کرونا و زمستان پس از شب یلدا
روزهای پایانی پاییز ۹۹ در شرایطی با کاهش موارد ابتلا و فوت ناشی از ویروس کرونا در حال سپری شدن است که نگرانی از برگزاری دورهمی‌ها در طولانی‌ترین شب سال بار دیگر نگاه‌ها را متوجه خانواده‌ها و پیامدهای پس از آن کرده است.
به گزارش ایرنا شب یلدا که به بلندترین شب سال معروف است، زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر یعنی آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب اول دی ماه یعنی نخستین روز زمستان را شامل می‌شود و یکی از مهمترین شب‌های ایران باستان بوده که از دیرباز تاکنون مورد توجه و اهمیت ایرانیان واقع شده است.
جشن‌ها و شب نشینی‌هایی که در این شب با محوریت خانواده‌ها در اقصی نقاط کشور برگزار می‌شود یک سنت دیرینه است که جایگاه ویژه‌ای نزد ایرانیان دارد.
خانواده‌ها طبق سنت دیرینه دور هم جمع می‌شوند تا بلندترین و تاریک‌ترین شب سال کوتاه‌تر شود اما این دور هم جمع شدن در واقع وفاق و همدلی برای غلبه بر سیاهی، تاریکی و سردی بوده؛ همان که امروز به شکل ویروس کرونا ظاهر شده است.
از این رو امسال در شرایط شیوع ویروس کرونا و خطرهای جدی در پی افزایش آمار ابتلا به بیماری کووید ۱۹ نیاز است که با پرهیز از دورهمی و تجمعات خانوادگی، از راه دور به یاد هم باشیم و برای حفظ سلامتی یکدیگر بکوشیم تا این زمستان هم سپری شود.
اهمیت این مراقبت زمانی دوچندان می‌شود که هنوز از موج سوم کرونا به طور کامل رها نشدیم هرچند با افزایش رعایت پروتکل‌های بهداشتی و اجرای محدودیت‌های جدید در آذر ماه نرخ بروز موارد جدید بیماری کووید ۱۹، بستری بیماران و فوتی‌ها کاهش چشمگیر داشته و روند نزولی در خراسان جنوبی نیز همچنان ادامه دارد.
شب یلدا یا شب چلّه، شب خوشامدگویی و استقبال از زمستان است و خانواده‌های خراسان جنوبی هر سال در خانه بزرگ فامیل گرد هم می‌آمدند و با خوردن تنقلات، قصه‌گویی بزرگان و شاهنامه خوانی و روایت داستان‌های حماسی، این شب طولانی را جشن می‌گرفتند.
امسال به خاطر شیوع ویروس کرونا شرایط شب یلدا هم متفاوت است و کارشناسان و متخصصان حوزه بهداشت و درمان که حدود ۱۰ ماه به طور مستقیم با بیماری کووید ۱۹ دست و پنجه نرم می‌کنند هشدارهای جدی برای پرهیز از برگزاری دورهمی در این شب دارند.
شب یلدا مانند روز طبیعت در خانه بمانیم
موضوعی که وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نشست ستاد استانی مدیریت کرونا خراسان جنوبی به آن اشاره کرد و گفت: ایرانی نیست که شب یلدا را پاس ندارد اما ایرانیان همان ملتی هستند که هرچند سیزده به‌در را قبل و بعد از اسلام و انقلاب پاس داشتند اما امسال در خانه نشستند و به پاس سلامتی خود و مردم به کمک همکاران نظام سلامت آمدند که امید است یلدا هم در خانه بمانند.
سعید نمکی افزود: در شرایط خاصی قرار گرفته‌ایم لذا راهی جز این نداریم که خلاف رویه‌های گذشته عمل کنیم تا این موج را پشت سر بگذاریم و تقاضا داریم مردم یلدای امسال را در خانه بمانند و گرنه در دام جدیدی از بیماری قرار خواهیم گرفت.
وی اظهار داشت: نمی‌دانیم بیماری در پیک بعد چگونه خواهد بود همانطور که در پیک سوم بیماری، علائم، شیوه‌های واگیر، میزان بروز در سن و سال‌های مختلف، نیاز به اکسیژن بیشتر و سایر موارد شدیدتر و مرگ و میر بالاتر رفته بود لذا ناچار هستیم رعایت کنیم.
