هر ایرانی باید یک شناسنامه ژنی داشته باشد
سرطان از بیماری های شایع روزگار ماست که گاهی برای درمانش باید از روش های سخت و پرخرجی مثل پیوند مغز و استخوان استفاده کرد. ضرورت وجود بانکی که به افراد برای چنین پیوندی کمک کند، روشن است. در زمینه ایجاد و تقویت این بانک با یکی از متخصصان بیماریهای سرطانی گفت و گو کرده ایم .
چندی پیش درفضای مجازی فیلمی منتشر شد که نشان داد جمع آوری نمونههای بزاق دهان ایرانیان و ارسال آن به بانکی در کشور فرانسه، که گفته میشد برای کمک به بیماران سرطانی است، محکوم و نوعی دزدی وجاسوسی ژنتیکی است و در واقع این کار برای تولید بیماری در ژن ایرانی است. این فیلم سرو صدای زیادی به پا کرد و هنرمندانی که در تبلیغ این امر شرکت داشتند متهم به جاسوسی نادانسته شدند. در واکنش به این ادعا( اتهام جاسوسی ژنتیکی ) نظرات مخالف و موافق بسیاری مطرح شد تا چندی پیش به گزارش خبرگزاری فارس سیامک سمیعی مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت «دستورالعمل صدور مجوز برای ارسال نمونههای آزمایشگاهی به خارج از کشور به منظور تشخیص پزشکی» را به معاونتهای درمان دانشگاههای علوم پزشکی کشور ابلاغ کرد.
مطابق تبصره 4 ماده 2 فصل اول آیین نامه تأسیس و اداره امور آزمایشگاههای تشخیص پزشکی، کلیه آزمایشگاههای متقاضی ارسال نمونههای بالینی به خارج از کشور مکلف به اخذ مجوز از این اداره کل هستند.
هرچند این فیلم و حواشی آن بحث چندان جدیدی نیست و زمانی که اولین بار مطرح شد، صاحب نظران علمی و سیاسی نظریات مختلفی راجع به آن دادند برای روشن تر شدن موضوع گفتگویی این بار از دریچه علمی با یکی از متخصصان مطرح در حوزه بیماریهای سرطانی ترتیب دهیم که در ادامه میخوانید.
ژن ایرانی نداریم
دکتر محسن رضوی، فوق تخصص خون و بیماریهای سرطان در مورد تست اچ ال ای گفت:
چهار میلیارد باز آلی یا سکانس ژنی در سلول هر انسان موجود است که از روی حتی یک سلول هسته دار هم تمام این ژنها قابل مطالعه و بررسی است و میتوان استعداد فرد را به انواع بیماریها و سرطان سنجید و حتی طول عمر فرد را تا حدودی مشخص کرد. اینکه گفته میشود تست اچ ال ای فریبی برای دستیابی به ژن ایرانی است، باید بگوییم که در اصل ما چیزی به نام ژن ایرانی نداریم، به این دلیل که ژن ایرانی ازنژاد آریایی است و آریاییها با اقوام دیگر در مسیری که در طول تاریخ از شمال کره زمین حرکت کردند و درایران سکنی گزیدند، ترکیب شدند، یعنی این مهاجرت منجر شد با اقوام مختلف وصلت کردند و نسلهای ترکیبی مختلفی را به جا بگذارند.
شناسنامه ژنی
وی افزود:
امروزه تستی در کشور کانادا و آمریکا هست که با پرداخت 200 دلار به افراد ظرف آبی میدهند تا بزاق دهان خود را در آن ظرف ریخته و با ارسال به مرکز نگهداری از این نمونه برای درمان فرد درآینده در صورت ابتلا به بیماریهایی نظیر سرطان بتوان استفاده کرد. در تمام دنیا این کار انجام میشود و افراد شناسنامه ژنی دارند. در ایران هم بانک پیوند وجود دارد همانطور که در اروپا و آمریکا بانک پیوند وجود دارد.
جمع آوری نمونه به چه علت؟
دکتر رضوی در مورد بانک پیوند توضیح داد:
اگر فردی نیازمند اهدای سلول از مغز و استخوان باشد و تنها یک خواهر یا برادر داشته باشد، 25 درصد شانس برای همخوانی سلولی داشته و اگر دو برادرو یا خواهر داشته باشد 45 درصد و هرچه تعداد خواهر و برادرها بیشتر باشد، شانس این کار بیشتر است. حال اگر فردی دهنده پیوند نداشته باشد و تک فرزند باشد، باید در بانک پیوند به دنبال دهنده مناسب برای این فرد باشیم که این شانس یک در100 هزاراست که یک دهنده پیوند بتواند به فرد مغز و استخوان را اهدا کند. بنابراین باید بانکی وجود داشته باشد تا بتوان این اقدام را برای افراد نیازمند انجام داد.
