فرصت ها و تهدیدهای دولت درباره جمعیت /بخش دوم
کارشناسان حوزه جمعیت، یکی از فرصت‌های دولت سیزدهم در موضوع جمعیت را جمعیت زیاد زنان دهه شصتی می‌دانند که می‌توانند با فرزندآوری بیشتر، ترمز سالخوردگی جمعیت کشور را بکشند.
ناتوانی در فهم مسئله یا تعمّد؟!
سؤالی که افکار عمومی (به خصوص کارشناسان حوزه جمعیت) همواره با آن روبه‌رو بوده، این است که ریشه بی‌توجهی دولت قبل در برابر هشدارهای مکرر کارشناسان چیست و آیا این بی‌توجهی‌ها به دلیل ناتوانی در فهم مسئله بوده یا تعمدی در کار است؟
مروتی با ارزیابی عملکرد ۸ ساله دولت حسن روحانی در حوزه جمعیت معتقد است: «بنده که طی این ۸ سال عملکرد دولت آقای روحانی در موضوع جمعیت را رصد کرده‌ام، معتقدم که دولت عامدانه مقابل سیاست‌های جمعیتی نظام ایستاد. به نظرم همان‌گونه که دولت، مولفه‌های مهم قدرت مانند صنعت هسته‌ای و صنعت فضایی را به وضع فعلی درآورد، مولفه قدرت مهم تری مانند جمعیت را هم از قلم نینداخت. دولت در جهت نرمالیزاسیون ایران، به تضعیف مولفه راهبردی جمعیت پرداخت.»
یکی از مصادیقی که باعث شده دولت فعلی را ضدجمعیتی معرفی کنند عملکرد آن درخصوص یارانه‌های بنزین است. کارشناسان می‌گویند؛ به عنوان نمونه در موضوع یارانه معیشتی دولت می‌توانست پولی که از گرانی بنزین کسب می‌کند را بر اساس سیاست‌های جمعیتی بین مردم توزیع کند. اما متاسفانه کاملا ضد این سیاست‌ها عمل شد.
فرصت‌ها و تهدیدهای پیش روی دولت سیزدهم
کارشناسان حوزه جمعیت، یکی از فرصت‌های دولت سیزدهم در موضوع جمعیت را جمعیت زیاد زنان دهه شصتی می‌دانند که می‌توانند با فرزندآوری بیشتر، ترمز سالخوردگی جمعیت کشور را بکشند.
مروتی در این باره توضیح می‌دهد: «تهدیدی که دولت جدید با آن مواجه خواهد بود این است که زنان دهه شصتی با سرعت در حال خروج از سنین باروری هستند. فرصت دیگر دولت این است که ما بن مایه‌های فرهنگی خوبی داریم که می‌توانند در جهت ترویج فرزندآوری به کار گرفته شوند. به نظر من صرفا وجود مفهوم «هر آن کس که دندان دهد، نان دهد» در فرهنگ و اذهان مردم ما، میلیاردها دلار قیمت دارد؛ هرچند می‌دانم بخش مهمی از جمعیت کشور، بر اساس این مفهوم تصمیم به فرزندآوری بیشتر نمی‌گیرند. اما وجود این مفهوم زمینه را برای فرهنگ‌سازی موفق فراهم می‌کند. معتقدم که با ظرفیت فرهنگی فوق‌العاده‌ای که داریم می‌توانیم تنها کشور دنیا باشیم که نرخ باروری را از کمتر از دو فرزند به بیش از سه فرزند می‌رساند. البته رسیدن به چنین هدف بزرگی، نیاز به کار هماهنگ، قوی و هوشمندانه دارد.»
اولویت‌های دولت در مقابله با تحدید نسل
اولویت‌های عملیاتی زیادی وجود دارد که دولت جدید می‌تواند با به کارگیری آنها وضعیت اسفناک فعلی را تغییر دهد.
طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده که مراحل تصویبش را در مجلس پشت سر می‌گذارد، ظرفیت فوق‌العاده‌ای را برای حل بحران جمعیت در اختیار دولت قرار می‌دهد.
کارشناسان می‌گویند؛ اگر دولت این طرح را با جدیت دنبال کند، جای امیدواری زیادی هست که بتوانیم مسئله را حل کنیم. همچنین باید دولت متوجه باشد که مهم‌ترین عامل بحران جمعیت این است که اکنون عموم مردم به طور متوسط تنها ۲.۵ فرزند می‌خواهند که همان هم به دلایل متعددی محقق نمی‌شود.
حتی اگر موانعی مانند طلاق، ناباروری، افزایش سن ازدواج، سزارین و مانند اینها به صورت کامل برطرف شوند، همین ۲.۵ فرزند محقق می‌شود که مانع سالخوردگی جمعیت ایران نخواهد بود. پس در عین حال که باید یک برنامه جامع در موضوع جمعیت داشته باشیم که تمام زوایای مسئله را پوشش دهد، باید برنامه ویژه‌ای برای تغییر فرهنگ کم فرزندخواهی داشته باشیم. البته فرهنگ‌سازی برای فرزندآوری بیشتر، صرفا با ابزار رسانه‌های مرسوم صورت نمی‌گیرد و مهم‌ترین رسانه در این موضوع، ارتباطات چهره به چهره است. به همین دلیل رهبر معظم انقلاب و کارشناسان مسئله، حساب ویژه‌ای روی نقش شبکه بهداشت و سلامت و شبکه روحانیت باز کرده‌اند.
اهمیت دغدغه‌مندی وزیر بهداشت
مروتی در بخش پایانی اظهارات خود می‌گوید: «به اعتقاد بنده دغدغه‌مندترین فرد کابینه نسبت به بحران جمعیت باید وزیر بهداشت باشد تا معاون بهداشتی را برگزیند که سیاست‌های جمعیتی را به صورت فعالانه پیش ببرد.»
او می‌افزاید: «دولت آقای رئیسی اگر نتواند برای حل بحران جمعیت، اقدام فوری و گسترده انجام دهد، سالخوردگی جمعیت کشور قطعی خواهد بود. در این موضوع لازم است تعارفات را هم کنار بگذاریم. متولی هیچ یک از نهادهای دولتی نباید نسبت به مسئله جمعیت ناآگاه و بی‌اعتنا باشند. دشمن به بحران جمعیت در ایران امید بسته و جمعیت یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین مسائل امنیت ملی ایران است.
رئیس‌دولت در این موضوع نباید با احدی از مسئولین دولتی تعارف داشته باشد. دولت حتما باید مقابل نهادهای بین‌المللی که همچنان مشغول خرابکاری در موضوع جمعیت هستند بایستد. مقابله با شبکه پیچیده تحدید نسل در کشور حتماً هزینه خواهد داشت، ولی آورده آن برای کشور ما فوق‌العاده خواهد بود.»
امیدها در همه حوزه‌ها (از جمله مسئله جمعیت) به دولتی که از سوی حجت‌الاسلام دکتر رئیسی تشکیل می‌شود بسیار زیاد است و همه مردم منتظرند تا اقدامات این دولت کاستی‌های ۸ سال گذشته را جبران نماید.
آنچه مسلّم است اینکه اگر دولت صادقانه وارد اینگونه مسائل شود و با هدف حل مسئله گام بردارد حتماً مردم حمایت و همراهی خواهند نمود. این را تجارب قبلی در عرصه‌های مختلف از اول انقلاب ثابت می‌کند.
منبع: کیهان /انتهای متن/
