مهم ترین اثر مجالس عزاداری خانگی افزایش محبت در خانواده است
برای ذکر مصایب سالار شهیدان حسین (ع) در همه جا مساجد، حسینیهها و بعضا در خانهها مجالسی برپا می شود. در این میان محافل عزاداری در خانه ها می تواند بسیار تاثیرگذارتر باشد مخصوصا بر مخاطبان خاص آنها که دختران و زنانند؛ تاثیراتی مثبت بر بهبود اخلاق در خانواده و در بالا بردن آگاهی های سیاسی اجتماعی زنان و نقش مثبت آنها در این زمینه.
فاطمه پناهیان خواهر حجت الاسلام علیرضا پناهیان از مبلغان دینی بنام در محافل دانشگاهی است.او در خانواده ای مذهبی، با پدری که از روحانیون برجسته بوده است، بزرگ شده است. از کودکی با تشویق پدر در جلسات مذهبی شرکت می کرد و خیلی زود به تبلیغات دینی علاقمند شد. بر همین اساس از جوانی برای تحصیل به حوزه علمیه وارد شد و ضمن فراگیری معارف اسلامی، با تشخیص یکی از اساتیدش تصمیم گرفت به عنوان سخنران در جلسات دینی بانوان فعالیت کند. حالا او ٢٣ سال است که در این گونه مجالس شرکت کرده و در ایام عزای حسینی پیام عاشورا و کربلا را به گوش دختران و زنان علاقمند به اهل بیت می رساند
مجالس عزای حسینی که در خانه ها برپا می شود، چه اثری بر اهل خانه و بر مخاطبان دارد؟
- هر محرم برای ذکر مصایب سالار شهیدان حسین (ع) در همه جا مساجد، حسینیهها و بعضا در خانهها مجالسی برپا می شود. از نظر من تاثیر محافل عزاداری در خانه ها بسیار زیادتر از مجالس دیگر است. البته مساجد و حسینیهها نیز مراسم و برنامههای بسیار خوبی دارند ولی در مجالس خانگی اهل آن خانه و خویشان آن خانواده که امکان دارد در مساجد و حسینیهها اصلا رفت و آدم نداشته باشند، وقتی میبینند مادر و یا نزدیکان شان این جلسه را در خانه برپا میکنند، حتما شرکت می کنند و دستورات اخلاقی و اسلامی را می شنوند و همین به تدریج عشق و شورشان را افزایش می دهد. اینها حتی پس از مدتی امکان دارد علاقه به برگزاری این مجالس در خانههای خود پیدا کنند. به این ترتیب مودت و دوستی اباعبدالله و معرفت شان به اهل بیت از درون خانه ها در افراد زیاد می شود.
شما معمولا برای این که اثر بهتر و بیشتری روی مخاطب ها داشته باشید چه مباحثی را در این جلسات مطرح کنید؟
- هدف من از سخنرانی در این مجالس این است که با بیان دوستی و خانوادهداری اهل بیت و امام حسین(ع)، خانوادهها را به هم دلگرم کنم. یعنی بیان اینکه اباعبدالله نسبت به همسرش و فرزندانش چقدر مهربان بود. مثلا در روضه میگوییم وقتی علی اکبر به میدان میرود، امام حسین می فرماید: این علی است که به میدان میرود یا جان از بدن من؟ یا اینکه میفرمایند: بعد از علی اکبر دیگر دنیا را نمیخواهم…اینها نمونهای از محبت زیاد امام به خانوادهاش است.
