شب قدر هنگامه حتمی شدن تقدیرها

شب قدر است و من قدری ندارم/ چه سازم توشه قبری ندارم

مبادا لیله القدرت سرآید/ گنه بر ناله ام افزون‌تر آید

مبادا ماه تو پایان پذیرد/ ولی این بنده‌ات سامان نگیرد

احتمال بودن شب قدر در شب بیست و سوم ماه رمضان بیش از لیالی دیگر است:

از بین سه شبی که در ماه رمضان به عنوان شب‌های قدر محتمل است، شب بیست و سوم از احتمال بالاتری برخوردار است، چنانچه حضرت علی (ع) می‌فرماید: پیامبر خدا در دهه آخر رمضان، بستر خود را جمع می‌کردند و کمرشان را می‌بستند و شب بیست و سوم، خانواده خود را بیدار می‌کردند و در آن شب، به صورت خفتگان، آب می‌پاشید.

 فاطمه(س) نیز نمی‌گذاشتند کسی از اهل خانه در شب بیست و سوم بخوابد و خواب آنان را با کم خوردن درمان می‌کردند و از روز برای شب، آماده می‌شدند و می‌فرمودند: «محروم، کسی است که از خیر آن بی‌بهره بماند».

همچنین آیت الله بهجت نیز در این خصوص می‌گوید: بسیارى از بزرگان شب‌هاى ماه رمضان را بیدار مى‌ماندند و نمى‌خوابیدند، هر چند نزد ما تقریبا واضح است که شب بیست و سوّم ماه رمضان، شب قدر است، ولى اوّل ماه باید قدرى دقّت شود که اوّل ماه دقیقا تشخیص داده شود.

مرحوم “علامه مجلسی” نیز در کتاب “زادالمعاد” می‌گوید:”‌اکثر احادیث معتبر دلالت دارد که شب بیست و سوم، شب قدر است”.

در خصوص ارزش و یحتمل بودن شب قدر در شب بیست و سوم ماه رمضان روایت های زیاد دیگری نیز آمده است از جمله، از امام رضا (ع) روایت شده است: کسى که در ماه رمضان، امام حسین (ع) را زیارت مى کند، مواظب باشد که نزد قبر آن امام بودن را در شب جُهَنى از دست ندهد و آن، شب بیست و سوم است؛ شبى که امید است شب قدر باشد.

اما همان گونه که روایات متعددی در خصوص منزلت و اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان نقل شده است، در باب فضیلت و اعمال روز قدر نیز روایاتی آمده است، از جمله امام صادق (ع) در این باره می فرماید: شب قدر، در هر سال، هست و روز شب قدر، مثل شب قدر است.

همچنین در جای دیگر می فرماید: صبح روز شب قدر، مثل شب قدر است، پس، عمل و تلاش کن.

اعمال مخصوص شب بیست و سوم ماه رمضان

در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان، غیر از اعمال مشترک شب‌های قدر(اعمال مشترک شبهای قدر در بسته دومین شب قدر در کاشی خواندنی ها به تفصیل آمده است)، اعمال دیگری نیز وارد شده است تا فردی که این شب را به احیا می‌گذراند در کنار اعمال مشترک شبهای قدر، آنها را نیز انجام دهد، که شرح آن در ادامه می آید:

1- سوره عنکبوت و سوره روم را بخوانید.

درباره اعمال و فضیلت این شب از امام صادق (ع) نیز روایت شده است که خطاب به یکی از یارانش به نام ابوبصیر می فرماید: هر کس دو سوره عنکبوت و روم را در ماه رمضان، در شب بیست و سوم بخواند، به خدا قسم او از اهل بهشت است و هرگز در این سخن استثنا نمى کنم و نمى ترسم که خداوند، در این سوگند گناهى بر من بنویسد.

2 – هزار مرتبه سوره «انا انزلناه» (سوره قدر) را بخواند.

3 – سوره « دخان» را بخواند.

4 – با توجه به اهمیت شب بیست و سوم، غسل، احیا و زیارت امام حسین (ع) در این شب فضیلت بسیار دارد.

امام جواد (ع) می فرماید: هر کس در شب بیست و سوم ماه رمضان، امام حسین (ع) را زیارت کند، همان شبى که امید است شب قدر باشد و در آن شب، هر کار حکمت آمیزى فیصله مى یابد ـ روح هاى بیست و چهار هزار فرشته و پیامبر با او مصافحه مى کنند، که همگى از خداوند اذن مى گیرند که آن شب، حسین (ع) را زیارت کنند.

5- شیخ طوسی در تهذیب، از ابوبصیر روایت کرده است که امام صادق(ع) فرمود: در آن شبی که امید می‌رود شب قدر باشد صد رکعت نماز بخوان، در هر رکعت ( پس از حمد) ده مرتبه سوره قل “هو الله”(سوره توحید) را بخوان. ابوبصیر عرض کرد: اگر نتوانستم ایستاده بخوانم، چه کنم؟ فرمود: نشسته بجا آور! گفتم: اگر نتوانم نشسته بخوانم ؟ فرمود: در همان حال که در بستر خود دراز کشیده‌ای، بجا آورد.

امام باقر علیه السلام: هر کس شب بیست و سوم ماه رمضان را زنده بدارد و در آن صد رکعت نماز بخواند، خداوندْ در زندگی اوگشایش می دهد و کار دشمنان او را خود بر عهده می گیرد و او را از غرق شدن، زیر آوار ماندن، سرقت، و از شرّ دنیا مصون می دارد و وحشت نکیر و منکر را از او بر می دارد، و او در حالی از گور خویش بیرون می آید که نورش بر اهل رستاخیز می تابد، و نامه عملش را به دست راستش می دهند و رهایی از آتش و عبور بر صراط و ایمنی از عذاب را برای او می نویسند و بدون حساب وارد بهشت می شود و در بهشت، از همنشینان پیامبران و صدّیقان و شهیدان و صالحان قرار داده می شود و آنان چه نیکو همنشینانی اند.

6- مرحوم “علامه مجلسی”، در “زادالمعاد” فرموده است: در این شب هر مقدار که ممکن باشد، قرآن بخواند و از دعاهای “صحیفه کامله سجادیه” نیز استفاده کند؛ مخصوصا دعای «مکارم الاخلاق» و دعای «توبه» .

روزهای شب قدر را نیز باید حرمت داشت و به عبادت و دعا به سر برد؛ در احادیث فراوانی آمده است که روز قدر نیز در فضیلت مثل شب قدر است.

در این شب عزیز بیماران، گرفتاران، آرزومندان و همه کسانی که التماس دعا دارند، را فراموش نکنید.

/انتهای متن/