چرا بازیگران پیشکسوت خانه نشین می شوند؟
این روزها بازیگران پیشکسوت بسیاری داریم که علیرغم گسترش دنیای تصویر و افزایش تولید فیلم، سریال، تئاتر و همچنین حضور شبکه نمایش خانگی، همچنان دعوت به کار نمیشوند و حضورشان بیشتر در نقشهای کمرنگ و فرعی است.
قدیم ها دیده شدن در آثار نمایشی به این راحتی ها نبود. باید خاک صحنه میخوردی و خودت را به خوبی نشان میدادی تا بتوانی سری میان سرها درآوری و عکست برود بالا و سردر سینماها بنشیند.
خیلی ها کارشان را از تئاتر شروع می کردند و برخی هم از سینمایی که امکانات امروز را نداشت و کار در آن خیلی سخت تر بود. تلویزیون هم جای خود را داشت. مخصوصا در دورانی که سریال ها حسابی خیابان خلوت کن بودند و بازیگرها هم حسابی دیده می شدند.
جای خالی پیشکسوتان در دنیای جادو
اما هرقدر تکنولوژی پیشرفت کرد و تولید آثار نمایشی بیشتر شد و بازیگران بیشتری وارد چرخه شدند، بازیگرانی که حالا دیگر پیشکسوت این حوزه به شمار می رفتند، کمتر در دنیای جادویی تصویر مورد استفاده قرار گرفتند. آن هم در حالی که این روزها علاوه بر تئاتر، سینما و تلویزیون، شبکه نمایش خانگی هم وارد میدان شده و آثار جدی در این عرصه تولید می شود.
همان قدر که این پیشکسوتان در آثار هنری مورد استفاده قرار نمی گیرند، به همان نسبت هم از جشنواره های متداولی هم که برگزار می شود، دور می مانند. به عنوان مثال کسی یادش نمی آید آخرین بار کدام بازیگر پیشکسوت در جشنواره فیلم فجر موفق به کسب سیمرغ شده باشد. چون نه نقش های اصلی به آنها سپرده می شود، نه داستانی با محوریت این گروه سنی ساخته می شود و نه در کارها از آنها برای حضور دعوت به عمل می آید.
در حقیقت دیده شدن توسط هیات داوران در جشنوارههای سینمایی عوامل مختلفی دارد که گویا همیشه هم به اصل موضوع یعنی تکنیک بازیگری و توانایی یک بازیگر بستگی ندارد.
در همین راستا بازیگران با تجربه و با تکنیکی وجود دارند که به کرات در سینما، تئاتر و تلویزیون مورد تحسین مخاطبان قرار گرفتهاند، اما این اقبال در جشنوارههای سینمایی به آنها نشده است.
طهمورث: جایزه سینما را به من نمی دهند!
همان طور که گفته شد بسیاری از آنها در نقش های فرعی و کوتاه مورد استفاده قرار می گیرند و بعد هم کنار گذاشته می شوند. در این رابطه سیاوش طهمورث از جمله بازیگران پیشکسوت که به تازگی حضور پررنگی در سریال «زخم کاری» داشت، اظهاراتی را گفته است. او در برنامه «رخ به رخ» گفتوگویی متفاوت را انجام داد با تاکید بر اینکه بازیگران جوان ما بسیار بااستعداد هستند و من هم همیشه ایفاگر نقشهای منفی نبودهام، البته او تاکید می کند که جایزه تئاتر را گرفتهام اما جایزه سینما را به من نمیدهند و نپرسید چرا!
او در بخشی از این برنامه مقابل آینه ایستاد و در گفت و گویی با خود، گفت: روزگار غریبی هست آقا سیاوش، دورانی هست و تمام میشود. میآیی و نمیدانی کی میروی و مهم هم نیست. خوشحالم که هستی و همین هم مهم است. هر دورهای از زندگیت را تحمل کردی و با آن انس گرفتی خیلی خوب است اما حواست جمع باشد یک جا نمانی و باور نکنی این جایگاه را. همه چیز مال خودت نیست، تجربه کردی و زحمت کشیدی که تحویل بدهی و بعد هم خداحافظ. شاید که بعد از این چند سال دیگر بتوانی تجاربت را منتقل کنی و بعد باید بنشینی استراحت کنی و منتظر بمانی، منتظر چیزی که از بدو تولد منتظرش بودی و پایانی که با تو متولد شده چه بخواهی چه نخواهی. یک جوان باید تجربه تو را کسب کند و جای تو را بگیرد. آنقدر هم نگران نباش مگر اتفاقی میافتد. الان خوب است پس راحت باش و از زندگی لذت ببر تا جایی که انسانیت را مخدوش نکنی و دیگران را از بین نبری.
رضا بابک: مدام از ما برای نقش های تکراری دعوت می کنند
از جمه دیگر بازیگران، می توان به رضا بابک اشاره کرد که هنوز بازی او در «آرایشگاه زیبا» را فراموش نکرده ایم و «خونه مادربزرگه» هنوز یادآور حضور درخشان او در این اثر به عنوان صداپیشه آقای حنایی است. البته او بی شمار فیلم، سریال و تئاتر و تله تئاتر کار کرده است.
این بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون در این زمینه درباره جوایز جشنواره ها گفت: به نظر من این جوایز خیلی سرنوشتساز نیستند. به ویژه این اواخر که بسیاری از این جایزهها به صورت منطقی و حرفهای هم اهدا نشدهاند. معتقدم اگر بتوان هیات داوری متفاوتتری چید به طور یقین انتخاب های صحیحتری هم صورت میگیرد.
بازیگر «بنفشه آفریقایی» ادامه داد: بخش بازیگری را باید داورانی ارزیابی کنند که این حرفه را بشناسند. یکی از فیلمبرداران به من میگفت دوربینهای جدید دریدهاند یعنی یک پلک ریز که در سینما میزنید آنقدر برجسته میشود که باید حواستان باشد بسیار ظریف و زیرپوستی هر حرکتی را انجام دهید. گاهی بازی های خیلی واقعی روی صحنه با صدایی که باید به ردیف آخر تماشاخانه تئاتر برسانیم جلوی دوربین شکل دیگری پیدا میکنند. البته این مسائل را همه بازیگران کار کشته میدانند.
بازیگر «به رنگ ارغوان» افزود: همینطور که به نسل جوان نزدیکتر میشویم بازیگران نسبت به بازی در مدیوم سینما تسلط بیشتری مییابند. دلیلش هم این است که یا مستقیم وارد سینما شدهاند و یا اساتیدشان به غیر از پرورش استعدادشان آنها را با مدیوم سینما آشنا کردهاند. خودشان هم انسان های خلاقی هستند و آن «آن» را در بازیشان توانستهاند بروز دهند. زیرا فقط زیبایی یک خانم یا آقای بازیگر مهم نیست بلکه باید یک «آنی» وجود داشته باشد که تماشاگر آن را بپذیرد و با او همذاتپنداری کند.
بابک تاکید کرد: بسیاری از بازیگران همنسل من تجربیات زیادی دارند اما گاهی شخصیتهایی را از ما می خواهند که بارها ایفا کردهایم. یادم میآید یکی از دوستان همنسل من میگفت من بازی نمیکنم، چون هر وقت دکتر میخواهند میآیند دنبال من. یا آنسالها یادم است این بلا سر من هم میآمد تا پدر،معلم یا شخصیت مثبت میخواستند سراغ من آمدند، در حالیکه من تله تئاترهایی بازی کردم که نقش منفی داشتم.
وی گفت: سعید آقاخانی را معمولا در نقشهای طنز میشناختیم اما زمانی که در فیلم «خداحافظی طولانی» سیمرغ برد، شخصیت دیگری که در ایشان بود نمایان شد. بنابراین هنرپیشه با وجود قابلیتهای مختلف باید زمینه بروز این توانایی ها را پیدا کند و این نیاز به نگاه ژرفاندیش و متفاوتِ کارگردان دارد.
پاکنیت: اهدای جوایز در سینما را درک نمیکنم
همان طور که گفته شد، در حال حاضر بازیگران بسیاری هستند که به دلیل بالارفتن سن خانه نشین شده اند و یا خیلی کم هنوز فعالیت هایی دارند. محمود پاکنیت؛ از جمله بازیگرانی است که هنوز حضور قابل توجهی در قاب نمایش دارد، اما هیچ وقت تا به حال در جشنواره ها دیده نشده است.
وی با بیان اینکه باید از کارگردانان پرسید که چرا از بازیگرانی که سالها در تئاتر درخشیدهاند و نشان دادهاند بازیگران توانمندی هستند به اندازهای که شایسته است در سینما استفاده نمیشود، اظهار کرد: من داوری تئاتر انجام دادهام اما داوری در سینما را هیچوقت درک نکردهام. فکر می کنم بخش زیادی از اهدای جوایز به مسائلی به غیر از موضوع اصلی یعنی بازیگری برمیگردد. تحمیل نظراتی وجود دارد که روی انتخاب بازیگر برتر تاثیرگذار است. مهم کارکرد مشخص جلوی دوربین و روی صحنه است که بتواند با تماشاگر عام ارتباط برقرار کند. انتخاب مقوله بسیار سختی است و اگر داور همه وجدانش را وسط نگذارد باخته است.
محمود پاکنیت که جایزه بهترین بازیگر در دوره ششم و هفتم جشنواره تئاتر را در کارنامه خود دارد؛ با اشاره به این مطلب گفت: من هم در تئاتر حائز دریافت جایزه و تقدیر شناخته شدم اما در سینما جایزه به من ندادهاند. معتقدم تقدیر باید از دید مخاطب و تماشاگر اتفاق بیفتد نه چند نفر در قالب هیات داوران با دیدگاه های شخصی.
وی اظهارداشت: در هر مدیومی هم که کار کردهام اعتقاد داشتهام که چنانچه تماشاگر بتواند با من ارتباط برقرار کند برای من کافی است و بزرگترین جایزه است.جایزه مهم است اما مهمتر از آن برگزیده شدن از سوی مردم است و جوایزی که مردم به بازیگر میدهند اندگارتر و با اصالتتر است.
منبع: فارس /انتهای متن/