مهم ترین مربیان بدزبانی کودک ، پدر و مادرند و تلویزیون

بددهنی کودکان یکی از معضل های بزرگ هر پدر و مادری است که ممکن است آنها را نگران کند . برای جلوگیری از بددهنی کودک تان اولین کار این است که دلیل این بددهنی را بدانید و از آن جلوگیری کنید .                       

چند سوال مهم

پیش از هر چیز پدر و مادرها لازم است به این سوال ها جواب بدهند:

• چرا گاهی بچه ها از کلمات نامناسبی استفاده می کنند که گاه حتی معنی آن را نمی دانند؟
• برای اولین بار که کودک تان حرف زشتی از دهانش درآمد چه رفتاری با او داشتید ؟
• چرا بچه ها بددهنی می کنند ؟  

فحش از روی ناآگاهی و گاهی لجبازی

زمانی که کودکان صحبت کردن  را شروع می کنند، هر چیزی را که بشنوند، می گویند و در بسیاری از مواقع  فقط از روی شور و شوقی که برای صحبت کردن دارند و بدون آگاهی کلمات را بیان می کنند و در واقع معنای آن را نمی دانند ، فحش دادن و توهین کردن گاهی اوقات از روی عمد و  غرض نیست و کودک فقط به دلیل جدید بودن آن کلمه، بیانش می کند و گاهی هم رفتار نادرست اطرافیان هنگام بیان این کلمات موجب تشدید این رفتار می شود.

 طبیعی است که همه والدین دوست دارند فرزندانی مؤدب داشته باشند و همیشه در جمع از ادب و متانت فرزندشان تعریف شود.  این حساسیت والدین خیلی وقت ها  با روش های نادرست نشان داده  می شود و فرزند را تحریک می کند تا با والدینش لجبازی  و این کلمات را بیشتر تکرار کند .

موقعیت بددهنی

پس در واقع بددهنی و فحش دادن فقط از طریق آموزش و یا  مواجه شدن با روش های نادرست بخاطر حساسیت والدین در کودکان ایجاد می شود . یعنی فرزند شما شاهد یک موقعیت بددهنی بوده و استفاده از لغات و کلمات زشت یا انواع و اقسام فحش ها را  از فرد دیگری آموخته است .

موقعیت بددهنی می تواند شامل یک سریال تلویزیونی باشد که مناسب پدر و مادر است نه کودک یا  اینکه ممکن است دوستی در مهد این کار را  انجام داده باشد .

برای اظهار خشم  و جلب توجه

گاهی اوقات هم کودک برای نشان دادن خشم و عصبانیت خود از کلمات زشت و فحش ها  استفاده می کند و در واقع راه های درست تخلیه خشم را نمی داند.

بعضی مواقع هم کودک برای جلب توجه این رفتار را انجام می دهد. چون در مواقع معمولی پدر و مادر به او توجهی نمی کنند اما هنگامی که از این کلمات استفاده می کند، توجه والدین به طرف آنها جلب می شود، ولو  به صورت دعوا ، سرزنش و … .

 بعضی مواقع هم بیان کلمات از روی تفریح و یا برای نشان دادن استقلال و اقتدار است.

به هر حال دلیل فحاشی کودک هر چه که باشد، این رفتار  ناپسند است و باید رفع شود.

راهکارهای رفع فحاشی کودک

  برای حل مشکل بددهنی و فحاشی کودک این راهکارها را می توان به کار گرفت:

• خودتان الگو باشید

آیا هنگام عصبانیت بددهنی می کنید ؟ از روش های غیرمنطقی و ناپسند برای تخلیه خشم خود استفاده می کنید ؟ اگر چنین است، چگونه انتظار دارید رفتاری را که خود انجام می دهید، فرزندتان انجام ندهد ؟ فرزند شما درک نمی کند که چرا شما می توانید توهین کنید ولی او نمی تواند . اگر دوست ندارید فرزندتان با فریاد و فحاشی حرف بزند، خودتان هم نباید در برابر او و دیگران ، چنین رفتاری داشته باشید .

• خودتان مودب باشید

 به جای اینکه هر بار وقتی کسی چیزی به فرزندتان می دهد، به او بگویید : «یادت رفت تشکر کنی». خودتان الگوی این رفتار پسندیده برای کودک باشید . وقتی کار کوچکی برای تان انجام می دهد از او تشکر کنید یا اگر می خواهید  کودک تان کلمه جادویی «لطفا» را یاد بگیرد ، خودتان آنقدر این کلمه را در صحبت با کودک و البته با دیگران به کار ببرید تا ملکه ذهن او شود .   

