تصویر دختران در رمان های عاشقانه ایرانی

رمان های عامه پسند ایرانی  که گاهی بیشترین میزان چاپ و فروش یک انتشاراتی را به خود اختصاص می دهند، چه تصویری از دختران ارائه می دهند؟

 جمعیت روز افزون مخاطبان جوان و اشتياق نسل دبيرستانى به خواندن رمان‏هاى عاشقانه كه يكى از پر مخاطب‏ترين رمان‏هاى ژانر عامه‏پسند است، دليل محكمى براى انتشار اين آثار در شمارگانى قابل توجه است.

رمان چیست؟

گفتنی است رمان مفهومی ذهنی و انتزاعی است و اثرات خود را به بهترین وجه ممکن در عقاید مخاطب جای می‌دهد. وجوه شباهت میان قهرمانان داستان و خواننده داستان، خواننده را به رمان نزدیک می‌کند و این نزدیکی همان اصلی است که از آن به عنوان «هم‌ذات پنداری» یاد می‌کنیم. تحریک احساسات و عواطف خواننده به کمک ترحم یا دلسوزی او نسبت به شخصیت اصلی و علاقه مند کردن او به رخدادهای زندگی از طریق اشاره مستقیم به حالت روانی شخصیت اصلی مهم ترین حربه نویسنده رمان برای جذب مخاطب است. تصوير زيبا و غمگين زنى جوان روى جلد يك رمان و انتخاب نامی دخترانه و یا عبارت ترکیبی با واژه “عشق” برای کتاب، انگيزه نيرومندى براى مشتريان مؤنث و جوان اين گونه رمان‏هاست.

نویسندگان  زن رمان های ایرانی

رمان های ایرانی عمدتاً توسط نویسندگان زن نوشته می شوند؛ چراکه زنان به دليل ساختار ذهنى منحصر به فرد خود كه مبتنى بر احساس است، گرايشى ناخودآگاه به خيال‏پردازى دارند و با آگاهی از دنیای درونی زنان نوشته هایشان تأثیر عمیق تری بر خوانندگان  مونث این رمان ها می گذارند.

از میان ناشران انتشارات “شادان” و “علی” ناشران تخصصی رمان هستند و انتشاراتی چون قطره، چشمه، چکاوک، نیلوفر، البرز، مرکز، نسل نو اندیش، و … نیز در کنار سایر کتب رمان نیز منتشر می کنند.

نویسندگانی چون فاطمه حاج سید جوادی،فهیمه رحیمی، نسرین ثامنی، فریبا کلهر، فریبا وفی، نازی صفوی، مریم جعفری، تکین حمزه لو، فریده شجاعی،منیر مهریزی مقدم، م. مودب پور، ر.اعتمادی. مهرنوش صفایی، طیبه امیرجهادی،شهره وکیلی، نسرین قدیری،نیلوفر لاری پور،و …. نام هایی آشنا برای خواننده های حرفه ای رمان هستند، رمان هایی که عمدتاً ویژگی های محتوایی مشترک دارند و قلم و سبک نویسنده آنها را از هم متمایز می کند.

رمان هایی چون”بامداد خمار”،” دالان بهشت”،”پنچره”،”آن سوی خیال”،”افسون سبز”،”همخونه”، “غزال”،”مهر و مهتاب”،”باران عشق”،”امانت عشق”،”عشقه”،”افسانه”،”کوچه”،”ویرانه های هوس”، “شیرین”، “گندم”،”مستانه”و.. از جمله رمان های عاشقانه مشهور و پرفروش ایرانی هستند که در میان دختران جوان به خصوص دبیرستانی طرفداران بسیاری دارند.

ویژگی های دختران  در رمان های ایرانی

در رمان های ایرانی دختران را با این ویژگی ها می توان دید:

• دختران زیبا و پولدار

در اکثر این رمان ها شخصیت اصلی دختری زیبارو با چشمانی کشیده و درشت، موهایی لخت و پرپشت، قدی بلند و اندامی کشیده است که از قضا ثروتمند و پولدار نیز می باشد و کلیه امکانات رفاهی و مالی را در اختیار دارند.

• توانمند و تحصیل کرده

قهرمانان این رمان ها دخترانی تحصیل کرده، هنرمند و یا دارای توانایی خاص هستند.  به عنوان نمونه در رمان های”فهیمه رحیمی” غالب شخصیت های اصلی دارای نیرویی ماورایی می باشند.

