غذای نذری که متبرک است
با رسیدن ایام عزای حسینی، این روزها بازار نذری دادن و نذری گرفتن هم حسابی گرم است؛ رسمی آشنا برای همه ی مردم ما که ممکن است خیلی ها هم ریشه و فلسفه اش را ندانند. پس فت و گوی به دخت با یک کارشناس مذهبی برای آشنایی با فلسفه ی نذری دادن و راه و رسم صحیح آن را از دست ندهید.
پخش نذورات در ایام عزاداری سالارشهیدان از گذشته یکی از سنتهای نیک در میان مردم ما به شمار آمده وریشه دراعتقادات وباورهای آنها دارد. برطبق آخرین آماری که از سوی خبرگزاری ایسنا گزارش شده است:
” مردم ایران معادل 2هزار میلیارد تومان غذای نذری در ماه محرم توزیع میکنند”.
این آمار خود بیانگر اهمیت ونقش بالای این سنت درمیان مردم کشور ماست.
اما فلسفه ی نذری دادن در این ایام چیست؟ آیا این کار در سیره ی امامان ومعصومین جایگاه تعریف شدهای داشته است؟
آیا همه ی ما راه و ر سم نذری دادن و بلکه نذری گرفتن را مطابق این سیره ی صحیح می شناسیم؟
آیا به این راه و رسم صحیح عمل می کنیم؟
سابقه ی نذر به قدمت تاریخ بشریست
حجت الاسلام دکترعباس نصیری فرد معاون بین الملل مجمع جهانی اساتید مسلمان در خصوص فلسفه ی نذر در ایام عزاداری میگوید:
نذر در لغت به معنی عهد وپیمان است؛ انسان در نذر عهد وپیمانی با خدای خود میبندد که در صورت برآورده شدن حاجتش، فعل وکاری خاص را انجام دهد. پس نذر یک آموزه ی دینی ویک رفتار اجتماعی دینی است که از خلقت حضرت آدم به صورتهای مختلفی وجود داشته است ودر همه ی ادیان هم هست
در نحله های غیردینی هم مواردی تحت عنوان نذر وجود داشته است؛ به صورتی که برای قدیسان خود هدایایی پیشکش میکردند. بنابراین نذر سابقه ی تاریخی طولانی به قدمت بشریت دارد.
در دین مقدس اسلام هم نذر به عنوان یک رفتار فردی واجتماعی مطرح شده است.
از آنجا که نذر یک رفتار اجتماعی مبتنی برنیات قلبی افراد است، به همین دلیل جنبه ی قدسی پیدا میکند. در اسلام نذورات با تدبیر خاصی به سمت نیروهای ماورایی هدایت شده است. این در حالی است که در یک نگاه ممکن است نذررفتاری در حوزه ی امور دنیوی وفیزیکی محسوب شود، لیکن به جهت ارتباط قلبی که در این نذر با نیروها وعناصر ماورایی برقرار میشود، مقدس است.
چرا غذای نذری متبرک است؟
وی در ادامه مشخصا در خصوص دلیل با ارزش بودن غذای نذری در میان مردم میافزاید:
زمانی که غذای نذری توزیع میشود، عموم مردم به عنوان سیر کردن شکم به این غذا نمینگرند وهمانطور که شاهدیم فقیر وغنی به دنبال این غذا هستند. در حالی که خیلی از مردم هم هستند که ممکن است در منازل غذای به مراتب بهتراز غذای نذری داشته باشند، ولی به این طعام نذریست که بسیار اهمیت میدهند. علت این است که غذای نذری در یک فرآیند مقدس تهیه میشود ودید افراد به این غذا به صورتی است که فرد نذری دهنده با نیت وآرزوی پاک به ائمه معصوم متوسل وحاجت روا شده است ویا در جستجوی حاجت خویش ارتباط قلبی مقدسی با ائمه معصوم است. در نتیجه ی این ارتباط قلبی با ائمه است که این غذای نذری متبرک و مقدس است و از نظر مردم باارزش حساب می شود وبا دید مافوق بشری به آن نگریسته میشود.
