یوگا چه تأثیری بر جسم و روح زنانه دارد؟
گفته اند که یکی از ورزش های مفید برای تعادل جسم و روح یوگاست که اتفاقا این روزها مخصوصا در میان خانم ها طرفداران زیادی دارد. آیا یوگا پاسخی است به مشکلات مختلف زنان در دوران بارداری، یائسگی، سالمندی و …؟ آیا یوگا یک ورزش زنانه است در کشور ما؟
دو مربی یوگا و یک روان شناس در همین مورد با به دخت گفت و گو کرده اند.
بر طبق مشاهدات زنان بیش از مردان علاقمند به شرکت در کلاس های آموزشی یوگا هستند و اغلب مربیان یوگا در کشور از میان زنان هستند؛ زنانی که به دنبال تعدیل مشکلات روحی وجسمی خود یوگا را انتخاب کرده و پاسخ خوبی گرفته اند. یوگا در مقاطع مختلف زندگی زنان به نوعی در کاهش مشکلات موثر بوده و به آنها کمک می کند مشکلات خاص دوران بلوغ، بارداری، یائسگی و دوران سالمندی را به آسانی پشت سر بگذارند. کارشناسان یوگا چه تجربیاتی دارند برای آشنایی بیشتر با یوگا و تأثیری که بر جسم و روح زنانه دارد با چند تن از مربیان این رشته گپ وگفتگویی داشتیم.
یوگا پاسخگوی استرس خانم هاست
محسن عباسی مربی یوگا نزدیک 20 سال است در این رشته فعالیت دارد وبه کمک دوستانش اولین کمیته یوگا را در مشهد تشکیل داده است. او در تعریف یوگا می‌گوید:
” یوگا مجموعه‌ای از تمرینات بدنی، ذهنی و پاکسازی است که منجر به ایجاد حس آرامش در ذهن وجسم می‌شود. یوگا سبک‌های متفاوتی دارد با 8 مرحله که بحث‌های معنوی را هم در خود جای داده است. آنچه در یوگای ایران صورت می‌گیرد شامل حرکات جسمانی و ذهنی است که منجر به هماهنگ سازی این دومقوله با یکدیگر می‌شود. استقبال خانم ها از یوگا بیشتر است و این به دلیل نیازهایی است که در خانم ها بیشتر است. خانم ها نیازها و مشکلاتی دارند که یوگا پاسخگوی آنهاست. معمولا خانم ها سطح استرس بیشتری دارند و یوگا به این مشکلات پاسخ می‌دهد.”
راهی برای درمان بیماری های زنانه
وی معتقد است:
“یوگا در درمان بسیاری از مشکلات زنان اعم از افتادگی رحم و مثانه، مشکلات دوران قاعدگی و زایمان بسیار موثر عمل می‌کند، زیرا حرکات تمرینی یوگا بیشتر در قسمت های مرکزی بدن کاربرد دارد. عضلات ته لگن و شکم با حرکات یوگا تقویت می‌شوند و کمک بزرگی به زنان می‌کند. زنان می‌توانند به شکل فزاینده ای از یوگا بهره مند شوند بطوری که در جسم خود به تعادل دست یابند و ساختار عضلات خود را به شکلی کاملا طبیعی درآورند. در یوگا به دلیل استحکام سازی، اصلاحات عضلانی شکل می‌گیرد و این اصلاحات با آرامش روانی همراه است.”
این مربی یوگا می گوید:
“در موج سوم روان شناسی صحبت از تکنیک های آگاهی ذهن می‌شود و این در حقیقت تمرین هایی است که در گذشته در یوگا استفاده می شد. یوگا امروز موج سوم روان شناسی را تشکیل داده است. استرس، هیجانات کاذب و انواع فوبیا از طریق تمرینه ای یوگا قابل درمان است. اغلب روان شناسان با یوگا آشنا هستند و از این تمرینات برای کنترل و درمان بیماران خود کمک می گیرند و این موضوع نشان می دهد کم کم باید دارودرمانی را کنار گذاشته از یوگا برای درمان بیماران کمک بگیریم.
خانم ها بیشتر متقاضی یوگا هستند
مهناز محمد نوری که 9 سال تجربه مربی گری یوگا دارد از تجربه خود طی این سال ها می گوید:
“یوگا در اصل به معنی یکی شدن ملحق شدن و به هم پیوستن است. تمرینات یوگی باعث الحاق ذهن و جسم در افراد می‌شود. یوگا باعث تقویت عضلات، انعطاف ماهیچه‌ها، آرام سازی ذهن، اقتدار درونی وتمرکز بیشتر می شود. به نظر من این که خانم ها بیشتر متقاضی این ورزش هستند به این دلیل است که خانم ها بیشتر برای خود مایه می‌گذارند و آقایان بیشتر درگیر کار ومسائل اجتماعی هستند. زمانی که افراد احساس نیاز به آرامش می کنند، به دنبال یوگا می روند و کسانی که از طریق یوگا به این احساس می رسند طبیعی است که این ورزش را رها نمی کنند و افراد دیگر را هم به یوگا ترغیب می کنند.
