به، میوه خوش عطر و پرفایده

مهناز فولادوند/

میوه به،  به بهی و آبی هم نامیده شده است و اعراب آن را سفرجل می خوانند. زادگاه اولیه به ایران است و در نام لاتینی به، کلمه ایرانی به چشم می خورد. به دارای انواع جنگلی، ترش، شیرین و میخوش است.

بهترین نوع به پیوندی است که آن را روی تنه ی زالزالک پیوند کرده باشند.

نوع جنگلی به، گس است و آن را به شغال می خوانند و برای انسان  قابل خوردن نیست، ولی بهدانه ی آن بهتر از دانه ی پیوندی است.

 

خواص خوراکی و درمانی به

به دارای ویتامین های A ، E،  Bو P6   است.

ضمنا به آهک و تانن دارد  واز این رو برای مبتلایان به امراض سل و دق غذای مطلوبی می باشد.

گفته شده که آب جوشانده و پخته ی به مقوی و قابض است. آب میوه به که به وسیله ماشین های فشاری گرفته شود، ملین بوده وداخل شکم را خالی می کند و در کوچک کردن شکم مؤثر است. شربت ساده ی به که به شربت به معروف است، برای درمان ورم روده مفید می باشد.

 شربت به لیمو مقوی قلب و معده بوده و ایجاد سرور می نماید.

آش به غذای گوارایی برای امراض معدی است و خورش به نیز همتای آن می باشد.

 آب میوه ی به برای معالجه اسهال خونی و خونریزی معدی تجویز شده است و دم کرده ی شکوفه ی به (سی گرم در لیتر) سرفه را تسکین می دهد.

اگر پوست میوه ی به را پانزده روز در الکل خیس کنند، و با آب آن صورت را مالش دهند، چین و چروک را از بین می برد.

 

طب اسلامی و به

امام صادق علیه السلام می فرماید:
“خوردن به ، برای ضعف قلب بسیار مفید است، معده را پاک می کند  و ذهن را روشنی می بخشد وآدم ترسو را شجاع می کند. “

 

امام علی علیه السلام هم فرموده است:
“با آش به، به مبارزه با امراض معدی بروید.”
در مورد به وخواص آن بسیار سفارش در طب اسلامی به چشم می خورد:

• پوست به برای از بین بردن چین و چروک پوست مفید است.
•   برای نرمی سینه و تنگ نفس به تجویز کنید.

 

درمان بیماری اعصاب و گوارش

وجود ویتامین های B و P در به سبب شده است که اعصاب راتقویت کند و جوانی را پایدار سازد.

با آب جوشانده ی به می توان معده – روده و رحم را شست.

نوع ترش به در تقویت معده بهتر از شیرین است.

نوع شیرین به مسرور کننده و مقوی معده و دماغ است.

به ادرار را زیاد می کند.

زیاده روی در خوردن به ترش مسهل است.

عصاره ی میوه به مانع خونریزی و قی و خمار و تشنگی است.

یکی از پزشکان قدیم ایران معتقد است که زیاده روی در خوردن به ترش و میخوش باعث سکسکه است.

 

انواع معطر به

بوییدن انواع معطر به باعث تقویت روح حیوانی و نفسانی است. به علاوه این نوع به قی را بند می آورد و خونریزی معده را درمان می کند.

 خوردن میوه خام به مخصوصاً شاداب و شیرین آن جهت تفریج و معالجه وسواس و تسکین دردسر و آبریزش بینی و تقویت کبد ومعده مفید می باشد، اشتها را زیاد می کند.

 بهترین خاصیت میوه ی به حفظ جنین از سقط است و نوزاد را خوش آب و رنگ می نماید. میوه به بوی بد دهان را از بین می برد. یرقان را معالجه می نماید و التهاب معده را تسکین می دهد و برای تسکین درد قسمت بالای معده توصیه شده است.

میوه به از ویار زنان آبستن جلوگیری می کند.

چکاندن میوه در مجرای ادرار جهت دفع سوزش و معالجه جراحات آن مفید است. اگر میوه ی به را زیر آتش تنوری نمایید، به حدی که رنگ آن تیره شود و بخورید اسهال مزمن را معالجه می کند مخصوصاً اگر وسط میوه به را خالی کرده و دانه ها را برداشته و به جای آن جوزبویا گذاشته باشند. مسکن تشنگی و حرارت معده است. مربای به با آب نعناع برای جلوگیری از قی به کار می رود، شکوفه ی تازه من مسکن سینه – قابض و مسکن درد سر و قی کردن است. مقوی قلب، دماغ و معده بوده، و اثری نیکو دارد.

 

مشتقات به

مربای میوه به جهت نرم کردن و درمان سرفه و تنگ نفس سودبخش می باشد.

ضماد میوه و برگ درخت به جهت فروبردن ورمهای گرم، مخصوصاً ورم چشم نافع است. از این ضماد می توان برای رفع سوزش محل نیش حشرات سمی استفاده نمود. ضماد برگ به، به تنهایی جهت معالجه زخم های چرکی مفید می باشد.

کرک روی پوست به بسیار قابض است و برای گلو و آواز خوب نیست، چنانچه آب میوه ی مرا در روغن زیتون ریخته و آن را غلیظ نمایید، تنقیه ی آن جهت معالجه اسهال زخم معده اثر معجزه آسا دارد.

به دانه 
دانه ی به  بیشتر از انواع جنگلی آن بدست می آید.لعاب آن در نرم کردن سینه و درمان سرفه شهرت زیاد دارد. معده را نرم می کند، بدون آن که بعدا تولید یبوست  نماید. لعاب به دانه گلو را نرم می کند و سرفه خشک را آسان می نماید.

به دانه حرارت معده و تب را تسکین می دهد، سوزش دهان و زبان را درمان می کند و یبوست را برطرف می نماید.

 صاحب ذخیره نوشته است که به دانه با داشتن لعاب مضر معده نیست و این خاصیت را از گوشت به در اثر هم نشینی گرفته است.
لعاب به دانه جهت آفتاب زدگی و سوختن با آتش و دفع ضرر تابش آفتاب نافع است.

 شما که به دریا می روید، قبلاً پوست خود را با لعاب به دانه نرم کنید تا از آفتاب زدگی جلوگیری نمایید. جویدن آن کندی دندان را برطرف می کند.

مغز به دانه شهوت را زیاد می کند و موافق اعضای تنفس است و مقدار خوراک آن 10گرم و لعاب آن 50 گرم است.

لعاب به دانه در عطرسازی هم مصرف می شود.

منبع: زبان خوراکی ها، تالیف دکنر غیاث الدین جزایری
–    دانشنامه احادیث پزشکی، گردآوری محمد ی ریشهری

/انتهای متن/