زن قلب خانه است که باید بتپد

شغلم خانه‌داری نبود. کارمند شرکتی بودم با بیمه و همه مزایا اما همین که فرزندم آمد، مادری شدم فعال؛ شغلم بی‌بیمه و مزایا با ماموریتی تمام‌وقت. از صبح تا شب، از شب تا صبح، هر روز بدون تعطیلی، بدون یک روز پشیمانی. ساعت که به ۱۰ صبح برسد، دخترم بیست ساله می شود و من بیست سال است مادری کرده‌ام؛ مادری- خانه‌داری. امروز تولدش است، خانه بوی نم تمیزی می‌دهد، بوی خورشت آلواسفناج همه جا پیچیده و من برای بیستمین بار مشغول پختن کیک تولد دخترم هستم.

وقتی صحبت از زنان خانه دار به میان می آید، اولین چیزی که به ذهن می رسد انجام یک سری کارهای دم دستی و ثابت مثل شست و شو، رفت و روب، بزرگ کردن بچه ها و … است. غافل از اینکه خانه داری از جمله مشاغل سخت به شمار می رود که هیچ ساعت مشخصی ندارد. گاهی یک زن خانه دار ساعت های متمادی از زمان خود را در خانه و با انجام کارهای خانه سپری می کند بدون آنکه انتظار دریافت حقوق یا هرگونه مزایایی داشته باشد. زن خانه دار یعنی یک مدیر قوی و برنامه ریز همه جانبه، یعنی یک اقتصاد دان باهوش، مدیر روابط عمومی، هنرمند خلاق، طراح دکوراسیون داخلی، پرستار خصوصی، معلم با یک روح بزرگ و ازخود گذشته و بسیاری ویژگی های دیگر که هر یک در برهه ای از زندگی بروز می کند و خود را نشان می دهد. از همین روست که زنان را به عنوان قلب خانه می شناسند. قلبی که باید بتپد تا ستون های خانه استوار برجای خود بمانند و سقف خانه فرو نریزد.

به مناسبت روز زن با تعدادی از خانم های خانه دار به صحبت نشستیم تا به ارزش خانه و خانه داری بیشتر پی ببریم.

فرزندان تربیت شوند نه اینکه فقط بزرگ شوند

نسیم کارشناس ارشد ادبیات است. او کار عمده خود را خانه داری و همسرداری عنوان می کند و این طور که خودش می گوید در کنار این دو کار فعالیت های فرهنگی- ادبی هم انجام می دهد. نسیم درباره ارزشمندی خانه دار می گوید:

ارزشمندی یک طرف قضیه است و لازم بودن سوی دیگر قضیه. من مدت زیادی شاغل بودم. در حرفه ام از نزدیک شاهد زنان شاغلی بودم که بظاهر از مخالفان خانه داری هستند اما در وجودشان و در عمق روحشان به خانه داری و لطافت های خانه داری احتیاج داشتند. از نظر من خانه داری ارزشمند است چراکه نیاز فطری یک زن را به بهترین شکل ممکن پاسخ می دهد. به نظر من مخالفت امروز زنان و مردان ما فقط نوعی ژست روشنفکرانه است و همه مردان و زنان ما در عمق وجودشان خانه داری را تحسین می کنند.

این طور که نسیم می گوید نگاه همسرش به خانه داری به جهت داشتن یک مادر خانه دار قدرتمند، مثبت است. «من سعی می کنم در حفظ این دیدگاه نهایت تلاش خودم را بکار ببندم.» نسیم معتقد است نه تنها در ایران بلکه در همه دنیا نگاه مردان به خانه داری نگاهی مثبت است. «نوعی تفکر نادرست در جامعه ما وجود دارد و به این دلیل است که تعریف درستی از زن خانه دار داده نشده و در خیلی از مواقع همین تعریف نادرست بر زنان تأثیر گذاشته و زنان خانه دار ما را به زنانی ضعیف، منزوی و منفعل تبدیل می کند. فارغ از اینکه مردان در همه جای دنیا از زنان قدرتمند، دانا و مسئول خوششان می آید و این مسئله در بهترین شکل می تواند در خانه داری محقق شود اگر نگاه و تعریف ما از خانه داری اصلاح شود.»

نسیم معتقد است این که آدمی وقت و فرصت های عمرش را تلف کند و به بطالت بگذراند ربطی به خانه داری و شاغل بودن ندارد. «به نظر من اشتغال خانم ها در بعضی از کارها هرچند که بابت آن حقوقی دریافت می کنند عین هدر دادن وقت است. اینکه کسی وقتش را به بطالت نگذراند نیازمند نوعی تفکر است. تفکری که اگر کسی به آن مجهز شود از تک تک فرصت های عمرش بهینه استفاده می کند.»

کارشناس ارشد ادبیات در پاسخ به این سوال که چطور می شود ارزش خانه داری را از نظر خود مردها و زن ها بالا برد؟ این طور پاسخ می دهد: « به نظرم باید میل به خانه داری را در زنان افزایش داد  چراکه ما این روزها زنانی داریم که شغل دیگری در کنار خانه داری ندارند اما در همان خانه داری هم خانه دار نما هستند. زنانی که از خانه داری فرار کرده و بخش عمده وقت خود را در پاساژها و مراکز خرید و مهمانی های دوره ای می گذرانند و روح خانه داری در خانه های آنها وجود ندارد و در مقابل زنانی داریم که در بیرون از منزل نیز مشغول کار هستند اما خانه داری را به عنوان یک نیاز و یک اصل برای زندگی قبول دارند. موضوعی که باعث شده این روزها خانه داری زیر سوال برده شود میل به خانه داری است و این خطر بزرگی برای خانواده های ما است. از طرفی مردم جامعه ما باید بدانند که خانه داری فقط شستن ظرفها و تهیه غذا و بزرگ کردن بچه ها نیست. خانه داری یعنی مدیریت یک خانه که در آن انرژی و روح و زندگی جاری باشد و در آن فرزندان به بهترین شکل تربیت شوند نه اینکه فقط بزرگ شوند.»

