بزرگترین رسالت بهزیستی، توانمندسازی و بازتوانی مددجویان است

هر جامعه ای برای تحقق پیشرفت و توسعه نیاز به افرادی سالم و توانمند دارد اما می دانیم که با وجود همه ی تلاش ها و سیاست های اجتماعی، باز هم گروهی از مردم به دلایل مختلف خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دچار آسیب های جدی می شوند وادامه ی زندگی به طور عادی برایشان سخت می شود. حالا اگر این افراد در خانواده و محیطی آسیب زا نیز رشد کرده باشند، مشکلات شان دوچندان خواهد شد.

بنابراین در هر جامعه ای نیاز به سازمان هایی برای پیگیری و حمایت این افراد بسیار مهم و ضروری وجود دارد. اما نباید فراموش شود که رسالت اصلی این ارگان ها ضمن حمایت و پیگیری نیازهای کوتاه مدت، باید نگاهی بلند مدت و آینده نگرانه باشد یعنی خروج افراد مورد حمایت از سازمان و رساندن آن ها به استقلال و ادامه ی زندگی عادی.

سازمان بهزیستی در ایران یکی از نهادهایی است که با فعالیت ها و برنامه های گسترده، به منظور خدمت رسانی و حمایت از افراد آسیب پذیر جامعه تأسیس شده است .

به مناسبت هفته بهزیستی گزارشگر به دخت گفتگویی را با سرکار خانم مریم صفایی، مسئول ارزیابی و مدیریت عملکرد و پاسخگویی به شکایات بهزیستی شهرستان ری در زمینه ی افراد تحت پوشش، اهداف و عملکرد بهزیستی ترتیب داده است؛

در اول صحبت، خدماتی را که سازمان بهزیستی ارائه می دهد برای ما توضیح می دهید؟

• خدمات سازمان بهزیستی نسبت به سایر نهادها و سازمان های خدماتی حمایتی در سطح گسترده تری ارائه می شود. خدمات این سازمان به طور کلی در چهار حوزه ی اجتماعی، توانبخشی، پیشگیری و اشتغال و مشارکت های مردمی خلاصه شده است.

در حوزه ی اجتماعی ما بحث حمایت از زنان بی سرپرست و بد سرپرست، پرداخت مستمری ماهیانه به آنان، حمایت های اقتصادی و  اجتماعی و بیمه زنان سرپرست خانوار را داریم. نگهداری از کودکان بی سرپرست و بدسرپرست از سنین شیرخوارگی تا ١۸سالگی به طور شبانه روزی و  حمایت های بعد از ترخیص، مراکز مداخله در بحران و اورژانس اجتماعی، ارائه خدمات به دختران و زنان در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی را برعهده دارد و خدمات روانشناختی و مددکاری به آنان ارائه می گردد.

در حوزه ی اجتماعی بهزیستی حمایت از زنان بی سرپرست و بد سرپرست ، پرداخت مستمری ماهیانه به آنان، حمایت های اقتصادی و  اجتماعی و بیمه زنان سرپرست خانوار را بعهده دارد .

همچنین در بخش اجتماعی فرزندان دو قلو و چند قلو و پرداخت کمک هزینه نگهداری به خانواده آنان، ساماندهی کودکان خیابانی (که شامل اتباع بیگانه نیز می گردند)، برخی از آن ها با تشخیص تیم مدکاری به خانواده برمی گردند و برخی نیز با توجه به عدم صلاحیت خانواده هایشان در مرکز شبه خانواده پذیرش می شوند.

خط ١٢٣ اورژانس اجتماعی در زمینه ی کودک آزاری همسرآزاری و سالمند آزاری ارائه خدمات می کند یعنی مثلا کودکانی که مورد خشونت قرار می گیرند از طریق قضایی پیگیری می شوند و وقتی ثابت شود که خانواده هایشان صلاحیت لازم نگهداریشان را ندارند به مراکز شبه خانواده سپرده می شوند.

 خط ١٢٣ اورژانس اجتماعی در زمینه ی کودک آزاری همسرآزاری و سالمند آزاری ارائه خدمات می کند.

از دیگر خدمات حوزه ی اجتماعی طرح کاهش طلاق می باشد؛ در این طرح زوجین در معرض طلاق طی توافق صورت گرفته بین دادگستری و اداره بهزیستی به مراکز مشاوره ی تحت نظارت سازمان معرفی می گردند و از خدمات مشاوره ای کارشناسان متخصص بهره مند می گردند و تعداد قابل توجهی از این زوجین به سازش می رسند . هم چنین خانواده های متقاضی فرزندخواندگی نیز می توانند در این خصوص به سازمان مراجعه نموده و طی فرآیندی با توجه به دارا بودن صلاحیت لازم و در صورت تأیید تیم تخصصی، فرزندان مراکز شبه خانواده و شیرخوارگاه را که فاقد سرپرست می باشند به فرزندخواندگی بپذیرند که این پروسه نیز با نظارت مستقیم حوزه اجتماعی تحقق می پذیرد.

