عرفه در صحیفه (1) | خدایا مرا از تنگناهاى بلا رهایی بخش
خداشناسی، امام‌شناسی، درود بر رسول خدا (ص) و اهل بیتش، اعتراف به خطا و درخواست حوائج از موضوعات اصلی مناجات عرفه در صحیفه سجادیه است.
روز عرفه از پر برکت‌ترین روزهای سال نزد خداوند متعال شناخته می‌شود؛ در این روز درهای خیرات و برکات الهی بیش از پیش باز است و فرصتی را برای مشتاقان حریم الهی برای تقرب بیشتر به ساحت مقدس او ایجاد می‌کند، هرچند بر اساس روایات می‌توان گفت این روز حتی برای آن عده از اهل معصیت که قصد توبه دارند، فرصتی طلایی محسوب می‌شود، همچنان که امام صادق (ع) در روایتی فرمود «مَن لَم یُغفَرْ لَهُ فی شهرِ رمضانَ لَم یُغفَرْ لَهُ إلى مِثلِهِ مِن قابِلٍ إلاّ أن یَشهَدَ عَرَفَةَ؛ کسى که در ماه رمضان آمرزیده نشود، تا رمضان آینده آمرزیده نشود، مگر آن که در عرفه حاضر شود.» (الکافی (ط – دارالحدیث)، ج7، ص380)
ائمه معصومین علیهم السلام برای آمادگی و حضور قلب بیشتر مسلمانان احادیثی را در قالب آداب و اعمال این روز شریف عرضه داشته‌اند و یا روش درخواست از خداوند متعال را در قالب ادعیه و مناجات برایمان به یادگار گزارده‌اند؛ از جمله دعای عرفه امام سجاد علیه‌السلام که دعای چهل و هفتم صحیفه سجادیه محسوب می‌شود که پس از دعای عرفه امام حسین(ع) از مشهورترین دعاهای روز عرفه است. این دعا طولانی‌ترین دعای صحیفه است که در 133 فراز تنظیم شده است. خداشناسی، امام‌شناسی، درود بر رسول خدا (ص) و اهل بیتش، اعتراف به خطا و درخواست حوائج از موضوعات اصلی این دعا هستند. امام سجاد(ع)به معرفی ائمه و ویژگی‌های آنان می‌پردازد و امامان را برگزیدگان، خزانه‌داران علم الهی، حافظان دین، خُلفای الهی و وسیله نجات مردم می‌خواند.
در بخش‌هایی از این مناجات شریف می‌خوانیم:
سَهِّلْ لِی مَسْلَکَ الْخَیرَاتِ إِلَیکَ، وَ الْمُسَابَقَةَ إِلَیهَا مِنْ حَیثُ أَمَرْتَ، وَ الْمُشَاحَّةَ فِیهَا عَلَی مَا أَرَدْتَ. (95)
اى خداوند، آن راه خیر را که به سوى تو رهنمون است پیش پاى من هموار نماى. در رسیدن به نیکی‌ها از آن راه که خود فرمودهاى، سبقت را بر من آسان کن و تلاش براى دست یافتن به آنها را، بدان گونه که خود خواستهاى، نصیب من فرما. (95)
وَ لَا تَمْحَقْنِی فِیمَن تَمْحَقُ مِنَ الْمُسْتَخِفِّینَ بِمَا أَوْعَدْتَ (96) وَ لَا تُهْلِکْنِی مَعَ مَنْ تُهْلِکُ مِنَ الْمُتَعَرِّضِینَ لِمَقْتِکَ (97) وَ لَا تُتَبِّرْنِی فِیمَنْ تُتَبِّرُ مِنَ الْمُنْحَرِفِینَ عَنْ سُبُلِکَ (98) وَ نَجِّنِی مِنْ غَمَرَاتِ الْفِتْنَةِ، وَ خَلِّصْنِی مِنْ لَهَوَاتِ الْبَلْوَی، وَ أَجِرْنِی مِنْ أَخْذِ الْإِمْلَاءِ. (99)
مرا همراه کسانى که وعده عذاب تو را سهل مىانگارند تباه نکن (96) و با آنان که آماج انتقام تواند هلاک نکن (97) و با آن گروه که از طریق تو منحرف مىشوند خرد و شکسته نکن (98) مرا از گردابهاى فتنه رهایى بخش و از تنگناهاى بلا رهایی بخش و آن سان مهلتم مده که به غفلت گرفتار آیم. (99)
وَ حُلْ بَینِی وَ بَینَ عَدُوٍّ یضِلُّنِی، وَ هَوًی یوبِقُنِی، وَ مَنْقَصَةٍ تَرْهَقُنِی (100) وَ لَا تُعْرِضْ عَنِّی إِعْرَاضَ مَنْ لَا تَرْضَی عَنْهُ بَعْدَ غَضَبِکَ (101) وَ لَا تُؤْیسْنِی مِنَ الْأَمَلِ فِیکَ فَیغْلِبَ عَلَی الْقُنُوطُ مِنْ رَحْمَتِکَ (102) وَ لَا تَمْنَحْنِی بِمَا لَا طَاقَةَ لِی بِهِ فَتَبْهَظَنِی مِمَّا تُحَمِّلُنِیهِ مِنْ فَضْلِ مَحَبَّتِکَ. (103) وَ لَا تُرْسِلْنِی مِنْ یدِکَ إِرْسَالَ مَنْ لَا خَیرَ فِیهِ، وَ لَا حَاجَةَ بِکَ إِلَیهِ، وَ لَا إِنَابَةَ لَهُ (104)
و بین من و دشمنی که به ضلالتم انداخت و هوسی که نابودم کند، و عیبی که از پایم اندازد فاصله شو (100) و از من روی مگردان آنگونه که رویگردان می‌شوی از کسی که بعد از غضب بر او دیگر از وی خشنود نمی‌شوی (101) و از امید به خودت ناامیدم مکن به طوری که یأس از رحمتت بر من غالب شود (102) و چندانم مرحمت نکن که طاقتش را نداشته باشم و از زیادی محبتت گرانبار شوم، (103) و مرا از دست لطف رها مکن همچون رها کردن کسی که خیری در او نبوده و تو را با او کاری نیست و راه برگشت ندارد، (104)
انتهای متن/ منبع: خبرگزاری تسنیم
