قانونی برای نظارت بر حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی نداریم

در همه جای دنیا برای میزان و کیفیت دسترسی کودکان و نوجوانان به اینترنت و حضور در شبکه های اجتماعی محدودیت های قانونی مهمی وجود دارد جز در کشور ما. تاثیر این نابسامانی بر وضع تحصیل، اخلاق و رفتار کودکان و نوجوانان ایرانی چقدر است و چگونه؟

0

 روح‌الله مومن نسب رئیس مرکز آموزش‌های سواد رسانه‌ای و کارشناس رسانه و فضای مجازی که در مورد وضعیت دانش آموزان ایرانی در فضای مجازی با خبرنگار به دخت گفت وگو کرده است، در این زمینه می گوید:

بر اساس یکی از آمارهایی که در سال گذشته از سوی یکی از مقامات دولتی اعلام شد، 80 درصد کاربران شبکه اجتماعی تلگرام در ایران را دانش‌آموزان تشکیل می‌دهند. آماری دیگر حاکی از این است که 19 میلیون نفر از کاربران اینترنت در ایران زیر 18 سال هستند.

 

80 درصد معدل زیر 12

شاید این موضوع به خودی خود توجه شما را جلب نکند و شاید هیچ اشکالی در این موضوع دیده نشود اما وقتی اعلام شد که 80 درصداز دانش‌آموزان ایرانی در سال گذشته معدلی زیر 12 کسب کرده‌اند، این سوال به وجود آمد که چرا حضور در شبکه‌های اجتماعی برای نوجوانان ایرانی چندان مفید نبوده است؟

روح‌الله مومن نسب، کارشناس رسانه و فضای مجازی در این‌باره به خبرنگار به‌دخت گفت:

تاکنون پژوهش‌های زیادی در جهان درباره حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی صورت گرفته و قوانین زیادی در این مورد وضع شده است. برای مثال در کشور آمریکا در سال 1998 قانونی تصویب شد که بر مبنای آن “اپراتورهای ارائه‌دهنده اینترنت حق ارائه ی اینترنت به افراد زیر 13 سال را نداشته و برای افراد 13 تا 16 سال باید سرویس ویژه‌ و متناسب با سن فرد، ارائه کنند”. این قوانین درباره حضور این رده‌های سنی در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز صدق می‌کند و افراد زیر 16 سال فعالیت کنترل‌شده و محدودی در فضای مجازی دارند.

 

در اروپا برای افر اد زیر 16 سال اینترنت ممنوع است

این پژوهشگر درباره اهمیت زیاد اجرای قوانین فضای مجازی در آمریکا و دیگر کشورها اظهار داشت:

در امریکا اگر هرخانواده‌ای شرایط استفاده از اینترنت را بدون رعایت رده ی سنی، برای فرزندان ایجاد کند، دادگاه‌ها حق دارند تا به‌خاطر عدم صلاحیت، آن فرزند را از خانواده گرفته و به پرورشگاه تحویل دهد.

مومن نسب در مورد کشورهای اروپایی اضافه کرد:

در سال 2000 در کشورهای اتحادیه اروپا قانونی تصویب شد که اینترنت برای افراد زیر 16 سال به طور کامل ممنوع اعلام شود و شبکه‌های اجتماعی برای افراد زیر 18 سال ممنوع شد. افراد زیر21 سال در کشورهایی مانند بلژیک و هلند اجازه استفاده از شبکه‌های اجتماعی را ندارند.

این کارشناس فضای مجازی گفت: 30 کشور اروپایی پروتکلی را امضا کردند به نام “اینترنت بهتر” که بر مبنای آن محدودیت‌های ویژه‌ای برای دانش آموزان قرار داده شده است. در کشورهای آزادی مانند انگلستان، فرانسه و آلمان این قوانین با شدت بیشتری پیاده‌سازی و اجرا می‌شود.

 

در ایران حتی یک ماده قانونی هم نداریم

رئیس مرکز آموزش‌های سواد رسانه‌ای همچنین اظهار داشت: نکته ی قابل تأمل این است که در هرجایی از دنیا محدودیت و قوانین قابل توجهی درباره حضور نوجوانان در فضای افسار گسیخته ی اینترنت اعمال شده تا از اعتیاد و به انحراف کشیده شدن دانش‌آموزان جلوگیری شود اما متاسفانه در ایران حتی یک ماده قانونی هم برای حفاظت از کودکان و نوجوانان در فضای سایبر تصویب نشده است.

