نمایندگان مجلس به دنبال محدودیت سن ازدواج!!

ازدواج به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران است. این مقوله از سیاست‌گذاری‌های دولت و هم‌چنین سنت جاری در جامعه تاثیر مستقیمی می‌پذیرد. یکی از مشکلاتی که مقوله ازدواج در چند دهه اخیر با آن مواجه است، افزایش سن ازدواج است.

براساس گزارش‌ها و آمارهای رسمی منتشر شده، میانگین سن ازدواج در دختران به 24 سال و در پسران به 29 سال رسیده‌است.

افزایش سن ازدواج تنها یک مسئله شخصی و ساده نیست و می‌تواند زندگی جمعی جامعه را هم دچار مشکل سازد. این مشکل عوامل متعددی تبعات بسیاری دارد. برای فهم درست چرایی افزایش سن ازدواج جوانان، باید به مهم‌ترین علل موجود پرداخت.

از مهم‌ترین دلایل افزایش سن ازدواج در میان جوانان؛ باورها و فرهنگ‌های غلط حاکم بر این پدیده است. برخلاف تصور عمومی جامعه که معتقدند مشکلات اقتصادی مهم‌ترین عامل افزایش سن ازدواج جوانان محسوب می‌شود؛ الگوی رفتاری غلطی که از سوی خانواده و جامعه به جوانان القا می‌شود، نقش بسیار موثرتر و پررنگ تری دارد. فرهنگ غلطی که مصرف گرایی و رفاه را به عنوان ملاک و معیار قرار می‌دهد، باعث می‌شود هزینه‌های اضافی و غیرضروری را به جوانان تحمیل کند.

در نتیجه  فرهنگ در مقایسه با مشکلات اقتصادی عامل مهم‌تری برای افزایش سن ازدواج جوانان به حساب می‌آید. از دیگر باورهای غلطی که موجب کاستن تمایل به ازدواج در میان جوانان می‌شود، تصور اشتباه کاسته شدن آزادی‌های فردی است. این باور غلط جوانان را از پذیرش مسئولیت دور می‌کند و موجب می‌شود که جوانان در سن به هنگام ازدواج نکنند. باورهای غلط فرهنگی در کنار مسائل اقتصادی که تاثیر غیرقابل انکار دارند، موجب می‌شود تا جوانان در سنین بالا ازدواج کنند.

رابطه نامشروع جنسی نیز از عوامل موثر در افزایش سن ازدواج است. این مسئله از نتایج این پدیده نیز محسوب می‌شود. از طرفی، هنگامی که شرایط برقراری رابطه آزاد و نامشروع جنسی فراهم باشد، جوانان برای ارضای نیاز خود به سمت این روابط می‌روند و در نتیجه میل به ازدواج در جوانان کاسته می‌شود. هم‌چنین در شرایطی که فرهنگ‌های غلطی به پدیده ازدواج حاکم است و مانع ازدواج به موقع جوانان می‌شود، آنان برای رفع نیازهای عاطفی و جنسی خود به سمت رابطه‌های نامشروع می‌روند. در نتیجه این امر، جامعه با روابط نامشروع و خارج از عرف مواجه می‌شود که با فرهنگ ایرانی اسلامی جامعه نیز ناسازگار است.

مولفه تاثیرگذار دیگر بر افزایش سن ازدواج سیاست‌گذاری‌های دولت است. علاوه بر سنت و فرهنگ جامعه،قوانین وضع شده توسط حکومت نیز بر روی سن ازدواج تاثیر مستقیم می‌گذارند. یکی از سیاست‌هایی که در رابطه با سن ازدواج طرح شد؛ افزایش حداقل سن ازدواج است. این موضوع از سال 1395 از سوی معاونت زنان ریاست جمهوری و نمایندگان فراکسیون زنان مجلس، با هدف ممنوعیت ازدواج‌های زیر 18 سال، مطرح شد. این نمایندگان ، با تفکر کودک انگاری، در پی افزایش محدوده سن ازدواج دختران به 16 سال و پسران به 18 سال هستند.

برخی از نمایندگان مجلس با کودک نامیدن افراد زیر 18 سال چنین استدلال می‌کنند که در این سنین افراد صلاحیت ازدواج را ندارند.

این درحالی است که برخلاف افزایش سن ازدواج جوانان، سن بلوغ کاهش پیدا کرده‌است. سن بلوغ در دختران به یازده سال و در پسران به سیزده سال رسیده‌ و آمارها نشان می‌دهند، سن رابطه بین دختران و پسران به مدرسه رسیده‌است. این لایحه، این باور را که، تمام افراد زیر 18 سال در تمامی نقاط کشور کودک محسوب می‌شوند را به جامعه تزریق می‌کند. در این صورت علاوه بر نادیده انگاشته شدن بسیاری از فرهنگ‌های متفاوت کشور که افراد زود به سن بلوغ می‌رسند و آمادگی پذیرش مسئولیت را دارند، روحیه خودباوری در بین جوانان را از تضعیف می کند.

به طورکلی در این زمینه باید گفت، در شرایطی که سن ازدواج جوانان بالا رفته، اما تمام تحقیقات نشان می‌دهند، سن بلوغ کاهش یافته‌است. بنابراین نباید قوانینی وضع شود که سن ازدواج را با محدودیت و ممنوعیت مواجه کند. افزایش سن ازدواج بر روی جامعه اثرات منفی دارد و جوانان که نیروی فعال یک جامعه حساب می‌شوند، با مشکلاتی هم‌چون اضطراب، افسردگی، اختلالات رفتاری و آسیب‌پذیری جنسی روبه رو می‌کند. بنابراین بهتر است در رابطه با مقوله فرهنگی ازدواج، اولویت با قوانین تسهیل کننده امر ازدواج باشد.

مهدی محسن پور /انتهای متن/