بخش دوم حوزه توانبخشی سازمان است، در این بخش خدمت رسانی و نگهداری از  سالمندان، معلولین جسمی – حرکتی و ذهنی، بیماران اعصاب و روان و  معلولین بینایی و شنوایی در مراکز دولتی و غیردولتی تحت نظارت سازمان صورت می گیرد. با توجه به بالا بودن هزینه های درمانی و توانبخشی معلولین، مددجویان تحت حمایت این معاونت می توانند از حمایت های سازمان که شامل خدمات توانبخشی،هزینه های درمانی، معیشتی، برخورداری از مستمری ماهانه، خدمات فیزیوتراپی و توانبخشی مراکز تحت نظارت، بهره مندی از لوازم کمک توانبخشی مانند ویلچر، واکر، عصا و لوازم بهداشتی مورد نیاز بیماران ضایعه نخاعی، مناسب سازی خودرو منازل و معابر توانخواهان و خدمات پلاک ویژه معلولین می شود، به صورت رایگان یا با بهره مندی از یارانه برخوردار گردند.  از دیگر خدمات این حوزه خدمت رسانی به معلولین روستایی می باشد. همچنین تیم تخصصی سیار ضایعه نخاعی شامل پزشک، فیزیوتراپ، پرستار، روانشناس و مددکار است به صورت سیار با مراجعه به منازل بیماران ضایعه نخاعی، اقدام به ارائه ی خدمات توانبخشی و درمانی و ارائه ی لوازم بهداشتی می نمایند. لازم به ذکر است که خدمات سازمان در این حوزه صرفا معطوف به خدمات حمایتی نبوده و در زمینه ی توانمندسازی معلولین که هدف اصلی سازمان می باشد و همچنین آموزش مددجویان و خانواده های آنان و اشتغال توانخواهان مبادرت دارد.

در حوزه معاونت پیشگیری و فرهنگی سازمان بهزیستی نیز خدمات گسترده ای در زمینه های فرهنگی آموزشی و درمانی ارائه می شود. اهم فعالیت های این معاونت در خصوص  درمان و ترک معتادین مبتلا به مصرف مواد مخدر به صورت سرپایی و مدت دار می باشد. این بیماران می توانند از مراکز اقامتی کوتاه مدت تحت نظارت سازمان و مراکز سرپایی ترک اعتیاد استفاده کنند و خدمات حمایتی سازمان در خصوص اشتغال این عزیزان پس از دوره درمان و برخورداری خانواده آن ها از خدمات حوزه اجتماعی از دیگر اقدامات سازمان می باشد. به طور کلی فعالیت های این حوزه به صورت تخصصی در زمینه های آموزش در سطح ادارات، مدارس  و دانشگاه ها و.. در خصوص مهارت های زندگی، آموزش پیش از ازدواج و مباحث روانشناسی و ..می باشد. همچنین پیشگیری از معلولیت ها و برخورداری از مراکز مشاوره دولتی و غیردولتی و مشاوره ژنتیک در راستای پیشگیری از معلولیت های مادرزادی، طرح تنبلی چشم، غربالگری شنوایی و خدمت رسانی به بیماران اچ آی وی و بهره مندی از مراکز دی آی سی و شلتر از دیگر خدمات این حوزه است.

در معاونت مشارکت های مردمی و اشتغال سازمان، اهم خدمات ارائه شده به مددجویان تحت پوشش در زمینه ی بحث اشتغال است که بسیار مورد تاکید سازمان می باشد. با توجه به اینکه یکی از مهم ترین اهداف سازمان توانمندسازی مددجویان تحت پوشش و بازتوانی این عزیزان است لذا در این حوزه با ارائه ی وام های خود اشتغالی و ارزیابی شغلی این افراد و ایجاد اشتغال، گام بلندی در این خصوص برداشته می شود. پرداخت حق بیمه خویش فرمایی و کارفرمایی و ارائه مجوز به مراکز غیردولتی و مؤسسات خیریه در راستای اهداف سازمان از دیگر وظایف این معاونت است. در ضمن مبحث برخورداری مددجویان تحت پوشش از خدمات مسکن مهر و پرداخت کمک هزینه های ازدواج نیز در در راستای برنامه های این معاونت انجام می پذیرد.