مومن نسب با ابراز تأسف اضافه کرد:

در ایران اپراتورهای اینترنت بدون هیچ مجوزی از مراجع مربوط به امور تربیتی نوجوانان مانند وزارت آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان – اقدام به فروش سیم‌کارت‌هایی کودک می‌کنند که به لحاظ سطح دسترسی به اینترنت هیچ تفاوتی با سیم‌‌کارت‌های معمولی ندارد.

 

تبلت های دانش آموزی با هر نوع نرم افزار؟

وی با انتقاد از بی‌سامانی فضای سایبری در ایران، گفت:

برخی تولیدکنندگان سخت افزار برای رونق بازار فروش تبلت‌هایی را که فقط قیمتی پایین‌تر از بقیه تبلت‌ها دارد، به اسم تبلت‌های دانش‌آموزی تبلیغ می‌کنند؛ درحالی‌که تبلت دانش آموزی باید دارای محتوای مناسب دانش‌آموزان و با محدودیت ورود به فضای اینترنت است و هر نوع نرم‌افزاری را نمی‌توان روی آن نصب کرد.

وی افزود: ما تمام تبلت‌های دانش‌آموزی را که در ایران به فروش می‌رسد، بررسی کرده‌‌ایم و هیچ‌کدام یک تبلت واقعی دانش‌آموزی نیستند و قابلیت دسترسی نامحدود به اینترنت و نصب هر برنامه‌ای را دارند و این اصطلاح به یک ابزار تجاری تبدیل شده است.

 

عوارض بی سامانی فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان

این کارشناس در پاسخ به این پرسش که آیا وزارت آموزش و پرورش و مراجع مربوطه تدابیری در این زمینه داشته‌اند یا خیر،گفت:

تا این زمان هیچ خبری شنیده نشده است که این مراجع اقدام مهمی در این موضوع داشته باشند. در حالی که انتظار می‌رود این وزارتخانه تأیید یا عدم تأیید سلامت این سیم‌کارت‌ و تبلت‌های دانش‌آموزی را اعلام کند.

مومن نسب در مورد عوارض این بی سامانی اضافه کرد:

همان‌طور که تمام تولیدات محتوایی نیازمند مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند، هرگونه تولیدات مرتبط با دانش‌آموزان نیز باید از وزارت آموزش و پرورش مجوزهای لازم را کسب کند که تاکنون چنین چیزی اتفاق نیفتاده است که  از عوارض این بی سامانی، پایین آمدن سن بلوغ جنسی در کودکان به‌خصوص در شهر تهران و گسترش انحرافات اخلاقی در سنین پایین جامعه است.

 

دعوت از  والدین و مردم مسئولیت پذیر

رئیس مرکز آموزش‌های سواد رسانه‌ای در مورد اقداماتی که این مرکز انجام داده، اظهار داشت:

ما با همراهی جمعی از فعالان و دلسوزان مردم در فضای‌ مجازی، با اعتبارات شخصی و بدون کوچک‌ ترین حمایت دولتی، مرکز آموزش سواد فضای ‌مجازی را با هدف بالا بردن سطح دانش عمومی مردم برای اینکه بتوانند محصولات خوب یا بد تکنولوژی را تشخیص داده و از محصولات بد استفاده نکنند و از محصولات خوب هم، خوب و به‌اندازه استفاده کنند، راه‌اندازی کردیم.

به همین منظور ده ‌ها کلیپ و انیمیشن و عکس‌نوشته و مقاله و گزارش خبری تولید و منتشر کرده و دوره ‌های متعدد آموزش عمومی، آموزش مربی و آموزش مدرس سواد فضای‌ مجازی برگزار کرده‌ایم.

بنده از علاقمندان به این موضوع و والدین و مردم مسئولیت ‌پذیر دعوت می‌کنم برای دسترسی به این مطالب و اطلاع و شرکت در این دوره‌ها به نشانی 24on.ir مراجعه کرده یا کانال اطلاع‌رسانی مرکز به نشانی

 sapp.ir/enghelab

مراجعه کنند و سوالات خود را درباره فضای‌مجازی به سامانه رایگان ۱۰۰۰۲۴۰۸ پیامک کنند.

/انتهای متن/

 

 

درج نظر