من تلاش میکنم اخلاق در خانواده را به بانوان گوشزد کنم. چون مهم ترین چیزی که ما را به کمال میرساند اخلاق در خانواده، گذشت و مهربانی به یکدیگر است. من در این جلسات به خانم ها این کلام حضرت را که سفارش به کار خیر می کنند، بر اساس آیه ی قرآن ” سارعوا بالخیرات…” تاکید می کنم، با این توضیح که بهترین کار خیر برای خانم ها گرم نگه داشتن کانون خانواده است. اگر دختری و پسری در خانوادهای تربیت شوند که عشق و محبت باشد میتوانند مشکلات دنیا را تحمل کنند و چراغ خانواده را روشن نگه دارند. از آن طرف هم جوانانی که در خانوادهای نابهنجار وآشفته بزرگ میشوند، وارد هر خانوادهای هم بشوند رنج ایجاد میکنند. محصول خانواده ی خوب انسان مؤمن است که مثل چراغ نورانی است که دیگران از نورش بهره میبرند و خدا خود به خود آنها را عزیز میکند.
مهمترین تاثیر خاص این جلسات خانگی به نظر شما چیست؟
- ببینید اولا خانمی که این روضهها و جلسات را در خانهاش برپا میکند در ابتدا سعی میکند با شوهرش و بچههایش مهربان باشد و در کنار محبت به اهل خانه تقوایش زیاد و سپس از گناه دور شود و در نتیجه ی همه ی اینها عشقش به خدا زیاد میشود. همهی اینها باعث میشود محفل خانوادهاش نسبت به خانوادههای دیگر گرمتر بماند. من در این سالها موارد زیادی از خانمهایی را دیدم که به من میگفتند همسرانمان اجازه ی شرکت در این مجالس را به ما نمیدهند و من به آنها میگفتم شما که در این مجالس شرکت می کنید، باید تغییر قابل لمسی در رفتارتان داشته باشید. به خاطر همین همسران تان مخالفت میکنند، شما درس دوستی و محبت را از اباعبدالله بیاموزید و در خانههای تان این اخلاق درست و الهی را پیاده کنید. کنترل زبان تان را داشته باشید و آغوش گرم خود را برای همسر و فرزندان تان باز کنید، اینطوری میبینید پس از مدتی هم همسرتان با شما برای شرکت در این جلسات موافقت می کند و هم به موازات شما در رفتارش تغییر مثبت پیدا می شود.
بعد من می دیدم که پس از گذشت مدتی خودشان اعتراف میکردند که همسران شان از آمدن آنها به اینگونه مجالس استقبال هم میکنند. در واقع روضهی امام حسین (ع) تنها اشک ریختن نیست باید ما را به سمت درست تغییر دهد یعنی جدای از شور، باید شعور حسینی هم باشد.
خانمی که در روضهها و مجالس حسینی شرکت میکند باید در رفتارش به همسر و خانوادهاش بفهماند که من با شرکت در این محافل تغییر کردهام و گذشت و فداکاریام بیشتر شده، همانطور که زینب کبری صبور بود من نیز در مشکلات و سختیهای زندگی، مانند او صبوری میکنم تا همسر و فرزندانم زیر سایه ی محبت من طوری زندگی کنند که همه از هم راضی باشیم.
در واقع مهم ترین اثر مجلس اباعبدالله همین افزایش محبت بین خانوادههاست؛ البته اگر گوینده و سخنران جوری صحبت کند که شعور و معرفت مردم نسبت به نهاد خانواده زیاد شود.
برگزاری جلسات و روضههای عزاداری امام حسین (ع) و بیان واقعه عاشورا تا چه اندازه به افزایش ایمان و اعتقاد عمیق در جوانان در خانوادهها کمک میکند؟
- اگر فردی واقعا شعور حسینی لازم را کسب کند، بعد از مدتی خود به خود راه خود را پیدا می کند. محبت و عشق به اهل بیت او را به سمت تعالی میکشاند و دیگر از راه درست باز نمیگردد و دلش میخواهد همیشه در این مجالس باشد و هر روز بهتر شود.
