ازدواج غیرتشریفاتی در اسلام

به گزارش به دخت و به نقل از کیهان، ازدواج یک سنت الهی است؛ زیرا خداوند انسان را زوج و دو جنسیتی آفریده است.برای تحقق این سنت الهی می‌بایست نخست اصول و قواعد اسلامی ازدواج را شناخت و سپس براساس آن رفتار و عمل کرد. به نظر می‌رسد که آنچه در جامعه امروز ما در جریان است اصولا با فلسفه زندگی قرآنی و سبک زندگی اسلامی در تضاد است؛ از همین روچنین رویه‌ای در سنت ازدواج نه تنها نمی‌تواند اهداف و فلسفه اسلامی ازدواج را برآورده سازد بلکه به جای آنکه اثر مثبت بجا گذارد اثر منفی و غیرسازنده دارد. وقتی رفتاری دوگانه با دو معیار و ملاک در زندگی نمود پیدا کند بطور طبیعی به فروپاشی و بحران کشیده می‌شود.
بسیاری از مسلمانان براساس این قاعده غلط «ایمان به بعض و کفر به بعض » عمل می‌کنند که از نظر خداوند تکه کردن قرآن و آموزه‌های آن است و نمی‌تواند تاثیر مثبت و سازنده‌ای داشته باشد. در جایی که به نفع خودشان باشد به اسلام عمل می‌کنند و آنجا که به نظر می‌رسد با هوی و هوس‌های آنان ناسازگار است به سنت ملی و قومی و مانند آن تمسک می‌جویند و قوانین غربی و غیراسلامی را ملاک عمل قرار می‌دهند.
به عنوان نمونه جهیزیه جزو ضرورتهایی است که مرد می‌بایست فراهم آورد، اما در جامعه ما بر عهده زن و خانواده زن قرار گرفته است. البته زن می‌تواند در این امر کمک کند بدون آنکه بر مرد منتی بگذارد، چنانکه پیامبر(ص) به زنانی که مالی را به خانه همسر می‌برند تا در زندگی مشترک هزینه کنند، هشدار داده و می‌فرماید: اگر تمام چیزهایى که در روى زمین از طلا و نقره وجود دارد و زن آنها را به خانه شوهرش بیاورد، آنگاه یک روز از روزها بر سر شوهرش منت‏بگذارد و بگوید تو کیستى؟ این اموال مال من است. در این صورت اجر و عمل زن از بین مى‏رود اگرچه از عابدترین مردم باشد. مگر اینکه توبه کند و برگردد و از شوهرش عذرخواهى کند. (مکارم الاخلاق، باب ۸، ص ۲۰۲)
همچنین ولیمه ساده به عنوان یک امر مستحب تاکید شده تا ضمن اطعام به دیگران نوعی اعلان رسمی ازدواج شده و همگان آنان را به عنوان زن و شوهر بشناسند، اما ولیمه‌های عروسی فعلی خود به یک معضل عظیم با هزینه‌های غیرقابل تحمل تبدیل شده است.
اینکه پیامبر(ص) برای ولیمه سفارش می‌کند و می‌فرماید: لا ولیمة الا فى خمس: عرس او خرس او عذار او وکار او رکاز؛ سور و ولیمه در پنج مورد است:۱- عروسى ۲- تولد اولاد ۳- ختنه کردن نوزاد ۴- خریدن خانه ۵- بازگشت از سفر مکه. من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۲۶۳ منظوراین نیست که این مهمانی به اسراف و تبذیر کشیده شود؛ زیرا از نظر قرآن اسراف و تبذیر حرام بوده و خداوند مسرفان و اهل ریخت و پاش را دوست نمی‌دارد چنانکه در آیه ۱۴۱ سوره انعام و ۳۱ سوره اعراف گفته است ودر آیه ۲۷ سوره اسراء آنان را برادران شیطان خوانده است.
امام صادق(ع) در باره ولیمه پیامبر(ص) فرمود آن حضرت در امرولیمه  دادن به سادگی توجه داشته و با یک غذای ساده و معمولی عامه پسند از مهمانان پذیرایی کردند:« پیامبر خدا در هنگام تزویج «میمونه‏» دختر «حارث‏» ولیمه داد و با غذاى معجون خرما از حاضرین پذیرایى فرمود». (فروع کافى، ج ۵، ص ۸۳۶)

مهریه زیاد خوشبختی نمی‌آورد
مهریه‌ها در اسلام باید کم گرفته شود؛ زیرا مهریه کم به معنای ارزش ذاتی زن است وهر چه مهریه بیشتر و سنگین‌تر باشد معادله برعکس می‌شود و از بدیمنی زن همان سنگینی مهریه اوست. پیامبر(ص) می‌فرماید: افضل نساء امتى اصبحهن وجهان و اقلهن مهرا؛ بهترین زنان امت من زنانى هستند که خوشروتر و مهریه‌شان کمتر باشد. (من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۲۵۲)
امام صادق(ع) نیز می‌فرماید: ان من برکهًْ المراهًْ قلهًْ مهرها؛ از برکات زن کمى مهریه اوست. (همان، ص ۲۵۴)
امام علی(ع ) در تحلیل و چرایی سبک گرفتن مهریه می‌فرماید: لا تغالوا بمهور النساء فتکون عداوة؛ مهریه زنها را سنگین نگیرید که موجب کدورت و دشمنى می‌شود. (وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۱۱)
پس خوشبختی را نمی‌توان با مهریه سنگین به دست آورد؛ چنانکه با ریخت و پاش و اسراف هیچ کس به خوشبختی نمی‌رسد و نرسیده است.
پیامبر(ص) درباره آسان‌گیری در خواستگاری می‌فرماید: ان من یمن المراة تیسیر خطبتها؛ از نشانه‏هاى برکت زن آن است که خواستگاری‌اش بى تکلف و آسان انجام گیرد. کنز العمال، ج ۱۶، ص ۳۲۲، ح ۴۴۷۲۱ پس نباید در انجام خواستگاری و عقد و عروسی کاری کرد که موجب تکلف باشد بلکه باید به آسانی مقدمات عروسی و رفتن زوجین به خانه بخت را فراهم آورد.
اگر بخواهیم خانه‌ای از مودت و رحمت ایجاد کنیم باید در مقدمات ازدواج آن را مراعات کنیم، نه اینکه کاری کنیم که خانواده‌ها تن به ازدواج ندهند و پسران گریزان شوند و خانواده دختر ماتم جهیزیه و خانواده پسر ماتم هزینه‌های سنگین تالارها و مراسم‌ها و تهیه مقدمات عروسی را داشته باشد.
شکی نیست که هرگز با پول نمی‌توان محبت خرید و آرامش را تامین کرد؛ چنانکه خداوند به پیامبرش می‌فرماید: اگر تمام ثروت زمین را هزینه کنی نمی‌توانی مردم را به دور خود جمع کنی و محبت آنان را به دست آوری، بلکه این محبت به سبب عنایت و رحمت الهی حاصل می‌شود. پس اگر کسی بخواهد به آرامش برسد و خانه‌ای از مهر و مودت و محبت بنا کند باید به جای تجملات و هزینه‌های گزاف و تالار و جهیزیه‌ها و مهریه‌های سنگین به سنت‌های دیگری عمل کند که باعث استواری بنای خانه و خانواده می‌شود.

/انتهای متن/