ابزار کنترلی برای حضور بانوان در استادیوم باید فراهم شود

رفتن بانوان به استادیوم برای دیدن بازی فوتبال، موضوعی است که سایت به دخت برای بررسی بهتر آن با دختران وزنان و هم صاحبنظران حوزه جامعه شناسی و ورزش گفت و گو کرد . در این مطلب قصد داریم نگاه مبنایی تر به ورزش فوتبال داشته باشیم و اساسا دلیل علاقه روزافزون افراد و خصوصا بانوان به این ورزش را مورد بررسی قرار دهیم. به این منظور به سراغ آقای دکتر کمال جوانمرد، جامعه شناس ورزش، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی کرمان و معاون دانشجویی ، فرهنگی و ورزشی واحد کرمان رفتیم و گفتگویی اختصاصی را با ایشان ترتیب دادیم:

آقای دکتر اساسا چرا هیجانات تماشای  فوتبال نسبت به ورزش های دیگر اینقدر بالاست؟

• فوتبال ورزشی جوان پسند، پر تحرک و با فعل و انفعالات زیاد است. فوتبال انسان را به اوج می برد و پایین می آورد و به خاطر همین رفتارهای وندالیستی نیز بیشتر در آن رخ می دهد. همچنین به دلیل تبلیغات رسانه ها بر روی ورزش فوتبال و شخصیت های فوتبالی افراد بیشتر جذب این ورزش شده و آن را دنبال می کنند.

از طرفی کنش های غیرقابل پیش بینی همیشه جذابند و در بازی فوتبال نیز چون رخدادهای غیرمترقبه زیاد رخ می دهد و بعضا ظرافت های فوتبال معادلات را به هم می زند، این ورزش جذبیت خاصی دارد. در واقع فوتبال بازی لحظه ها و صیاد ثانیه هاست، بنابراین جوانان به دلیل پتانسیل و انرژی در وجودشان بیشتر جذب این ورزش می شوند.

چرا رفتارهای کنترل نشده و خشن در تماشاچیان فوتبالی بیشتر است؟

• اصولا جو ورزشگاه ها و استادیوم های سر باز مثل استادیوم فوتبال احساسی و هیجانی است و بسیاری مسائل را نمی توان کنترل کرد. یعنی به دلیل جوی که در استادیوم حاکم است انتظار رفتار خردگرایانه و عقلانی را از تماشاچیان فوتبال نباید داشت. البته بسیاری از صاحبنظران اتفاقا معتقدند جوانان باید در ورزشگاه ها حضور بیشتری پیدا کنند چون این حضور بیشتر باعث می شود انرژیشان تخلیه شده و تا مدت زیادی آرام شوند و جامعه را با رفتار احساسی خود دچار مشکل نکنند. البته در برابر این نظر مکتب فرانکفورت اعتقاد دارد که فوتبال نشاطی کاذب به فرد می دهد و فرد واقعیت اجتماعی را نمی بیند و تحمل اجتماعی افراد بطور کاذب بالا می رود. پس دیدگاه ها نسبت به  ورزش فوتبال مثبت و منفی است. در واقع ورزش ارزش است اما اگر کنترل در آن صورت نگیرد می تواند به ضدارزش تبدیل شود مهم این است که ساختارها و زیرساخت ها و مسائل امنیتی برای برقرای شرایط نرمال فراهم شود.

 اصولا جو ورزشگاه ها و استادیوم های سر باز مثل استادیوم فوتبال احساسی و هیجانی است و بسیاری مسائل را نمی توان کنترل کرد و در استادیوم  انتظار رفتار خردگرایانه و عقلانی را از تماشاچیان فوتبال نباید توان داشت.

تماشاگران فوتبال معمولا چه پایگاه اقتصادی و اجتماعی ای دارند؟

• افراد ثروتمند و طبقه بالا بیشتر به دیدن ورزش هایی چون تنیس و گلف گرایش دارند و طرفداران کشتی معمولا در اقشار پایین جامعه هستند اما تماشاگران فوتبال عمدتا شامل پایگاه های اقتصادی و اجتماعی متوسط هستند یعنی این ورزش از دل توده ها بیرون می آید. البته  می تواند گاهی خود را به طبقه بالای اجتماعی بکشاند و گاهی هم به طبقات پایین. یعنی این بازی هر کسی را به سمت خود جذب می کند و پیر و جوان با هر نژاد و رنگ و قومیت و فرهنگ و سطح اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی به ورزش فوتبال علاقه دارند.

در کشورهای دیگر به اندازه مردان، تماشاچی زن در استادیوم فوتبال داریم؟

• در کشورهای اروپایی بطور آشکار بین میزان تماشاگران زن و مرد ورزش فوتبال تفاوتی وجود ندارد. شاید در قاره های دیگر وضع کمی فرق کند و فوتبال بیشتر مورد علاقه مردان است تا زنان. البته نمی توان صراحتا گفت فوتبال ورزشی مردانه است اما چون مردان رفتارهای هیجانی را بیشتر می پسندند و ریسک پذیرترند و خانم ها محتاط ترند و اهل ماجراجویی نیستند ، فوتبال برای مردان مهیج تر و جذاب تر است.

