چادر و چادری ها از نظر من…

روزگاری در حدود 50 سال پیش در جامعه ایران”حجاب” مساوی بود با “چادر”. اما امروز چه؟ در جامعه ایران بعد از انقلاب، دیگرحجاب فقط چادر نیست. خیلی از زنان ایرانی هستند که چادری نیستند و “باحجابند” و هستند زنان “چادری” که اتقاقا باحجاب نیستند!

وقتی یک خانم چادری می‌بینم

حنانه دختر ٣١ ساله‌ایست که نگاهش را نسبت به حجاب و خانم‌های چادری این طور بیان کرده:

 ” از نظر من مساله حجاب به طور کلی به رفتار آدم برمی‌گرده و داشتن پوشش معقول تا حدی که به دیگران آزار نرسونه و به قلمرو اون‌ها تجاوز نشه، مهمه. در مورد خانم های چادری باید بگم که  متاسفانه خیلی از خانم‌های چادری رو دیدم که رفتاری محجوب ندارن. من در کل نسبت به خانم‌هایی که حجاب چادر دارن تصور بدی ندارم اما انتظار دارم رفتارهای محترمانه‌تری ازشون ببینم و هنجارهای جامعه رو بهتر از بقیه رعایت کنن. یعنی توقع دارم که خیلی از قیودات رو بیشتر از بقیه رعایت کنن. مثلا یه چیزی که در مورد این خانم‌ها برام آزاردهنده‌س، اینه که به نظر من چادر با آرایش غلیظ هیچ همخونی و سنخیتی نداره یا وقتی کسایی رو می‌بینم که با حجاب چادر نقش بازی می‌کنن یعنی می خوان با چادرشون بگن که انگار بهترین آدم هستن، ذهنیتم نسبت به اون‌ها خراب میشه، چون فکر می کنم یه جورایی دارن از چادر به عنوان ابزار استفاده می‌کنن.”

او در ادامه اضافه کرد: “البته خیلی از دوستان چادری من هستن که واقعا به خاطر اعتقادات شون چادر می‌پوشن و بهش ایمان دارن که من این نگاه و روش رو همیشه تشویق می‌کنم. مثلا چند وقت پیش خانم چادریی دیدم که در اتوبوس فحش‌های رکیک می‌داد و از طرفی نوبت رو هم در سوارشدن رعایت نکرد. از نگاه من چادر اینقدر قداست داره که بالشخصه فکر می کنم کسی که اون را برای حجابش انتخاب می کنه باید خیلی بیشتر به رفتار و اعمالش دقت کنه.”

حفظ پوشش ظاهر در کنار رفتار محجوب

ملیکا که تحصیلات عالیه دارد و حسابدار موفقی هم هست، نظرش را درباره خانم های چادری اینطور بیان کرد: “من با توجه به اینکه مادرم همیشه در محیط‌های رسمی چادر سر می‌کنن و برای حجاب چادر ارزش خاصی قائل هستن، این حس آن‌ها به من هم القا شده و همیشه خانم های چادری برایم محترم‌‌اند. احساس می‌کنم که چادر وجهه و متانت قشنگی برای یک خانم به ارمغان میاره. البته من خودم با این که سعی می کنم در رفتارم متانت زیادی داشته باشم، اما حجاب ظاهریم رو خیلی رعایت نمی‌کنم، چون  اعتقاد دارم ذهنیتی که یک فرد در ذهن آدم‌ها می‌سازه بستگی به نوع شخصیت و بینش و رفتار آن فرد داره نه فقط نوع حجابش. به نظر من حجاب واقعی برای یک خانم، تنها رعایت پوشش ظاهر نیست بلکه رفتار متین و نجابت او هم مهمه. مثلا ممکنه یه خانم پوشش چادر داشته باشه اما اینقدر آرایش داشته باشه که بیشتر جلب توجه کنه یا ممکنه آنقدر رفتار به اصطلاح لوندی داشته باشه که بدتر همه بهش نگاه کنن اما ممکنه یه خانم حجاب ظاهرش رو رعایت نکنه اما اینقدر ساده و متین رفتار کنه که اصلا جلب توجه نکنه.”

به چادری شدن فکر می‌کنم

سمیه ٣٢ سال سن دارد واز چادری بودنش خاطره‌ای را عنوان کرد: “پدرم همیشه دوست داشت دخترهایش چادری باشند و این در خانه ما رسم بود که وقتی به دبیرستان رفتیم چادری شویم. من هم سال اول و دوم دبیرستان چادری شدم. آن موقع‌ها حس خوبی نسبت به چادر نداشتم چون به خاطر پدرم و از روی اجبار چادری بودم، برایم سخت بود. البته با اینکه خودم آن سال‌ها به چادر علاقه نداشتم اما همیشه نسبت به خانم‌های چادری حس خوبی داشتم چون مادر و خواهرانم چادری بودند.”

