط داريــوش كبير در ايــران ضرب گرديد كه به آن داريــك گفته مي شود.

ایرانیان و طلا از زبان ویل دورانت

در عصر ساسانيان نيز مصرف طـلا در ايــران فراوان بود. براساس نوشته هاي مورخين سرشناسي نظير ويل دورانت، گيرشمن ، شاردن وديگران در ادوار مختلف تاريخي فعـاليت هاي توليدي وبـازرگاني مصنوعات طلا وجـواهـر وسنگـ ها ومــواد طــبيعي قيمتي رونق فـراواني داشته است وطبقه اشراف وثروتمندان جامعـه عموما از وسـايل واشيای زينتي گرانبهایي كه از طلا وجواهرات ساخته شده بود، استفاده مي كردند.

ازشكوه وعظمت دست ساخته هاي هنري ايـرانيان در روزگاران هخــامنشي وساساني هرچه گفته شود كم است . پادشاهان اين سلسله نظـير هرمز اول، خسرو دوم چنان بـه ساخت زيور آلات اشرافي وبويژه تاج وتخت پادشاهي توجه داشتند كه حيرت مـورخين را برانگيختـه است.

تئوفيلاكتوس مورخ بيزانسي وثعالبي مورخ عرب در وصف تاج وتخت پادشاهان مذكور مـطالبي نگاشته اند واعتراف كرده اند كه طلا وجواهر سازان ايــراني در عصر خود همواره شـهره آفــاق بـوده اند.

طلا با شکل های جدید

با گام نهادن به قرن بيستم صنعت طلا جــواهر سازي ايران وارد عصــر جديدي شد. زيرا به تدريج لباس هاي ايـــرانيان از حالت سنتي گذشته خــارج گرديد ودر اثر افزايش رفت وآمـد هاي مردم ايـران بويژه با اروپائيان تاحدود زيادي صنعت طلا وجواهر سازي هم تحــت تاثير قرار گرفت وسبك هاي جـديدي در توليـــد مصنوعات مردم پسند بـــكار گرفته شد .

البته در تاريخ ايــــران پس از استقرار سـلسله پهلوي نيز تزئينات شــاهي نــظير تاج جديد، چــوگان جديد وجامه هاي جديد وغيره ساخته شد كه هم اكنون در موزه جواهــرات بانــك مركزي نگهداري مي شود. به هر صورت تاريخ طــلا وجــواهرات ايــران سر شار از غرور وافتخارات فراوان براي سازندگان وهنــرمندان اين صنف وصـــنعت است.

 همین امر نشـان مي دهد كه همواره در طول تاريخ اين كشور طلا وجواهرسازان هنرمند ايــــراني باخلق آفرينش هاي بي نظير وبي همتــا توانسته اند توجه جـــهانيان رابه خود جلب كنند وشاهـــكار هاي هنري آنــان هميشه خواهد توانست در سطح بين المللي مــطرح باشد وكارنامه اين صنعت وهـــنر اصيل ايــراني درخشان تر از گذشته باقي بماند.

طلا پشتیبان اقتصادی ملت ها

در طول تاریخ از طلا برای پشتیبانی پول و در سیستمی تحت عنوان پایه طلا استفاده می شد که در این سیستم یک واحد از پول رایج معادل مقدار معینی طلا بود. گاهی اوقات مالکیت طلا به خاطر نقشی که بعنوان پشتوانه پول دارد محدود ویا ممنوع می شود.

چون طلا مدت زمان بسیار طولانی ارزش خود را حفظ کرده است ، بعنوان یک سرمایه گذاری مشهود اغلب به صورت بخشی از یک سهام نگهداری می شود. به علاوه طلا ارزش خود را حتی هنگامی که پول بی پشتوانه، بی ارزش می شود حفظ می کند. بنابراین مخصوصا ” در زمان ناتوانی یا تورم شدید” طلا مورد نیاز می گردد.

اگرچه طلا در صنعت و هنر بسیار مهم است ، این عنصر وضعیت منحصر به فردی نسبت به تمامی کالاها دارد و آن حفظ ارزش خود در دراز مدت می باشد.

فلزی مقاوم

طلا از گذشته‌هاي بسيار دور، به ‌دليل جلاي زيبا، مقاومت بالا در مقابل اكسيداسيون و ديگر عوامل شيميايي، شكل‌پذيري خوب و كميابي، مورد توجه بشر  و داراي اهميت ويژه‌اي بوده ‌باشد. طلا به عنوان مهم ترين استاندارد پولي جهان مطرح بوده و بيشترين مورد مصرف آن در ساخت سكه و شمش طلا به عنوان ذخاير پولي بين‌المللي است. بنابراین فلز طلا به عنوان يك سرمايه ملي و پشتوانه اقتصادي كشور مطرح مي‌باشد.

اين فلز به علت زيبايي و مقاومت، به صورت زيورآلات و كارهاي هنري نيز استفاده مي‌شود. اين فلز همچنين در ساخت لوازم الكترونيكي دقيق مورد استفاده است به‌طوري كه در آينده رده اول مصرف طلا را به خود اختصاص خواهد داد.

/انتهای متن/