باید محتوا وفرم آموزش را با ذائقه کودک ونوجوان امروز سازگار کنیم

همایش “دنیای نو، زندگی نو”  با حضورمدیران یک مجموعه ی آموزشی و جمعی از اصحاب رسانه روز سه شنبه در تالار ایوان شمس برپا شد.

سرعت رشد تغییرات وعدم همسویی والدین

در این همایش علیرضا ظفری از مدیر این مجموعه آموزشی  درخصوص سیر تحول تاریخی تکنولوژی ونقش پایگاه‌های آموزشی در مواجهه با این تغییرات گفت:

 امروزه در قرن 21بیست ویکم  دو اتفاق رخ داده است: اولین رخداد سرعت وشتاب تغییرات است که در حال افزایش است به نحوی که تا افراد بخواهند با تغییری خود را وفق دهند، تغییر دیگر از راه می رسد. دومین اتفاق که به دنبال این رخداد شکل گرفته است، کاهش آرامش افراد است. ما والدین ومعلمان براثر سرعت تغییرات غافلگیر شده واز آن جا مانده‌ایم واین امر آرامش را از ما گرفته است؛ رخدادی که “مک لوهان” آینده پژوه  کانادایی سال ها پیش آن را پیشگویی کرد. وی صحبت از دهکده جهانی کرد وپیشگویی کرد در آینده نزدیک حجم اطلاعات بشر چنان زندگی افراد را در برمی‌گیرد که گویی تمام جهان به مانند یک دهکده شده وتمام اطلاعات واتفاقات در ظرف مدت کوتاهی به سایر افراد منتقل می‌شود. در سال 1980 هنوز شبکه جهانی وب نیامده بود وبه راحتی می‌توان متوجه شد که پیش بینی او با چه سرعتی به وقوع پیوست به طوری که به واسطه وب امروز تمامی افراد جهان با یکدیگر در ارتباط هستند.

تربیت فرزند در این دنیای پرتنش

وی افزود: در سال 1980 “آلوین تافلر” نویسنده وآینده پژوه آمریکایی در کتاب موج سوم گفت که افراد بشری سه موج را در ادوار تاریخ  پشت سر خواهند گذاشت: موج اول انقلاب کشاورزی، موج دوم انقلاب صنعتی وموج سوم، که در حال حاضر در این موج قرار داریم، انقلاب دیجیتالی است که دستاوردهایی جدید ونو در بردارد وبه واسطه این تغییرات زندگی بشر دچار تنش می شود. حال باید آموخت در این دنیای پرتنش چگونه می‌توان فرزند مطلوب تربیت کرد.اگرچه تافلر از وقوع این تنش خبر داد لیکن برپایه آینده پژوهی خود نوید آینده دموکرات تر وانسانی تری داد .در عصر ارتباطات فرزندان اوقات فراغت بیشتری دارند وبا آگاهی از سخت افزار ونرم افزار از والدین جلوتر افتاده‌اند. تعبیر مک لوهان این بود که در آینده به واسطه تغییرات والدین برای فرزندان، غریبه وغریبه‌های بیرون از خانواده برای آنها آشنا می‌شوند. در حال حاضر مشخص است که این موضوع صحت یافته است وارتباطات به وسیله فضای مجازی از درون خانواده فراتر رفته است.

درمواجهه با تغییرات نوشناس باشیم

این مدرس آموزشی  در مواجهه با تغییرات دنیای نوین افراد را به چهار دسته تقسیم کرد:

دسته ی نخست افراد محافظه کار هستند که سعی دارند وضعیت موجود را با چنگ و دندان حفظ کنند ودر واقع نوگریز هستند ومعتقدند باید جلوی ورود عناصر نو را گرفت تا آرامش برهم نریزد. دسته ی دوم نوستیز هستند ونه تنها جلوی ورود این عناصر نو را می‌گیرند، بلکه با آن مقابله می‌کنند تا [به نظر خودشان]فرهنگ وایمان را حفظ کنند؛ این افراد بنیادگرای نوستیز هستند مانند گروه تروریستی داعش. دسته ی سوم افرادی هستند که در برابر امور نو منفعل وتسلیم هستند، کسانی که تقلید را به راحتی می‌پذیرند. ودر نهایت دسته ی آخر افرادی هستند که نه نوستیز، نه نوگریز ونه مقلد هستند، بلکه اندیشه ی خاص دارند. این افراد  نوشناس هستند ومعتقدند می‌توان پیوندی بین امور نو وکهنه ایجاد کرد. این افراد اهل تلفیق سه فرهنگ دینی،ایرانی وغربی در کشور هستند.