چقدر بهزیستی به مستقل شدن و توانمندسازی مددجویان توجه می کند؟

• باید تاکید کنم که بزرگترین رسالت سازمان بحث توانمندسازی و بازتوانی مددجویان تحت پوشش و تکریم این عزیزان می باشد و در جهت تحقق این امر سازمان برنامه های متععدی دارد و خوشبختانه در این زمینه گام های بزرگی هم برداشته است. در هر چهار حوزه تخصصی چه در خصوص معلولین تحت پوشش، چه در مورد فرزندان شبه خانواده، زنان خود سرپرست ومعتادین به مواد مخدر ،پس از بحث حمایت های مالی و معنوی، در خصوص توانمندسازی و اشتغال این عزیزان و آماده سازی های روحی روانی و اجتماعی، افراد تحت نظارت به جامعه باز می گردند و فعالیت های گسترده ای را آغاز می کنند.

بسیاری از مددجویان ما بعد از گذراندن دوره های مهارت آموزی زیر نظر سازمان و گرفتن مدرک فنی حرفه ای، وام اشتغالی گرفته و شروع به کار می کنند و بازتوان می شوند. در حوزه ی معاونت پیشگیری برای معتادان موفقی  که ترک کرده اند، اشتغال زایی شده تا به زندگی و جامعه بازگردند. همچنین بسیاری از این افراد معلول و بهبود یافته با حمایت های مادی و معنوی سازمان، زمینه ی اشتغال دیگر مددجویان را نیز فراهم کرده اند.

فقط به افراد تحت پوشش خدمت رسانی می کنید؟

• خدمات سازمان بهزیستی منحصر به افراد تحت پوشش نمی گردد و خدمات گسترده ای در حوزه ی پیشگیری، آموزش و خدمات توانبخشی به افراد سطح منطقه ارائه می دهیم. شهروندان عزیز می توانند از مراکز مشاوره روانشناسی، روانپزشکی و مراکز توانبخشی و طرح های مختلف شامل طرح تنبلی چشم، غربالگری شنوایی، مراکز درمان اقامتی و سرپایی اعتیاد، آموزش های کارشناسان تخصصی ما در حیطه مباحث روانشناسی، درمانی، ژنتیک  و حتی مهدهای کودک تحت نظارت سازمان بهره مند گردند.

برای مثال  به خانواده هایی که بیماران ضایع نخاعی دارند آموزش خاصی در خصوص مسائل بهداشتی درمانی و امور نگهداری از این عزیزان داده می شود که به عنوان مثال دچار زخم بستر و غیره نگردند. همچنین مراکز مشاوره ما در تهران بسیار گسترده فعالیت می کنند و پارسال در طرح کاهش طلاق ، در شهر ری ٢٢٤٠  زوج برای طلاق مراجعه کر ده بودند که پس از مشاوره ٦٠٠ زوج به سازش رسیدند و این آمار بسیار خوب و قابل توجه است.

چه گروه از زنان آسیب پذیر را مورد حمایت قرار می دهید و برایشان چه برنامه هایی دارید؟

• خانم های در معرض آسیب و یا زنان بی سرپرست، دختران فراری، زنان بی پناه و یا دارای همسران معتاد به مواد مخدر می توانند از خدمات حمایتی سازمان بهره مند گردند. از طرفی مراکز مداخله در بحران و خانه سلامت آماده ارائه ی خدمات نگهداری، مددکاری و روانشناسی به این افراد است.

مراکز اسکان موقت زنان نیز به منظور ایجاد سرپناه برای خانم هایی که به هر جهت در شرایط نامناسبی قرار دارند و در معرض آسیب های اجتماعی هستند، در نظر گرفته شده اند.

لازم به ذکر است مراکز ترک اعتیاد مربوط به بانوان نیز تحت نظارت سازمان بهزیستی بوده و این بیماران می توانند جهت درمان در این مراکز اقامتی پذیرش شوند.

 خانم های در معرض آسیب و یا زنان بی سرپرست، دختران فراری، زنان بی پناه و یا دارای همسران معتاد به مواد مخدر می توانند از خدمات حمایتی سازمان بهره مند گردند. از طرفی مراکز مداخله در بحران و خانه سلامت آماده ارائه ی خدمات نگهداری، مددکاری و روانشناسی به این افراد است.

چطور می توانیم افراد آسیب پذیر را به شما معرفی کنیم؟

• خط ١٢٣ آماده خدمت رسانی در کمترین زمان ممکن در خصوص خشونت های خانگی، کودک آزاری و سالمند آزاری و …است. همچنین ماشین های اورژانس اجتماعی در سطح شهر با حضور کارشناسان متخصص به ارائه ی مشاوره و خدمات می پردازند.

/انتهای متن/