تست اچ ال ای بهترین کمک به بیماران سرطانی
وی افزود: در ایران تست «اچ ال ای» انجام میشود و این تست مشخص میکند که آنتنها و مولفههای افراد چگونه است. همانطور که افراد ظاهر متفاوت دارند «اچ ال ای »متفاوت دارند و این «اچ ال ای» شبکههای مختلف دارد که از این طریق قابل مطالعه است تا در زمان نیاز از آن استفاده شود. به طور نمونه اگر فردی دچار سرطان خون باشد و دهنده مناسب نداشته باشد با مطالعه «اچ ال ای» افراد دیگر در بانک میتوان نمونه منطبق با «اچ ال ای» او را پیدا و به موفع به او کمک کرد.
هدف از این فراخوان که توسط بانکی در کشور فرانسه اعلام شد جمع آوری نمونه ها در بانکی بین المللی بود؛ زیرا در کشور امکان جمع آوری این نمونه ها با مشکلاتی همراه است؛ این مشکلات عبارتند از: هزینه آور بودن جمع آوری نمونه ها، تجمع افراد برای ارائه نمونه و امکان کمتر همخوانی نمونه ها در مواقع لزوم در بانک داخلی در مقایسه با بانک بین المللی.
الان در بانک کشور دو سه هزار نفر بیشتر عضونیستند
این فوق تخصص بیماریهای سرطانی در ادامه گفت:
در ایران نیاز به بانکی داریم که یک میلیون نفر در آن عضو باشند و هر فرد هر زمان نیازمند مغز و استخوان است، به این بانک رفته و از کسی که بیشترین تطابق را با او دارد، مغز و استخوان دریافت کند. اما در بانک کشور ما دو سه هزار نفر بیشتر عضونیستند و احتمال یافتن نمونههای منطبق در بانک بسیار پایین است. به همین دلیل توصیه میشود با فراخوان و اطلاع رسانی از طریق رسانهها سعی کنیم تعداد افراد عضو این بانک را بالا ببریم. بهترین روش این کار امروزه خون دادن نیست بلکه بسادگی با قرقره کردن آب در دهان و جمع آوری آن داخل بطری میتوان نمونه را جمع آوری کرد و سلولهایی که از مخاط کام کنده میشود، این امکان را میدهد تا اطلاعات ژنی افراد جمع شود.
تست اچ ال ای بهترین کمک به بیماران سرطانی
وی افزود:
وی افزود: در ایران تست «اچ ال ای» انجام میشود و این تست مشخص میکند که آنتنها و مولفههای افراد چگونه است. همانطور که افراد ظاهر متفاوت دارند «اچ ال ای »متفاوت دارند و این «اچ ال ای» شبکههای مختلف دارد که از این طریق قابل مطالعه است تا در زمان نیاز از آن استفاده شود. به طور نمونه اگر فردی دچار سرطان خون باشد و دهنده مناسب نداشته باشد با مطالعه «اچ ال ای» افراد دیگر در بانک میتوان نمونه منطبق با «اچ ال ای» او را پیدا و به موفع به او کمک کرد.
هدف از این فراخوان که توسط بانکی در کشور فرانسه اعلام شد جمع آوری نمونه ها در بانکی بین المللی بود؛ زیرا در کشور امکان جمع آوری این نمونه ها با مشکلاتی همراه است؛ این مشکلات عبارتند از: هزینه آور بودن جمع آوری نمونه ها، تجمع افراد برای ارائه نمونه و امکان کمتر همخوانی نمونه ها در مواقع لزوم در بانک داخلی در مقایسه با بانک بین المللی.
همه باید شناسنامه ژنی داشته باشند
دکتر رضوی در انتها با اشاره با رد انگیزه های سیاسی و جاسوسی در فراخوان هایی از این نوع، بیان کرد:
اینکه فراخوان این کار انسانی توسط برخی ازهنرمندان مطرح شد اقدامی است که در تمام دنیا مرسوم است و از افراد مطرح در کارهای فرهنگی این چنینی استفاده میشود تا تأثیر بیشتری برای جذب مخاطب بگذارد و بعید است که پشت این کارها انگیزه جاسوسی و سیاسی وجود داشته باشد.
آزمایش اچ ال ای یکی از ضروریات فردی است و همه باید شناسنامه ژنی داشته باشند و برای برخورداری از پیشرفت همه باید تلاش کنند زیرا مردم ما لایق آن هستند؛ رسالت هر انسانی کمک به همنوع است ودر مبارزه با سرطان این کار از طریق شناسایی اچ ال ای امکان پذیر است.
/انتهای متن/