تنظیم هورمون های زنانه دردوران یائسگی
مهناز قدرت انعطاف بخشی یوگا را مهمترین عامل برای کاهش مشکلات جسمی دربدن می‌داند و بیان می‌کند:
“زمانی که خشکی بدن از بین می رود، بدنی سالم تر داریم و آسیب هایی که به علت افزایش سن در مفاصل ایجاد می شوند در افرادی که یوگا می کنند کمتر دیده می شود ویا به تعویق می افتد، زیرا بدن آماده است و عضلات پشت که نگه دارنده ستون مهره هستند تقویت می شوند و دیگر از آرتروز گردن و زانو خبری نیست. یوگا بر روی کارکرد غدد تأثیر می گذارد و زمانی که غدد خانمی تنظیم باشد، کمتر دچار بهم ریختگی های عصبی می شود و مشکلات کمتری برای او ایجاد می شود. در طی سال ها فعالیتم در یوگا با افراد زیادی مواجه شدم که از این طریق بیماری های خود را درمان کرده اند. افرادی که مشکل زانو و یا گردن دارند مسلما عضلات این نواحی در آنها ضعیف است و با یوگا این عضلات تقویت می شوند واین افراد ابراز می کنند پس از شرکت در کلاس های یوگا درد کمتری داشته و مشکلات شان بهبود یافته است. یک نکته جالب اینکه بتازگی پزشکان در رابطه با درمان ام اس به بیماران توصیه می کنند از یوگا غافل نشوند و به این نتیجه رسیده اند که حرکات یوگا به درمان این بیماران کمک می کند. بسیاری از خانم ها که در دوران یائسگی هستند با شرکت در کلاس های یوگا مشکلات کمتری را در این دوران تجربه می کنند زیرا همانطور که می‌دانید در دوران یائسگی سطح هورمون های زنانه پایین می آید و این حالت باعث ایجاد بی نظمی های درونی می شود و خانم ها دچار گر گرفتی، بی حوصلگی و مشکلات روحی عصبی می شوند. تمرینات یوگا به دلیل تنظیم غدد آستانه تحمل و خلق افراد را بالا می برد و این عوارض را کاهش می دهد و یا به طور کل از بین می برد. یوگا با آرام سازی جسم و تقویت عضلات منجر می شود، مشکلات ذهنی نظیر استرس و اضطراب هم کاهش یابد و این علم در حقیقت علم ذهن و جسم است و تمرینات مراقبه و آرام سازی ذهن بر روی جسم هم تآثیر می‌گذارد و فردی که تمرینات یوگا انجام می دهد با کار کردن بر روی بدن خود در حقیقت بر روی استرس و اضطراب خود هم کار می کند و اگر از افرادی که یوگا کار می کنند بپرسید به همین جواب می رسید که این یوگا در جسم و روح آنها پیوند برقرار کرده است.
تعادل در وزن
مهناز می‌گوید:
” اغلب خانم هایی که اولین بار برای ثبت نام مراجعه می کنند می پرسند یوگا تأثیری بر کاهش وزن دارد یا خیر؟ جالب است بدانید بر خلاف باور بله یوگا این تأثیر را دارد و در وزن تعادل ایجاد می کند. در ترم های بالاتر یوگا که تمرینات سنگین تر می شود این اتفاق می افتد و وزن کاهش پیدا می کند ولی در کل نباید تنها به این دید به یوگا نگاه کرد زیرا یوگا تعادل ایجاد می کند و ممکن است فردی که کاهش وزن دارد با یوگا به تعادل وزنی برسد زیرا وقتی ذهن آرام می شود استرس و اضطراب کم می شود و از کم خوری و پرخوری های عصبی کاسته می شود.”
فقط کلاس های تخصصی یوگا
مهناز در انتهای صحبتش به خانم ها توصیه می‌کند:
” برای پرداختن به این ورزش هر مکانی را انتخاب نکرده و حتما در کلاس های تخصصی یوگا شرکت کنند زیرا حرکات یوگا در صورتی که بدن آماده و پذیرای آنها نباشد بسیار آسیب رسان بوده و مشکلات جدی ایجاد می کنند و این نکته را تنها افراد متخصص این رشته می دانند.