کسی جای خالی مادر و همسر را  پر نمی کند

الهه کارشناس مهندسی کامپیوتر نرم افزار، شش سال است که به خانه داری مشغول است و در کنارش کمی دور کاری در زمینه پروژه های نرم افزاری دارد. الهه می گوید: « قبل از حضور بچه ها سابقه کار بیرون از منزل را هم داشتم ولی من و همسرم به این نتیجه رسیدیم که این رسیدگی به همسر و علی الخصوص فرزندان نه تنها خدمت به خانواده بلکه خدمت به نسل آینده است.» او معتقد است: «ارزشمندترین کار زن در قبال همسر و فرزندانش، رسیدگی به امورات آنهاست و انجام این امور تنها از عهده زن در خانه بر می آید ولی برای انجام سایر کارهای جامعه گزینه های بیشماری وجود دارد. در واقع کسی جای خالی مادر و همسر را در خانه نمی تواند پر کند و این نقش مقدیست که منحصراً از عهده زن برمی آید.»

 خانم مهندس در پاسخ به این سوال که آیا وقت خانم های خانه دار به بطالت می گذرد یا نه؟ این طور پاسخ می دهد: «مدیریت وقت هرکس به خود فرد برمی گردد و بستگی به استعداد، اراده و توانمندی آن فرد دارد. چه بسا کسانی در خانه باشند ولی کم و کاستی هم باشد… اما با برنامه ریزی صحیح و مشخص کردن علاقه مندی ها  می­توان حداکثر بهره وری از زمان را داشت. به طور کلی نیروی محرکه رشد افراد، اراده و تفکر است… هرکس باید با مطالعه، تفکر، مشاوره، الگوگیری زمینه را برای رشد خود و خانواده اش فراهم کند.»

الهه درباره بالابردن ارزش خانه داری می گوید: «این یک بحث ارزشی و فرهنگیست، که از نگاه افراد به جهان هستی (جهان بینی) نشأت می گیرد. برای تصحیح نگاه جامعه در خصوص این مقوله می بایست افراد  هدف خود از زیستن را مشخص کنند. این هدف تعیین کننده وظایف محوله به زن و مرد است که برای زن ارزشمندترین وظیفه و هدف همسری و مادری است.»

در خانه حتی چند دقیقه هم به بطالت نمی گذرانم

محبوبه 30 ساله  و دیپلم و صاحب دو فرزند است. او علاوه بر انجام وظایف مادری و همسری، در منزل تابلو فرش های زیبایی می بافد. او می گوید:

 من پایه و اساس زندگیم را نگهداری و تربیت فرزندانم و کسب رضایت همسرم گذاشته ام و انجام این دو وظیفه من را خوشحال می کند. من با زنان بسیاری مواجه بوده ام که به کار منزل نگاه بالا به پایینی داشته اند و آن را دور از شأن و شخصیت خودشان می دانند. جالب اینجاست که همین آدمها اصلاً زندگی خانوادگی خوبی ندارند و اکثر آنها با همسرانشان مشکل دارند یا در حال جدایی هستند. اگر هر زنی به کاری که انجام می دهد ایمان داشته باشد و آن را با عشق انجام دهد و خودش به این کار ارزش دهد قطعاً کارش ارزش پیدا می کند.» محبوبه ادامه می دهد: «من در خانه حتی چند دقیقه هم به بطالت نمی گذرانم. هر موقع از کار خانه و نظارت به تکالیف بچه ها فارغ می شوم قالی می بافم. تمام تلاشم این است که انجام این کار به وظایفم در قبال بچه ها و همسرم لطمه ای وارد نکند. کمااینکه می توانستم مثل بسیاری همکارانم در آموزشگاه مشغول تدریس شوم اما کار در منزل چون در محیط خانواده و در کنار همسر و فرزندان انجام می شود برایم بسیار دلچسب است. از همه مهمتر اینکه همسرم با این شرایط بیشتر موافق است.»

 این خانم قالیباف معتقد است به بطالت گذشتن یا نگذشتن وقت خانم های خانه دار تماماً به خود آنها مربوط می شود:

من نمی گویم باشگاه رفتن یا برای خرید به مراکز خرید و پاساژ رفتن و … اشتباه است اما مهم اندازه نگهداشتن انجام این فعالیت هاست. «حضرت علی (ع) می فرمایند: خیرالامور اوسطها؛ خیر هر کاری در تعادل آن کار است.» افراط و تفریط در هر کاری باعث شر شدن آن کار می شود. چه اشکالی دارد خانمی به بچه ها و همسرش و به سر و وضع خود برسد و در عین حال فعالیتی مثل ادامه تحصیل یا یک هنر یا منبع درآمدی داشته باشد منوط به اینکه اولویت خود را همسرداری و فرزندپروری قرار دهد.

/انتهای متن/