این است بنده خوب خدا
بندگان خوب خدا چه کسانی هستند؟ در این آیه به بعضی از مشخصات آنها مثل صبر، راستگویی، اطاعت در برابر خدا، انفاق و استغفار اشاره شده است.
زینب اسکندری/
الصابرین و الصادقین و القانتین و المنافقین و المستغفرین بالااسحار(آل عمران- 17)
آن ها که (در برابر مشکلات و در مسیر اطاعت و ترک گناه) استقامت می ورزند، راستگو هستند (در برابر خدا) خضوع و (در راه او) انفاق می کنند و در سحرگاهان استغفار می نمایند.
“قانتین” از ماده ی “قنوت” به معنی خضوع در برابر پروردگار و هم به معنی مداومت بر اطاعت و بندگی تفسیر شده است. واژه “سحر” در اصل به معنی پوشیده و پنهان بودن است و چون در ساعات آخر شب پوشیدگی خاصی بر همه چیز حاکم است، نام آن سحر گذاشته شده است. لغت “سحر” نیز از همین ماده است زیرا شخص ساحر دست به کارهایی می زند که اسرار آن از دیگران پوشیده و پنهان است. عرب به ریه و شش نیز گاهی “سحر” می گوید و این هم به خاطر پوشیده بودن درون آن می باشد. در این دو آیه به معرفی بندگان پرهیزگار که در آیه قبل (الذین یقولون ربنا اننا امنا فاغفر لنا ذنوبنا و قنا عذاب النار) به آن شاره شده بود، پرداخته و شش صفت ممتاز برای آن ها بر می شمرد.
1- نخست این که آنان با تمام دل و جان متوجه پروردگار خویشند و ایمان قلب آن ها را روشن ساخته و لذا در برابر اعمال خویش به شدت احساس مسئولیت می کنند، می فرماید: “همان کسانی که می گویند پروردگارا ما ایمان آورده ایم، گناهان ما را ببخش و ما را از عذاب آتش نگهدار”
2- “آن ها که صبر و استقامت دارند” و در برابر حوادث سخت که در مسیر اطاعت پروردگار پیش می آید و همچنین در برابر گناهان و به هنگام پیش آمدن گرفتاری های فردی و اجتماعی، شکیبایی و ایستادگی به خرج می دهند. (الصابرین)
3- “آن ها که راستگو و درست کردارند” و آن چه در باطن به آن معتقدند، در ظاهر به آن عمل می کنند و از نفاق و دروغ و تقلب و خیانت دورند (والصادقین)
4- “آن ها که خاضع و فروتن هستند” و در طریق بندگی و عبودیت خدا بر این کار مداومت دارند. (و القانتین)
5- “آن ها که در راه خدا انفاق می کنند” نه تنها از اموال، بلکه از تمام مواهب مادی و معنوی که در اختیار دارند، به نیازمندان می بخشند. (و المنفقین)
6- “و آن ها که سحرگاهان، استغفار و طلب آمرزش می کنند” ( و المستغفرین بالاسحار)
در حدیثی از امام صادق (ع) در تفسیر آیه ی اخیر می خوانیم که فرمودند:” هرکس در نماز وتر (آخرین رکعت نماز شب) هفتاد بار بگوید استغفرالله ربی و اتوب الیه و تا یک سال این عمل را ادامه دهد، خداوند او را از استغفارکنندگان در سحر ( المستغفرین بالاسحار) قرار می دهد و او را مشمول عفو و رحمت خود می سازد.
برگرفته از تفسیر نمونه /انتهای متن/
