ساماندهی اصولی و توانمندسازی کودکان کار و خانواده های شان مهم است

در همه جای دنیا رسم است که بسیاری از امور اجتماعی بر زمین مانده را نه دولت ها که سازمان های مردم نهاد و نیروهای مردمی از زمین بردارند. در حل و فصل مشکلات کودکان کار در کشور ما هم چندی است طرحی به عنوان ” طرح جهاد مهربانی” در حال اجراست که به دنبال جلب مشارکت های مردمی در ساماندهی به مشکلات کودکان کار است.

مدرسه کار محور
با جمشید پوراسکندر فعال فرهنگی و محقق علوم اجتماعی که با این طرح در همکاری نزدیک است، در مورد کارها و فعالیت هایی که در جریان طرح جهاد مهربانی انجام می گیرد، گفت وگو داشته ایم. وی در این زمینه می گوید:
من و کسانی مثل من که با طرح جهاد مهربانی همکاری داریم، هر کدام بنا به توان و امکانات مان سعی می کنیم برای بچه های کار که در این طرح زیر پوشش هستند، قدمی برداریم. مثلا کسی که معلم است یا پزشک است یا … متناسب با پتانسیل خودش عضو این طرح می شود و بر حسب علاقه و توانش کاری می کند.
مثلا الان مدرسه خیریه ای در منطقه فرحزاد هست که حدود 300 کودک کار در آن تحصیل می کنند. ما یک قدم که توانستیم برای این بچه ها برداریم این است که در مورد این مدرسه  با سازمان آموزش فنی حرفه ای صحبت کرده ایم که  مدرسه را کار محور کند . برای این که اینها در مسائل درسی عقب نمانند از امکانات دوستانی که می شناسیم استفاده می کنیم و در درس سعی می کنیم کمک شان کنیم. در تدارک نیازمندی های شان هم مثلا 300 کلاه از جایی برای شان فراهم شد. یا کارهایی دیگر کردیم از قبیل این که برای تامین میوه وسط روز بچه ها با میدان میوه و تره بار صحبت کنیم. یا این که مثلا دوستی داریم که پسرش یک آرایشگاه مردانه دارد . این آقا پسر به تشویق پدرش برای آرایش موی پسرهای ما  با همراه سه دوستش هر دوهفته یک بار می آید و سر آنها را اصلاح می کند.  
خود من پیشنهاد دادم به مدیر کل اموزش  فنی حرفه ای تهران که این دانش آموزانی که در مدارس فنی حرفه ای می خواهند در در شته آرایشگری کاری انجام دهند تا مدرک شان را بگیرند، بیایند اینجا سر این بچه ها رااصلاح کنند. همین تازگی که نزدیک امتحان بود، وقتی مدرسه به ما اعلام کرد که 10 بسته کاغذ A4 لازم دارند، ما یا خودمان و یا به کمک خیرین این نیاز را برآورده کردیم. کلا خیلی وقت ها با ارتباطاتی که هست، می شود نیازمندی های مختلف این بچه ها را برطرف کرد.
وی در مورد کمک های جانبی به بچه های تحت پوشش طرح گفت:
ما فکر کردیم بهتر است که مادرهای اینها هم  آموزش ببییند. یعنی زمینه ای فراهم شود که این مادرها مثلا آموزش خیاطی ببینند و لباس فرم مدارس تهرا ن را بدوزند. این کار می تواند در ساعت تعطیلی مدرسه یعنی از ساعت 4 تا 8 صورت بگیرد.

انگ سیاسی نباید مانع کار شود
پوراسکندر در مورد طرح جهاد مهربانی اضافه کرد:
الان برای سرویس به کودکان کار شهرداری، بهزیستی با مشارکت آموزش و پرورش به یک همکاری فرابخشی دست زده است . چون این قدم اولی است که برای سامان دادن به وضع کودکان کار برداشته می شود، شاید نقائصی هم داشته باشد ولی در کل کار مثبتی است .
وی در مورد شائبه این که این نوع حرکت ها بیشتر جنبه سیاسی داشته باشد تا کمک به مردم، اشاره کرد:
معمولا این نوع کارها هر وقت و به هر شکلی که صورت می گیرد، ممکن است انگ سیاسی هم به آن زده بشود. کلا هر کاری ممکن است در معرض  آلودگی به سیاسی کاری باشد ولی این نباید باعث شود که ما اصل این نوع کارها را که کارهایی خوب و مثبت است، کنار بگذاریم.
البته در این میان یک نکته خیلی مهم هست که باید درست اندرکاران این نوع حرکت ها به آن توجه کافی داشته باشند و آن این است که عوامل جلب مشارکت های مردمی در این طرح ها بایستی به گونه ای عمل کنند که واقعا از احساس نوعدوستی و عواطف مردم خیر سوءاستفاده نشود، بلکه از این احساس مسئولیت و تلاشگری خیرین به بهترین نحو ممکن در مسیر حل مشکلات اقشار مختلف استفاده شود.

توانمندی کودکان کار و خانواده شان
با یکی از سازمان های مردم نهاد دست اندرکار کمک به کودکان کار هم در مورد طرح جهاد مهربانی و هم فعالیت های خود این موسسه صحبت کردیم. نیک بختیان در توضیح برنامه های مورد نظر کلینیک آل یاسین گفت:
وقتی متولیان طرح جهاد مهربانی با ما وارد صحبت شدند برای مشارکت در کمک به کودکان کار، ما احساس کردیم که تمرکز فعالیت های آنها بر کلاس های آموزشی و اردو برای این بچه هاست.  در حالی که ما نظرمان در کمک به بچه های کار خیلی فراتر از چند کلاس آموزشی و اردو بود. طرح ما تحت عنوان طرح “جذب، ساماندهی و توانمندسازی کودکان  کار و خانواده” یک طرح حرفه ای بودکه از سال 95 شروع شد.  ما به شکل خیلی اصولی این بچه ها را شناسایی کردیم، با همه آنها مصاحبه هایی از بعد روان شناسی و اجتماعی  و مشاوره ترتیب دادیم. توانمندسازی پدر و مادر و خانواده این بچه ها در برنامه ما بود، اشتغال زایی و حرفه آموزی و مهارت افزایی را برای کودک و خانواده در نظر گرفتیم. همه این کارها را هم بدون هیچ امکاناتی از هیچ جای دولتی و شهرداری پیش بردیم. تنها کمک کار ما در این طرح خیرین و نیروهای داوطلب بوده اند. الان ما 80 کودک کار را زیر پوشش این طرح داریم که در مجموع با خانواده های شان 200 نفر می شوند. برای همه اینها ما پرونده پزشکی تشکیل دادیم تا چکاپ شوند و در صورت لزوم به پزشک و متخصص مراجعه کنند. آموزش های تربیتی، درسی و جنسی برای شان  گذاشتیم، برنامه کتابخوانی برای بچه ها داشتیم. در مجموع ما در این طرح به دنبال ساماندهی اصولی و توانمندسازی بچه ها و خانواده های شان بودیم.

قسمت اول

برای کودکان کار چه کاری شده است؟

/انتهای متن/