در استادیوم های سربسته والیبال و بسکتبال رفتارهای جمعی را بهتر می توان کنترل کرد. اما در مسابقات  فوتبال مهمترین بحث ، مسأله رفتار جمعی است و با تراکم جمعیت این رفتارها سخت قابل کنترل است .

آقای دکتر دیدگاه شما به عنوان یک متخصص در حوزه جامعه شناسی و ورزش نسبت به حضور بانوان در استادیوم که بحث داغ این روزهاست، چیست؟

• در مورد رفتن خانم ها به استادیوم فوتبال دو بحث باید مطرح شود یکی بحث سخت افزاریست یعنی زیرساخت، مکانیسم ها و ابزارهایی که باید فراهم شود، مثل ورودی ها و خروجی ها و صندلی ها وغیره که می توان این بخش را مورد کنترل قرار داد. اما در بحث نرم افزار یعنی فرهنگ حاکم بر استادیوم ها خصوصا استادیوم های سرباز کار مشکل است. در استادیوم های سربسته والیبال و بسکتبال رفتارهای جمعی را بهتر می توان کنترل کرد. اما در مسابقات  فوتبال مهمترین بحث ، مسأله رفتار جمعی است و با تراکم جمعیت این رفتارها سخت قابل کنترل است . چون کنترل رفتار کنشگران اجتماعی در استادیوم ناشی از احساس و عاطفه و دور از هر گونه عقلانیت است و این کنش حسابگرانه و خردگرایانه نخواهد بود مسئولین را دچار مشکل خواهد کرد. بنابراین یک سری محدودیت ها ایجاد می شود مگر اینکه فرهنگ درست حاکم شود و عقلانیت بر احساس بچربد. در غیراینصورت مضرات حضور بانوان دراستادیوم بیشتر از مزایایش خواهد بود. بطور کلی خانم ها هم به عنوان شهروند حق دارند در استادیوم حضور یابند اما جو فعلی حاکم در ورزشگاه ها اجازه حضور خانواده و زنان را نمی دهد چون مورد اذیت و آزار شنوایی و گفتاری قرار خواهند گرفت.

ما باید بررسی کنیم رفتن خانم ها به استادیوم با ارزش های فرهنگی و دینی ما همخوانی دارد یا نه؟ در کشورهای دیگر شاید مسائل اخلاقی و دینی خیلی برایشان مهم نباشد و قبح بسیاری مسائل برایشان از بین رفته اما کشور ما اسلامی است پس باید برای حفظ حریم خانم ها تدابیری را در نظر بگیریم. پس تا زمانی که فرهنگ حاکم بر استادیوم ها بر مبنای کنش احساسی است، زنان نمی توانند در استادیوم حضور یابند.

بطور کلی خانم ها بعنوان شهروند حق دارند در استادیوم حضور یابند اما جو فعلی حاکم در ورزشگاه ها اجازه حضور خانواده و زنان را نمی دهد، چون مورد اذیت و آزار شنوایی و گفتاری قرار خواهند گرفت.

در مجموع طرح مسأله رفتن خانم ها به ورزشگاه ها را در شرایط فعلی خیلی جالب نمی دانم چون عده زیادی از این مسأله بهره برداری سیاسی می کنند . این موضوع باید در حالت غیر حزبی و غیرسیاسی طرح شود و فی نفسه مورد بررسی قرا گرفته و کارکردهای مثبت و منفی آن مورد بحث قرار گیرد. متأسفانه فضای حاکم بر این موضوع غیرمنطقی است و عده ای تصمیم دارند با طرح این مسأله بر علیه رقیب حرکتی سیاسی کرده باشند می خواهند جناحی برخورد کنند، بعبارتی  حاشیه های این موضوع بر متن آن غلبه دارد.

از مسأله رفتن خانم ها به ورزشگاه ها عده زیادی بهره برداری سیاسی می کنند . متأسفانه فضای حاکم بر این موضوع غیرمنطقی است و عده ای تصمیم دارند با طرح این مسأله بر علیه رقیب حرکتی سیاسی کرده باشند و جناحی برخورد کنند، بعبارتی حاشیه های این موضوع بر متن آن غلبه دارد.

در آخر اعتقاد دارم ابزار کنترلی برای حضور بانوان باید فراهم شود و اگر تماشاچیان به کنش های عقلایی و خردگرایانه سوق داده شوند، در نتیجه مردان در برابر زنان حیا به خرج داده و بسیاری الفاظ و رفتارها کنترل خواهد شد و در این شرایط است که فضای استادیوم برای حضور بانوان فراهم خواهد شد.

/انتهای متن/