سمیه در ادامه افزود: ” حالا ١٦ سالی می شود که حجاب مانتو را برای خودم انتخاب کرده‌ام اما مدتیست وقتی به خانم‌های چادری نگاه می‌کنم این سوال از ذهنم می‌گذرد که این خانم‌ها چطور تصمیم گرفتند که چادری شوند آیا از روی اجبار بوده یا تمایل؟! حتی مدتیست به چادری شدن خودم فکر می‌کنم و با دوستان چادری‌ام درباره اینکه چطور حجاب چادر را انتخاب کردند، حرف می‌زنم و از آن‌ها مشورت می‌گیرم. مثلا تابستان‌ها دلم برای خانم‌های چادری می‌سوزد چون خودم آدم گرمایی‌ای هستم.”

چادر از روی اجبار یا علاقه!

دختر جوان که مترجم و فعال اجتماعی است، برای مان این طور حرف زد:

” در مجموع به نظر من حجاب باید طوری باشد که جذابیت برای خانم ایجاد نکند. ولی من مثلا خانم چادری‌ای را دیدم که اینقدر بلند بلند در مکان عمومی می‌خندید و آرایش داشت که کاملا مشخص بود حجاب چادرش از روی اجبار است نه علاقه! ناگفته نماند داشتن دوستان چادری با ظاهر مرتب و آراسته و معقول هم در بهتر شدن نگاه من به حجاب چادر تاثیر داشته و دوست دارم در آینده نزدیک چادری شوم. همیشه از اینکه دیگران نسبت به چادری‌ها بدگویی کرده و مثلا  حتی با لحن عامیانه گفته‌اند ” چادری‌ها از همه بدتر هستند” ناراحت شده و عکس‌العمل نشان داده ام و سعی در اصلاح دید دیگران داشته‌ام.”

حجاب چادر به تنهایی نشانه‌ی دینداری کامل نیست

زهرا هم که به تازگی متاهل شده، ضمن اشاره به این مساله که هر کس در انتخاب پوشش خود آزاد است، گفت: “هیچ وقت دیگران رو به خاطر ظاهرشون، چه چادر چه مانتو، قضاوت نمی‌کنم، چون ملاک من برای تشخیص خوب یا بد بودن آدم‌ها اخلاقه نه پوشش ظاهر. حتی وقتی خانمی چادری رو می‌بینم که رفتاری نامناسب داره این رو به همه‌ی چادری‌ها تعمیم نمی‌دم که چون این خانم چادریست این رفتار بد را داره چون ممکنه خانمی حجاب مانتو هم رفتار بدی ازش سر بزنه. به نظر من هر کس با هر پوششی می‌تونه اشتباه کنه.”

این خانم ٢٩ ساله صحبت‌هایش رو اینطور پایان داد: “من چادر نمی‌پوشم چون واقعا حفظ این حجاب برام سخته ولی وقتی خانم چادری‌ای رو می‌بینم که موهای رنگ شده‌ش رو بیرون گذاشته ناراحت می‌شم چون به حجاب اصیل اسلامی خدشه وارد کرده. در کل با اینکه همیشه ذهنیت مثبتی نسبت به خانم‌های چادری داشته ام چون فکر می‌کنم می‌خوان به دین احترام بذارن اما چادری بودن صرف رو نشانه‌ی دینداری کامل نمی‌دونم  چراکه اعتقاد دارم توجه به مسائل اخلاقی و انسانی مثل رعایت حق‌الناس، مال یتیم نخوردن، قضاوت بیجا نکردن و…هم در کنار حفظ پوشش مهمه.”

یک نتیجه مهم

با توجه به صحبت‌هایی که در گزارش بالا آمد، می شود این طور نتیجه گرفت که:

• داشتن پوششی معقول در حدی که متانت و پاکدامنی یک زن حفظ شود، مورد علاقه ی بسیاری از خانم‌هاست، چه چادری و چه مانتویی.
• در نگاه بسیاری از افراد جامعه عدم رعایت بسیاری مسائل مانند آرایش زیاد، رفتارهایی که جلب توجه می کند، بی اخلاقی و….حجاب چادر را به عنوان پوششی کامل زیر سوال می برد.
• توقع خانم‌هایی با حجاب مانتو حتی بدحجاب از خانم‌های چادری بیشتراست. از نظر آنها زنان چادری مسئولیت سنگینی را در قبال بقیه اعضای جامعه دارند و آن، حفظ حجاب ظاهر در کنار حفظ شئونات اخلاقی دیگر است.

ادامه دارد…

/انتهای متن/