وزیر بهداشت گفت: یکم آذر، سراسر کشور رنگ قرمز داشت و اکنون به ندرت لکه‌های قرمز بر گونه ایران زیبا را داریم که حاصل تلاش مجموعه‌ای در کنار هم با هدایت هوشمندانه رهبری فرزانه با طرح محله محور شهید حاج قاسم سلیمانی و با حمایت رییس جمهوری، هیأت دولت، دستگاه‌های نظامی و انتظامی و سایرین است.
وی افزود: این پاداش بزرگ و بی‌نظیر برای مردمی است که صبوری کردند و شیرینی این همدلی و وفاق این بود که شاهد باشیم مملکت به لکه‌های کوچکی از قرمزی به وضعیت بحران رسیده است.
نمکی گفت: در کنار همه اینها، یکی از نگرانی‌های عمده من ساده انگاری و عادی پنداری کرونا به عنوان زخمی بر پیکر نظام سلامت است چراکه هرگونه عادی انگاری ما را به پیک زمستانی سخت مبتلا خواهد کرد.
ابتلای خانوادگی به کرونا ۶۵ درصد است
یکی از عوامل شیوع ویروس کرونا که همواره در خراسان جنوبی از آن نام برده شده، انتقال بیماری از طریق تجمعات و دورهمی‌های خانوادگی بوده است و رییس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در تازه‌ترین تحلیل آماری بیماری کووید ۱۹ در این استان گفت: براساس بررسی‌های انجام شده میزان انتقال خانوادگی در خراسان جنوبی از ابتدای همه‌گیری کرونا بالاتر از میانگین کشوری است.
محمد دهقانی فیروزآبادی گفت: زیرا اعتقادات و علقه خانوادگی سبب می‌شود دورهمی‌ها، شب نشینی‌ها و ارتباطات خانوادگی بیشتر شود و به کرات شاهد ابتلای خانوادگی در استان هستیم.
وی میزان ابتلای خانوادگی به کرونا در استان را ۶۵ درصد اعلام کرد و افزود: میانگین سنی بستری‌ها مشابه کشور ۵۵ سال و میانگین سن فوتی‌ها نیز به نسبت کشور مقداری بالاتر و ۶۹ سال است.
دبیر ستاد استانی مدیریت کرونا تصریح کرد: تعداد بیماران مبتلا به ویروس کرونا در اسفند پارسال، ۱۴۱ نفر بود و این میزان در آبان ماه سیاه خراسان جنوبی به بیش از ۶ هزار و ۳۸۲ نفر رسید و بیشترین فوتی‌های ناشی از کرونا در خراسان جنوبی مربوط به آبان ماه است.
نکته مهمی که در مواجهه با ویروس کرونا باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، آماری است که رییس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند درباره موارد فوت بیان کرد و گفت: بیش از ۶۰ درصد فوتی‌ها در استان خراسان جنوبی در افراد بالای ۶۰ سال است زیرا ششمین استان سالمند کشور هستیم.
وی افزود: پیک اول در اسفند و فروردین، پیک دوم در خرداد و تیر ماه و پیک سوم که مهر و آبان بود نشان می‌دهد هرچه زمان بیشتری سپری می‌شود تحلیل‌ها بهتر خود را نشان می‌دهد.
دهقانی گفت: به نظر می‌رسد در استان خراسان جنوبی پیک اول و دوم نداشته‌ایم و در واقع استان مصون مانده است و استان‌هایی که در پیک‌های قبل زیاد درگیر نشده بودند در پیک جدید درگیر شدند که خراسان جنوبی جزو این استان‌ها بود.
وی با بیان اینکه روند کاهشی کرونا در استان ادامه دارد افزود: آزمایشگاه ویروس شناسی مرکز استان فعال است و آزمایشگاه خصوصی خیلی دیر پای کار آمد و در این زمینه فعال نبود لذا نسبت نمونه‌گیری ما نسبت به کشوری پایین‌تر است.
یلدا را با کرونا تلخ نکنیم
مدیر گروه بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم گفت: مراقب باشیم که شب یلدا را به تلخ‌ترین شب سال مبدل نکنیم.
دکتر مسعود ضیایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: یکی از خاطرات خوب این شب حضور در کنار بزرگان خانواده است اما از طرفی این افراد آسیب‌پذیرتر در مقابل بیماری کووید ۱۹ هستند و باید به خاطر حفظ خاطرات خوب سال‌های گذشته امسال بیشتر مراقبت کرد تا این شب را به سیاه‌ترین و غم‌انگیزترین خاطره‌ها مبدل نسازیم.