من جوانان زیادی را در این سالها دیدهام که به دلیل شرکت در این محافل به تدریج در رفتار و عملکردشان تغییرات زیادی ایجاد شده. مثلا دختر خانمی را میشناختم که در دوران نوجوانیاش بسیار به لحاظ اعتقادی ضعیف بود و ظاهر و رفتار درستی نداشت و مادرش همیشه از این مسأله ناراحت بود و میگفت که دخترش حرفها و نصیحتهای او را نمیپذیرد. مادرش میگفت یک سال در ماه محرم او را به مجلسی بردم که از همان سال جذب صحبتهای سخنران شد و واقعا تغییر رفتار داد و به تدریج پس از ازدواج، هم به لحاظ ظاهری تغییر کرد و هم به لحاظ اعتقادی.
در ضمن خانوادههایی هم بودهاند که به لحاظ بینش و اعتقاد دینی ضعیف بوده و پس از شرکت در این نوع جلسه ها اظهار میکردند که ما پس از شرکت در این مجالس تازه متوجه شدیم که خیلی چیزها را نمیدانستیم و با تغییر نگرش و کسب بینش معنوی در این مجالس تازه آرامش بیشتری در خانوده مان برقرار شده است. در واقع آنها فهمیدند با نزدیک شدن به خدا و اهل بیت میتوان راه درست زندگی و گذشت و ایثار را پیدا کرد. در کل هر کاری که میخواهیم در زندگی انجام دهیم باید ابتدا ظرف وجودی مان را از ناخالصیها پاک کنیم و بعد قدم به قدم و با دستگیری از امام حسین و اهل بیت شان پیش برویم.
در ماه محرم و صفر معمولا اتصال افراد به خدا نزدیک تر میشود. البته انتخاب سخنران مذهبی نیز در این باره مهم است چون علاوه بر روضهخوانی باید فرد سخنران نسبت به مباحث دینی و اجتماعی از سواد کافی برخوردار باشد. همچنین هر فرد باید در کنار شرکت در مجالس روضه و عزا، مطالعه ی خود را برای افزایش بینش صحیح و درک بهتر مسائل بالا ببرد تا رشد پیدا کند و ایمانش عمیق شود. علم، ایمان و عمل باید در کنار هم باشند.
در جلسات تان به اهمیت نقش سیاسی و اجتماعی بانوان در جامعه هم اشاره میکنید؟
- مباحث سیاسی و اجتماعی از مادر و پدر به فرزندان انتقال مییابد، همین طور که یک خانم به نماز و روزه اهمیت میدهد به سیاست جامعه و حاکم شرعیاش هم باید اهمیت بدهد . نقش مادری در خانه جدای از نقش اجتماعیاش نیست. مادر ستون اصلی خانه است و اگر مادر فکر سیاسی درست داشته باشد، نقش تربیتی صحیح اجتماعی سیاسی در مورد بچه هایش هم می تواند دادشته باشد. به عنوان یک نمونه ی عینی، در صحنه بودن خانوادههای شهدای ما باعث شد که فرزندان شان راه شهادت را انتخاب کنند.
پدر و مادر وقتی در مورد مسائل سیاسی جامعه، حکومت الهی و ولایت در خانه صحبت میکنند، فرزندان نیز به تبعیت از آنها فکر و رفتار میکنند و وقتی بزرگ میشوند. مثلا در زمینهی نقش رهبری در جامعه بچه ها اول از پدر و مادر شناخت شان را می گیرند. ازآن طرف همینطور که والدین در تربیت دینی و اعتقادی فرزند خود میتوانند اثرگذار باشند، در مسائل منفی مانند دیدن شبکه های ماهواره ای نادرست هم میتوانند اثرگذار باشند.
در نتیجه خانواده جدای از سیاست جامعه نیست و علمای ما هم میگویند که تربیت در خانواد ه همراه با ابعاد سیاسی و اجتماعی است. این جوانان ما که جان خود را در راه کشور و اسلام فدا کردند، به تبعیت از خانواده هایی این کار را کردند که نسبت به اسلام و مسائل سیاسی مثل حکومت طاغوت نظرات درستی داشتند. باید فرزندان مان را طوری تربیت کنیم که خود را آماده ی فداکاری و شهادت بدانند؛ چه برای مسلمین در ایران و چه حتی برای همه مسلمانان در خارج از ایران.
/انتهای متن/