یوگا راهی برای کنترل بیماری های روانی
بعد از صحبت با این مربیان به سراغ دکتر پروانه صفایی مقدم روان شناس بالینی می‌رویم تا در مورد تأثیرات یوگا در درمان بیماری های روانی سوال کنیم. دکتر صفایی مقدم نظر مثبتی راجع به یوگا وتمرینات اثر بخش آن در کاهش مشکلات خُلقی دارد ومی گوید:
“یوگا به معنی یکپارچه سازی است که جنبه فلسفی و کاربردی دارد. یوگا قادر است برای انسان ارتباطی با درون ایجاد کند . افرادی که به یوگا می پردازند معمولا تمایل دارند به نقاط بکر طبیعت سفر کنند و در این نقاط به تفکر و مراقبه بپردازند و در یوگا حرکاتی که تمرین می‌شود نوعی تمرکز و نشاط ایجاد می کند. یوگا باعث می‌شود افراد قدرت اندیشیدن را بالا ببرند و این عمل باعث انرژی زیاد و قدرت فکری بالا می شود و به همین دلیل افراد بعد از تمرینات یوگا احساس شادابی دارند و حس بهتری پیدا می کنند. برخی از این بیماری ها نظیر افسردگی و اضطراب با ورزش بهبود نسبی می یابند، زیرا بطور کلی ورزش و حرکت ورزشی باعث افزایش توانایی های مغزی می شود و این مسأله به کاهش عوارض بیماری ها کمک می کند ولی باید در نظر بگیریم معمولا افرادی که افسردگی دارند اگر این افسردگی شدت بالایی داشته باشد توانایی کمتری برای ورزش کردن دارند و این افراد نیاز به دارودرمانی دارند. اما اغلب روان شناسان و مشاوران یکی از روش هایی که برای درمان این بیماران توصیه می کنند ورزش کردن است زیرا ورزش توانایی بدن را بالا می برد و توانایی بدن که بالا برود شرایط فرد از نظر توانایی مغزی هم بالاتر می رود همانطور که می دانید جسم و روح هم بر هم تأثیر متقابل دارند. در نتیجه با افزایش توانایی مغزی بیماری های روانی نظیر استرس و افسردگی کمترفرصت ظهور پیدا می کنند. یوگا نه تنها این شرایط را بهبود می دهد بلکه باعث می شود این بیماری ها تشدید نشوند. البته بهتر است بدانید که نمی توان توقع داشت که تنها با یوگا و ورزش بیماری های روانی درمان شوند بلکه درابتدا باید در مورد بیماری اطلاع کسب کرد و متوجه شد که علت بیماری روانی چیست. معمولا بیماری های روحی روانی زمانی ایجاد می شوند که اعتماد به نفس پایین می آید و تمرکز برای مدیریت ذهنی وجود نداشته باشد و در این حالت افکار مزاحم هجوم می آورند و فرد ابراز می کند این مشکل خارج از کنترل و اراده اوست. در واقع فرد توانایی ذهنی پایینی دارد که اینگونه تصور می‌کند؛ در این شرایط ورزش و یوگا تنها به بالا بردن اعتماد به نفس بیمار کمک می کند و نقش بهبود قطعی از بیماری را ندارند، خصوصا اگر افسردگی یا هر بیماری روانی دیگر شدید باشد. زیرا در این حالت فرد نیاز به دارو درمانی دارد. مضاف بر اینکه افرادی که افسردگی شدید دارند، نمی‌توانند ورزش های خیلی سنگین داشته باشند زیرا باید مقداری توان بدنی برای مقابله با بیماری داشته باشند.”
شادابی بجای غم و غصه مخصوصا در زمستان
دکتر صفایی مقدم معتقد است:
” یوگا در ایجاد تفکر مثبت نقش دارد. در تمریناتی که یوگا برای ایجاد تمرکز به خود ارائه می کند توجه افراد به درون شان بیشتر می شود خواه ناخواه شرایط درونی تغییر می کند. بطور نمونه غم وغصه‌ها کمتر و شادابی جایگزین غم می شود. با جنب وجوش و تنفس‌هایی که در تمرینات یوگا ایجاد می شود افراد احساس آرامش بیشتری می کنند و همین احساس آرامش منجر به تغییر نگرش فردی می شود. به انضمام اینکه شخص در این حالت احساس موفقیت می کند و خلاقیت بیشتری پیدا می کند و در نتیجه اعتماد به نفس بالاتری به دست می آورد. با توجه به مزایایی که این ورزش دارد و اینکه در فصل پاییز و زمستان که هوا زودتر رو به تاریکی می رود معمولا میزان ابتلا به بیماری های روانی نظیر افسردگی بیشتر می شود، توصیه می شود افراد بیشتر ورزش کنند تا حس بهتری نسبت به خود پیدا کرده واعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند.
/انتهای متن/