وی اظهار داشت: اکنون که حدود سه هفته از پروتکل‌های قرنطینه و محدودیت‌های انجام شده در کل کشور می‌گذرد و شاهد بارقه‌هایی از امید در کاهش بیماری هستیم نیاز است که به رعایت این دستورالعمل‌ها همچنان ادامه دهیم تا مجدد شاهد اوج بیماری نباشیم.
متخصص بیماری‌های عفونی کاهش موارد ابتلا و مراجعه به بیمارستان‌ها در پی اعمال محدودیت‌های شدید هفته‌های اخیر را رخدادی بزرگ دانست که باید از آن درس گرفت.
وی ادامه داد: مهمترین پیام مثبت این رخداد آن بود که با رعایت پروتکل‌ها و تصمیم‌گیری‌های درست تا حدی می‌توان کرونا را کنترل کرد اگرچه هنوز هم با ایده‌ال‌ها خیلی فاصله داریم و شاهد مرگ و میر زیاد هستیم.
ضیایی گفت: اگر این نکات بهداشتی را رعایت کنیم امید است که بتوانیم باز هم در این راستا موفق‌تر عمل کنیم و واقعیت این است که موارد ارجاعات به بیمارستان کمتر شده هرچند اگر این پیشگیری‌ها و اقدامات صحیح ادامه پیدا نکند موارد رو به افزایش خواهد رفت و با توجه به سرد شدن هوا و محبوس شدن ویروس در مکان‌های شلوغ و اجتماعات انتقال سریع‌تر و موارد بیماری چند برابر خواهد شد.
وی یادآور شد: نکته اول این است که نباید دچار ساده انگاری شویم و کاهش بیماری را به عنوان رفع شدن مشکل در نظر گیریم.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با اشاره به وضعیت فعلی آی سی یو بیمارستان ولی عصر (عج) بیرجند گفت: هنوز این بخش مملو از حضور بیماران کرونایی است و اگر تختی خالی شود مجدد بیمارانی جایگزین می‌شوند.
وی بیان کرد: علیرغم گذشت سه هفته از اعمال محدودیت‌ها هنوز زود است که شاهد کاهش چشمگیر آمار بیماران کرونایی در بخش آی سی یو باشیم و اگر باز هم دورهمی‌ها را داشته باشیم باز هم موارد زیاد خواهد شد.
ضیایی گفت: نیاز است که همه تلاش خود را به کار گیریم تا شب یلدا را از راه دور و به صورت مجازی برگزار کنیم و ضمن احترام به سنت‌ها و افراد بزرگ خانواده بتوانیم شب یلدایی بدون ابتلای عزیزان را پشت سر بگذرانیم.
وی افزود: امیدواریم سال آینده که مردم واکسینه و بیماری کنترل شده باشد همه بتوانند در شب یلدا مجدد دور هم جمع شوند و از شب یلدا سال ۹۹ به نیکی یاد کنند نه اینکه سال آینده شب یلدا یادی از خاطرات تلخ شود که عامل آن سهل انگاری و ساده انگاری ویروس کرونا بوده است.
اولین مورد ابتلا به کرونا در خراسان جنوبی اوایل اسفند ۹۸ در پی همه‌گیری جهانی این ویروس اعلام شد و پس از گذر خیزهای اول و دوم بیماری در فروردین و تیر امسال، روند بیماری کووید ۱۹ بار دیگر در مهر امسال صعودی شد که این روند تا آبان ماه ادامه داشت.
موارد بستری و فوت ناشی از بیماری کووید ۱۹ در آذر ماه و پس از اعمال محدودیت‌های جامع کاهش یافته است و اکنون از ۱۱ شهرستان خراسان جنوبی هشت شهرستان در وضعیت نارنجی (پرخطر) و سه شهرستان در وضعیت زرد (متوسط خطر) قرار دارند.
تاکنون یک میلیون و ۱۰۸ هزار و ۲۶۹ بیمار مبتلا به بیماری کووید ۱۹ در کشور شناسایی شده و شمار جانباختگان قطعی این بیماری در کشور به ۵۲ هزار و ۱۹۶ نفر رسیده است.
