درمان تیک عصبی راه دارد

“دائم شونه چپش رو هی تکون میده !”

” صدای ناخن جویدنش رو اعصابمه !”

” لبت رو نجو !”

“هی پات رو نزن به میز !”

” چند بار گلوت رو صاف می کنی ! “

” از بس موهای سرش رو کنده یه طرف سرش خالی شده ! “

و…

شاید شما هم خیلی وقت ها از سوی دیگران با این جملات روبرو شده باشید یا این که خودتان آنها را در مورد نزدیکان تان به کار برده باشید.

شما به این حرکات چه می گویید؟ عادت، تیک، عکس العمل ناخودآگاه و غیر ارادی یا ارادی؟

 به نظرتان می شود این حرکات را درمان کرد و یا این که باید تا آخر عمر با آنها ساخت؟

تیک، حرکاتی که ریشه در تنش روانی دارد

آنچه گذشت نمونه هایی از تیک های عصبی اند. حرکات غیر طبیعی که پشت سر هم تکرار می شوند و آسیب هایی را برای خود فرد و دیگران در پی دارند. علت بیشتر این حرکات، تنش روانی ست. وقتی فرد تحت فشار روانی قرار می گیرد، رفتاری را انجام می دهد تا احساس آرامش خود را برگرداند. وقتی شخص چند بار این حرکت را تکرار کرد، کم کم مغزش یاد می گیرد تا آن را به صورت غیر ارادی در موقعیت های مختلف، مخصوصا وقتی شخص دچار تنش روانی می شود، نشان دهد.

اگر خودتان یا اطرافیان تان دچار تیک عصبی هستید نگران نباشید، به خاطر داشته باشید حتی اگر این حرکات غیرارادی هم شده باشند، باز هم می توان آنها را درمان کرد.

راهکارهای درمان تیک

برای خلاص شدن از دست تیک های عصبی توصیه های زیر را عملی کنید.

• در آیینه حرکت خود را ببینید و آن را با جزئیاتش بنویسید. در اینجا می توانید از کسانی که رابطه صمیمی تری با آنها دارید هم کمک بگیرید. از آنها بخواهید حرکت شما را توضیح دهند و یا این که وقتی حواس تان نیست، از شما فیلم بگیرند. مشاهده فیلم در مراحل بعدی درمان به شما کمک می کند.
• ببینید در چه مواقعی این حرکت ها را بیشتر تکرار می کنید. وقتی دچار استرس و نگرانی می شوید، عصبانی می شوید یا شب های امتحان و…. در اینجا هم می توانید از دیگران کمک بگیرید تا به شما بگویند بیشتر در چه مواقعی این حرکت را تکرار می کنید. موقعیت ها را بنویسید.
• برای از بین بردن این حرکات و کنترل آنها تصمیم بگیرید و به خودتان قول بدهید تا زمانی که به طور کامل نتوانسته اید از دست آنها رها شوید، دست از تلاش و جدیت برندارید.
• به خودتان مهلت بدهید و زمانی را برای از بین بردن تیک مشخص کنید و آن را بنویسید. برای مثال یک ماه، دو ماه یا….
• پاداشی را به شرط موفق شدن برای خودتان تعیین کنید.
• تصمیم ها و قول هایی را که به خودتان دادید، بنویسید و بهتر است آن را در جایی که جلوی دیدتان است، بچسبانید (مثلا روی کمد، یخچال و…) تا دائم آنها را با خود مرور کنید.
• عملی کردن تصمیم تان را شروع کنید. جزئیات حرکات خود را در فیلمی که قبلا گرفتید، چندین بار ببینید و آنها را به خاطر بسپارید. سعی کنید روی حرکات خود متمرکز شوید و آنها را کنترل کنید.
• نزدیکان تان را هم در جریان تصمیم گیری خود بگذارید. از آنها بخواهید وقتی شما حرکات را تکرار می کنید، به شما یادآوری کنند تا حواس تان متوجه حرکت شود و بتوانید آن را کنترل کنید.
• تنش روانی، تیک را تشدید می کند. پس سعی کنید. در موقعیت های تنش زا (موقعیت هایی که قبلا نوشتید) سعی کنید میزان تنش خود را کنترل کنید که خیلی زیاد نشود. (برای کنترل استرس و اضطراب و… از مشاور یا روان شناس کمک بگیرید). اگر نتوانستید تنش روانی خود را کنترل کنید، سعی کنید از آن موقعیت ها دوری کنید یا از قبل طوری برنامه ریزی نمایید که موقعیت ها (مثل شب امتحان و..) تنش زا نشوند.
• در موقعیت هایی که احتمال می رود حرکات خود را تکرار کنید، جایگزین یا مانعی برای تیک خود فراهم کنید. برای مثال اگر ناخن خود را می جوید، می توانید به جایش آدامس در دسترس داشته باشید و آن را بجوید یا این که دستکش بپوشید که نتوانید ناخن خود را بجوید یا برای تکان ندادن شانه ی خود، مثلا لباس تنگ بپوشید که شانه ی شما بالا و پایین نشود.
• اگر بعد از گذشت مدتی تغییری در عادت شما ایجاد نشد، از نزدیکان تان بخواهید در ازای انجام دادن آن حرکت خاص برای شما جریمه تعیین کنند. (جریمه باید بر طبق آنچه که برای شما ناخوشایند است، تعیین شود.)
• هر پیشرفت (کم شدن تعداد یا دفعات حرکات) ولو اندک را با دادن پاداش به خود تشویق کنید یا از دیگران بخواهید شما را تحسین کنند.
• به یاد داشته باشید که از بین رفتن تیک، نیاز به زمان دارد و کم کم درمان می شود. پس اگر زمان گذشت و هنوز موفق نشدید، ناامید نشوید و تصمیم و قول های تان را یادآوری کنید و باز هم ادامه دهید.
• نهایتا اگر نتوانستید در مبارزه با تیک موفق شوید، حتما به مشاور یا روان شناس مورد اعتماد مراجعه کنید تا با کمک کارشناس آن را درمان کنید.

/انتهای متن/