طعامی که حکم شفا دارد
معاون آموزش بین الملل اتحادیه ی جهانی اساتید دانشگاهها ضمن اشاره به این موضوع که تناول غذای نذری به نوعی با اتصال قلبی به عنایتی که به مجالس عزاداری می شود، مرتبط است، اظهار میکند:
این غذای نذری در نظر مردم در جلسه ای مقدس با نیتی مقدس پخته شده است وبه این دلیل احساس میشود که بر این غذا واین جلسه عنایتی از طرف نیروهای مافوق بشری، که ائمه معصومین هستند، شده است. بنابراین کسانی که این طعام را می گیرند و می خورند، آثار مثبتی درآن می بینند؛ آثاری در حد شفای بیماری ها و رفع مشکلات درونی افراد. به نوعی خوردن این غذا در افراد با نوعی القاء مثبت همراه است که حتما اثرات مثبت برای آنها خواهد داشت. در واقع چون آن فرد نذری دهنده با نیت خالص وخیر این غذا را تهیه کرده است، قطعا انرژی مثبتی را به غذا و افرادی که غذا را میخورند، به وجود میآورد.این القائات برگرفته از نیروهای مافوق بشری وماورای طبیعی است که همان عنایات ائمه ی معصومین است. همین فرق غذای نذری با غذای عادی است.
اطعام و رونق بیشتر مجالس عزاداری
حجت الاسلام نصیری فرد در پاسخ به این پرسش خبرنگار به دخت که پخش نذورات چه تأثیری بر زنده نگاه داشتن پیام عاشورا ونهضت حسینی دارد، عنوان میکند:
نذورات نقش اصلی وذاتی در برپایی مجالس اهل بیت ندارند وافرادی که به مجلس اهل بیت قدم میگذارند، طبیعتا نگاه مادی ندارند وتنها با نگاه تبرک وقدسی به این مجالس میآیند واگر اطعام هم نشوند باز هم در عزاداری شرکت خواهند داشت، اگرچه این اطعام در تعداد افراد شرکت کننده در مراسم تأثیر دارد.
نکتهای که وجود دارد این است که خودبخود نذری دادن اصالت واولویت ندارد ولی به جهت اینکه افراد برگزار کننده با عشق ونیت قلبی پاک از عزاداران پذیرایی میکنند، این نذری هم مورد استقبال مردم قرار میگیرد، کمااینکه همین مردم در شرایط عادی برای گرفتن غذای رایگان به صف نمیایستند لیکن به دلیل شأن این اطعام از همه ی اقشار مشتاق خوردن این طعام هستند.
پس این نذر ونذورات در رونق بیشتر مراسم تأثیر دارد، کمااینکه در صدر اسلام اگر پیامبر(صلی الله) ه به مسلمانان اطعام نمیکردند شاید عده ی کمتری به دور ایشان جمع می شدند واین مسأله نشان میدهد که انسان تنها بعد معنوی ندارد وجنبه ی مادی هم وجود دارد.
بنابراین این نذورات نقش اولیه در این قضیه ندارد لیکن نقش ثانویه خواهد داشت ودر شرکت بیشتر مردم در این مجالس موثر خواهد بود.
مواظب اسراف و چشم و همچشمی باشیم
این کارشناس مذهبی در انتها درخصوص شرایط نذر واقعی میگوید: افرادی که نذری میدهند، باید مراقب باشند دو آسیب گریبانگیرآنها نشود:
اولین آسیب، اسراف است. ضرورت دارد به قدر نیاز غذا ونذورات دیگر را تهیه کنند.
دومین آسیب این است که اسیر چشم وهم چشمی نشوند؛ به صورتی که اگر هیأتی فلان غذا را تهیه کرد، غذای ما باید بهتر باشد که این نذر هیچ فایده وارزش معنوی ندارد. زیرا نذر عهد بین انسان وخداست وچشم و همچشمی نوعی ریاست واجر معنوی نخواهد داشت و خلوص نیت در این نذر را زایل می کند. زیرا فرد در فکر رنگین کردن سفره ی خود وفخرفروشی است ونه برخورداری از برکات معنوی این اقدام ودر نتیجه تأثیر متبرک بودن غذا را هم از بین خواهد برد.
صاحب اصلی نذورات مستمندان هستند
دردرجه ی بعدی سفارش ما به مردم عزیزیست که بر سر این سفره جمع میشوند.
آنها باید به این نکته واقف باشند که این غذا برای سیرکردن شکم آنها نیست واین غذا تبرک است ونگاه افراد باید به این غذا قدسی باشد وبدانند افراد زیادی چشم به این لقمه ی تبرک دارند وباید این غذا به همه برسد .
نکته ی آخر اینکه صاحبان اصلی این نذورات فقرا ومستمندان هستند وافراد بهتر است با شناسایی مستمندان این غذاها را به آنها برسانند.افراد دیگری هم که قادر به اطعام جمع کثیری نیستند، در این ایام در منازل خود با نیت کمک به اشاعه ی پیام عاشورای حسینی می توانند اقدام به تهیه ی غذا برای مستمندان، ولو در میزان بسیار کم، کنند.
/انتهای متن/