لزوم یادگیری مهارت های هشت گانه

وی در خصوص راهکار مواجهه با تغییرات دنیای نو درارائه ی مفاهیم آموزشی به کودکان ونوجوانان عنوان کرد:

در ابتدا  باید دید که آیا می‌توان با نوستیزی ومحافظه کاری جلوی تغییرات موج سوم را گرفت؟ بواقع روشن است که این کار شدنی نیست وتوصیه وپیشنهاد اصولی این است که در گروه چهارم قرار گرفته وبه شناسایی این موج وعناصر آن بپردازیم.

والدین امروز باید بدانند که بچه‌ها [بیشتر]به دنبال حقوق خود هستند تا تکلیف. امروزه ما به نوعی با سکولاریسم در عرصه سیاست، دین واخلاقیات درگیر هستیم. در گذشته والدین ونهادهای آموزشی از کودکان تکلیف می‌خواستند وامروز کودکان به دنبال حق وتکلیف از آنها هستند. از این رو والدین باید دانش وآگاهی خود را بالا ببرند وتفاسیر جدیدی از دین، اخلاق وارتباطات داشته باشند. در وهله بعد مهارت گفتگوی دو جانبه با کودکان را باید فرا گیرند واز مهارت‌ها و دانش جدید آگاه باشند.

هر والد ومسئول آموزشی باید مهارت های هشت گانه را در مواجهه با کودک آموخته باشد. این مهارت‌ها عبارتند از:خودآگاهی، دانش ومدیریت فشارهای روانی، مهارت تصمیم گیری، مهارت گفتگوی صحیح با کودک، همدلی وهمزبانی وافزایش دانش در مسائل جنسی ومدیریت مهارمیل جنسی و مهارت اخلاق شهروندی که از لازمه های زندگی در دنیای کنونی ماست.

تغییر در فرم ومحتوای سیستم آموزشی

ظفری در پاسخ به این پرسش خبرنگار به دخت که با توجه به دنیای مدرن، سیستم آموزشی در مدارس باید چه رویکردی داشته باشد، اظهار داشت:

بالطبع با تغییر در دنیا وپیشرفت دانش وتکنولوژی بحث آموزش هم باید تغییر پیدا کرده وبا این نوگرایی همخوانی داشته باشد. در دو بعد محتوا وفرم  باید توجه خاصی صورت گیرد.در ارتباط با فرم وشکل باید آموزش را مدرن ساخت وآموزش را با ذائقه کودک ونوجوان امروز سازگار کنیم. ما خودمان در سعی می کنیم با تجهیز کلاس های آموزشی به فضای مدرن امروزی در این مسیر قدم برداریم. حتی چیدمان وفرم مبلمان فضای آموزشی در این زمینه موثر است وبه برآیند مثبت آموزشی کمک بزرگی خواهد کرد. این اقدام باید مورد توجه سیستم آموزشی ما قرار بگیرد. از این مقوله مهم تر بحث محتوای آموزشی است. امروزه نقد ما به سیستم آموزش وپرورش این است که به لحاظ محتوایی به خصوص در علوم انسانی با دستاوردهای جدید پیش نرفته و در این مورد ما دچار نوعی عقب افتادگی هستیم.

دانش آموز محوری

ظفری در خصوص ضعف استفاده از مقوله ی پژوهش در دستاوردهای کلان وکمرنگ بودن این مقوله در سیستم آموزشی پایه عنوان کرد:

دلیل این امر عدم تعریف مقوله ی آموزش به طور علمی آن است، زیرا در کنار آموزش باید بحث پژوهش  وپرورش وجود داشته باشد. در روش قدیمی آموزش  ما معلم محوری داریم و دانش آموز تنها یکطرفه آموزش می بیند ودر زمان امتحان هم پاسخگوی مفاهیمی است که آموزش دیده است ولی در روش امروزی دانش آموز محوریت دارد ومحوریت دانش آموز هم با امر پژوهش مرتبط است  وپژوهش درون مدرسه‌ای گام نخست دستیابی به نهادینه شدن امر پژوهش در کشور است.

نخبه پروری ضرورت است

مدیر این موسسه در انتها در خصوص دستیابی وپرورش هرچه بیشتر نخبگان علمی در مدارس بیان کرد: اساس آموزش وپرورش باید آموزش نخبگان باشد. لیکن در ابتدا باید به آموزش علمی گسترده که تمامی آحاد دانش آموزی را شامل شود، پرداخت ودر گام بعدی آموزش نخبگان را در دستور کار قرار داد؛ زیرا نخبگان دیرتر از سایرین اقناع می‌شوند و به همین دلیل هم نیاز به آموزش وپرورش مضاعفی برای پرورش نخبگان وجود دارد.

/انتهای متن/