با “زبان مادرشوهر” هوای آپارتمان را تصفیه کنید
سانسوريا (دراژا) یا زبان مادرشوهر گیاهی آپارتمانی است که راحت تکثیر می شود و هوای آپارتمان را خوب تصفیه می کند.
صغری خلیلی/
زبان مادر شوهر يك گونه گلدار است كه بخاطر برگ هاي براق و بلندش پرورش داده ميشود. اين گياه، كند رشد ميباشد و بخاطر اينكه متحمل به نور بالا و نيز پايين مي باشد و آبياري راحتي دارد، هر كسي ميتواند آن را در خانه پرورش دهد.
- زماني كه پرورش دهندگان، اين گياه را بيش از حد آبياري كنند يا براي مدت طولاني در دماهاي خيلي پايين نگهداري شود ميتواند مشكلات جدي بوجود آورد.
- منشا: غرب افريقا (گياه گرمسيري)
- اسم: گياه مار (Snake plant) و يا زبان مادر شوهر (mother in laws tongue) (متداول)
- نام علمي/گياه شناسي: Sansevieria trifasciata
- حداكثر رشد (تقريبي): ارتفاع 70 سانتي متر
نامِ اين گياه (زبان مادر شوهر) از تيزي كناره برگ هاي هميشه سبزِ مثل شمشير، كه رو به بالا رشد ميكند گرفته شده است. همانطور كه در بالا ذكر شد اين گياه يك گونه گلدار ميباشد، با اين حال، در شرايط درون خانهاي تشويق اين گياه براي گلدهي نسبتا سخت ميباشد (غير ممكن نيست).
شكل1: گلدهي واريتهSansevieria–trifasciata-laurentii-
واريته: اين گياه، تعدادي واريته ي نوع گوشتي دارد كه بسته به نوع واريته، برگها داراي حاشيه طلايي، سفيد و خالدار سبز و مايل به خاكستري ميباشند كه برگ هاي با حاشيه ي طلاييِ سانسوريا، رايج ترين واريته ميباشد (شكل2).
گل دهي: زماني كه اين گياه به مرحلهي بلوغ برسد گل هاي كوچك سفيد مايل به سبز و معطر ظاهر ميشود (شكل 1)
برگساره: برگ هاي اين گياه، راست، گوشتي، چرم و بلند ميباشد و به صورت روزت به طول بيشتر از70 سانتي متر رشد ميكنند.
شكل2: سمت راست واريته Hahnii و سمت چپ واريته Laurentii
تصفيه ي هوا: گياه سانسوريا به عنوان گياه عالي، در بين تمام گياهاني كه سموم توليد شده در هوا را تصفيه ميكنند بوده و به منظور حذف بنزن، فرمالدهيد و ساير سموم مضر، به ليست NASA افزوده شده است.
اين گياه براي حيوانات خانگي مضر بوده باعث مسموميت گربه و سگ خانگي ميشود. آنها بسيار سمي نيستند اما ميتواند باعث علايم ناراحتي در بدن آنها شود.
مراقبت و پرورش
- دما: متوسط دما براي مراقبت و نگهداري از اين گياه 24-15 درجه سانتي گراد ميباشد و دما نبايستي پايين تر از 10 درجه سانتي گراد باشد.
- نور: گياه سانسوريا با شرايط نوري مستقيم و نيز پايين براحتي كنار ميآيد؛ اگرچه شرايط نوري روشن (آفتاب و سايه) ترجيح داده ميشود.
- آبدهي: بخاطر اينكه سانسوريا يك گياه گوشتي ست و آب را در برگساره هاي خود ذخيره ميكند بنابراين لازم نيست تا خاك خيس باشد. از بهار تا پاييز زمانيكه خاك شروع به خشك شدن ميكند آبياري كنيد و در طول زمستان نيز يكبار در ماه آبياري انجام شود. آبياري بيش از حد در اين گياه سبب پوسيدگي ريشه و طوقهي اين گياه ميشود.
- خاك: خاكي با زه كش خوب (تركيب خاكي كاكتوس و ساير گياهان گوشتي) را بكار ببريد.
- كوددهي: در طول فصل رشد (بهار- پاييز) هر ماه يكبار ، كود رقيق مخصوص كاكتوس و گياهان گوشتي را در اختيار گياه قرار دهيد.
- تعويض گلدان: اين گياه به جابجايي (انتقال از يك گلدان به گلدان ديگر) پاسخ خيلي خوبي نميدهد بنابراين تنها زمانيكه گلدان به خاطر رشد، ترك بر ميدارد آن را تعويض كنيد. گلدانهاي سفالي بهترين گلدان براي اين گياه ميباشند چرا كه در زمانِ حداكثر رشد گياه، ترك برميدارند.
- رطوبت نسبي: متوسط رطوبت نسبي هوا پيشنهاد ميشود- اما اين گياه ميتواند شرايط هواي خشك را نيز تحمل كند.
ازدياد و تكثير:
تقسيم بوته و قلمه ي برگ
اين گياه داراي ساقهي زيرزميني (ريزوم) ميباشد و به آساني تقسيم ميشود. واريته ي ابلق Laurentii، تنها با تقسيم بوته، ابلقي خود را حفظ ميكنند.
شكل 3: تقسيم بوته سانسوريا (ريزوم ها در عکس دوم قابل مشاهده اند)
برگ هاي سانسوريا را به قطعاتي در حدود 7 تا 10 سانتي متر تقسيم نموده هر قطعه را بصورت عمودي بطوري كه سه چهارم آن داخل محيط كشت قرار گيرد، اقدام به تكثير كنيد. پس از چند هفته از قسمت پاييني برگ، گياه جديد همراه با ريشه توليد مي شود (شكل 5).
شكل4: مراحل تهيه قلمه برگ و كاشت گياه سانسوريا
شكل 5: توليد گياهچه هاي سانسوريا از قلمه برگ
تقسيم بوته به نظر مي رسد روش موفق تري باشد (بويژه در واريته هاي ابلق)، البته بسته به شرايط (مثلا زماني كه گياه به پوسيدگي ريشه دچار شده است)، روش قلمهي برگ را مي توان براي تكثير برگزيد.
نكته: اين گياه را با دستكش جابجا كنيد زيرا ممكن است سبب سوزش و التهاب پوست گردد.
بيماري ها و مشكلات سانسوريا
- پوسيدگي طوقه:
- علت: آبياري بيش از حد در شرايط دماي پايين، اصلي ترين علت اين بيماري ميباشد كه در ابتدا با زرد شدن و پژمرده شدن برگها شناسايي ميشود.
- راه حل: شما بايستي قسمت هاي آسيب ديده را حذف كنيد يا زماني كه قسمت پايهي گياه (طوقه) كاملا تحت تاثير قرار گرفته است، كل گياه را دور بيندازيد.
- اگر آبياري زياد انجام نداده ايد ، بنابراين دماي اتاق را چك كنيد زيرا آن ممكن است پايين تر از 10 درجه سانتي گراد باشد و باعث پوسيدگي ريشه شود. در چنين مواردي براي تكثير گياه از قلمه استفاده كنيد.
منابع:
كتاب گياه افزايي دكتر خوشخوي، ازدياد نباتات دكتر جليلي مرندي
https://en.wikipedia.org/wiki/Sansevieria trifasciata
http://www.houseplantsexpert.com
/انتهای متن/