• محبوب در میان پسران

دختران این رمان های اکثرا مورد توجه پسران فامیل و آشنایان هستند و یا در دانشگاه خاطر خواهان زیادی دارند.

• آزاد و بی قید و بند

غالب دختران در چنین کتاب هایی تقیدی به رعایت موازین شرعی و عرفی ندارند؛ شرکت در مهمانی های مختلط و رقصیدن با پسران از رفتارهای بارز آنان است.  در رمان هایی چون “امانت عشق”،”غزال”،”برزخ اما بهشت” دختران روابطی نامحدود با پسران دارند؛ دخترانی که روشنفکر و تحصیل کرده معرفی می شوند.

• کل کل با جنس مخالف

از جمله ترفندهای نویسندگان این رمان ها برای جذب مخاطب تأکید بی از حد بر روی کل کل دختر اصلی داستان با پسران است.

دختران از هرترفند و بی ادبی ای برای ضایع کردن پسران استفاده میکنند و جالب تراین که این بی ادبی ها خیلی طرفدار بین خواننده ها دارد و پسر نقش اصلی داستان  نیز همیشه دخترای آروم و ملیح و بااصالت داستان را ول کرده و عاشق دختر  پررو، وحشی  و زبان دراز داستان می شود.

• قربانی مردان

در اکثر این رمان ها یک شخصیت زن حضور دارد که می گوید: «مردها همه شون هوس ران هستن! بی وفا هستن! روشون نمی شه حساب کرد».

اغلب این زنان، زنان ستمدیده‌ای هستند که به‌رغم فشارهای دنیای بیرون و مردانه، نقش زنی منفعل، فرشته‌وار و قربانی را دارند که به هر ظلمی تن در می‌دهند و به دلیل عرف های نادرست جامعه هیچ فعلیتی از خود نشان نمی‌دهند.

نمونه بارز این ویژگی در رمان پرفروش “بامداد خمار” موج می زند. در رمان های “مهرنوش صفایی” اکثراً دختران قربانی مردانی می شوند که هوسران بوده و یا تعادل روحی و روانی ندارند.

همچنین در رمان هایی چون”ویرانه های هوس”،”دختری در مه” ،”رعنا””یاسمین”دختر اصلی داستان بر اثر مورد تجاوز قرار گرفتن تا مرز نابودی جسم و روح پیش می رود.

گفتنی است در رمان های”فریبا کلهر” و فریبا وفی با رویکردی فمینیستی  دختران و زنان قربانی باید و نبایدهای جامعه مردسالار خود هستند.

جمع بندی

گفتنی است تأثیراتی که  این رمان ها بر دختران و به‌خصوص نوجوانان می‌گذارد، تا همیشه بر سبک زندگی آن‌ها خود را نشان می‌دهد. متاسفانه تأثیرات مثبت و مفید این کتاب ها بر ذهن و روح خوانندگان شان بسیار کمتر از اثرات مخرب آنهاست.گرچه بعضا این داستان ها  با بیان سرگذشت شخصیت های خود جنبه عبرت انگیری برای خوانندگان خود به ویژه دختران جوان دارند و به آنها یاد می‌دهند وقتی فرد در موقعیت عاشقانه یا بحران عاطفی یا به طورکلی در یک دو راهی قرار می‌گیرد، چه کاری انجام و چه واکنشی از خود نشان دهد؛ اما از سوی دیگر غرق كردن مخاطب جوان در دريايى از خيالات و رؤياهاى واهى و تأکید مداوم رمان‌های عاشقانه‌ عامه‌پسند و تجاری بر عشق کاذب و ارائه‌ تعریف تخیلی از عشق حقیقی که ربطی به عالم واقع ندارند زمینه‌ انحرافات جدی فردی و اجتماعی زیادی را فراهم خواهد کرد.

دختری که ظاهری معمولی دارد و از نظر سطح مالی در خانواده ای متوسط زندگی می کند عملاً با خواندن چندین رمان دچار افسردگی می شود همچنین این رمان ها با محبوب کردن شخصیت اصلی در میان خواننده  برای او الگو سازی می کنند تا از رفتار و کردار قهرمان داستان پیروی نماید، رفتاری که گاه برخلاف موازین شرعی، عرفی و اخلاقی می باشد.

/انتهای متن/