• جلوی زبان تان را بگیرید

  مهم ترین مربیان بدزبانی کودک ، پدر ، مادر ، اطرافیان و تلویزیون هستند . کودک از افراد خانواده ، غریبه ها و … کلمات زشت یا حرف زدن بی ادبانه را یاد می گیرد ، سپس آن را تکرار می کند . انتظار نداشته باشید که وقتی موقع رانندگی و در حضور دختر و پسر کوچک تان ، راننده های دیگر را احمق،پشت کوهی و … می خوانید ، این کلمه را چند ساعت یا چند روز بعد از زبان او نشنوید .               

• راه های تخلیه خشم را به کودک یاد دهید

راه های تخلیه خشم  مثل : مشت زدن به بالش ، آب سرد به صورت زدن ، تهیه یک کیسه بوکس در منزل برای مشت زدن هنگام عصبانیت و یا هر رفتاری دیگر که موجب تخلیه خشم و رفع عصبانیت شود، باید عملا به کودک یاد داده شود.

• تذکر دادن را یادش بدهید

از کودک بخواهید هنگامی که از رفتار کسی عصبانی می شود، به جای توهین کردن و فحش که یک حرف است و مشکلی را حل نمی کند و برعکس ممکن است او را به دردسر بیندازد ، مستقیما به فردی که موجب عصبانیت او شده، تذکر دهد که این حرکت او باعث عصبانیتش شده است .     

•  از قصه و کتاب و نمایش استفاده کنید

می توانید مزایا و معایب فحاشی را به کمک قصه و نمایش و کتاب  نشان دهید. همچنین می توانید افراد مؤدب و افراد بی ادب را به او نشان دهید و از احساس و قضاوتش نسبت به آنان سؤال کنید. همین طور نظر و احساس مردم را نسبت به افراد مؤدب و بی ادب برایش بیان کنید

•  به کودک تان برچسب نزنید

 کودک تان را با برچسب ها، عناوین و القاب ناپسند صدا نکنید، همچنین این کار را در حضور کودک درمورد دیگران انجام ندهید. بسیاری از بزرگسالان به شوخی یا جدی هنگام صحبت در مورد دیگران، آنها را با القاب و عناوین و صفات ناپسند خطاب می کنند و نسبت های بد به آنها می دهند .                                                 

•  چشم تان را روی بددهنی کودک ببندید

یکی از روش های توصیه شده برای مقابله با بددهنی کودک این است که به طور کامل این حرکت را ندیده بگیرید،. طوری که انگار اصلا آن حرف زشت را نشنیده اید . وقتی به مطالبات کودک که همراه با بددهنی صورت گرفته، پاسخ ندهید ، به او نشان می دهید که نمی تواند با کلمات یا طرز بیانش شما را تحت تاثیر قراردهد و به مقصودی برسد .

•  درست حرف زدن را به کودک یاد بدهید

« درست حرف بزن » پدر و مادرِ بچه های بددهن ممکن است  100 بار در روز از این عبارت سه کلمه ای استفاده کنند  اما آیا آنها تا به حال به کودک شان نشان داده اند که دقیقا منظورشان از درست حرف زدن چیست ؟ اگر می خواهید کودک شما خوش زبان باشد ، باید این مهارت را به او آموزش دهید . اگر نمی خواهید فرزندتان با صدای بلند با شما صحبت کند ، باید به او بگویید که فریاد زدن به جای حرف زدن معمولی یک رفتار ناپسند است و در خانه شما جایی ندارد.               

•  در صورت انجام رفتار مودبانه و صحیح او را تشویق نمایید

به کودک تان که رفتار مودبانه و خوب را انجام داده، واکنش مثبت و تشویقی نشان بدهید تا رفتار خوبش در این مورد تقویت شود.

• از پیامد منفی و تنبیه استفاده کنید

 اگر هیچ یک از راهکارها مؤثر نبود، از پیامد منفی و تنبیه استفاده کنید . مثلا برای مدت کوتاهی او را به مکان مخصوصی هدایت کنید ( مکانی که تاریک و ترسناک نباشد در ضمن جذاب و مورد علاقه کودک هم نباشد ) یا اینکه از تماشای تلویزیون و بازی با کامپیوتر برای مدت کوتاه محرومش کنید .

شما می توانید به ازای هر حرف ناپسندی که می گوید از پول توجیبی او کم کنید و روش هایی از این دست را به کار برید.

 توجه کنید تنبیه باید متناسب با سن و عمل ناپسند انجام شده و علایق فرزندتان باشد اگر انجام یک تنبیه تاثیر چندانی ندارد و برای کودک تان مهم نیست، از تنبیه دیگری استفاده نمایید  و در انجام این کار مصر و قاطع باشید و تسلیم نشوید و یا با گفتن یک عذرخواهی و گفتن ببخشید، مخصوصا وقتی که می دانید باز هم تکرار خواهد کرد ، کوتاه نیایید.

/انتهای متن/