مرگ به از زندگی بی شرف

تا حالا اسم شاعر حماسه سرایی به نام «زینب امین» را شنیده اید؟

12

سرویس فرهنگی به دخت/

 زینب امین دختر «سیدعبدالله امین»  از مشروطه طلبان و مجاهدان تهران  در سال 1289ش.، یعنی 101سال پیش، بود. او دانش آموز دبیرستان دخترانه «اناثیه» تهران بود. زینب از دوران دبیرستان شعر گفتن را شروع کرد. اما آنچه که باعث شد نامش در تاریخ بماند، مربوط می شود به واقعه التیماتوم روسیه تزاری به ایران[1].

داستان  از این قرار بود که ایران به روسیه کلی بدهی داشت؛ بعد چون ایران در آن زمان برای رتق و فتق امور اداری خود، یک آمریکایی را به نام مورگان شوستر استخدام کرده بود، دولت روسیه تزاری به مجلس و دولت ایران التیماتوم داده بود که:

 یا مورگان شوستر را اخراج می کنید و به جایش مستشار روس استخدام می کنید یا اینکه بدهی هایتان را به روسیه پس می دهید، وگرنه به ایران حمله می کنیم.

بعد از این التیماتوم ،جمعیتی  از دختران و زنان غیور به همراه گروهی از مردان که خواهان ایستادگی در مقابل التیماتوم بودند، جنب مجلس شورای ملی و روبروی مدرسه سپهسالار تجمع کردند. ابتدا «سیدحسن مدرس» که نماینده مجلس بود و رهبر گروه اندکی از نمایندگان که خواهان مقاومت در برابر التیماتوم بودند، کمی صحبت کرد و بعد زینب امین درحالی که چادر بر سر و روبنده بر صورت داشت، بالای منبر رفت، خودش را معرفی کرد واین شعر را خواند:

ای پسران پدر ناخلف                            مرگ به از زندگی بی شرف

زندگی آن است که باشد به نام                 ور نبود زندگی این سان حرام

آنکه در او غیرت و ناموس هست            کی به دلش وحشتی از روس هست

موقع جانبازی و مردانگی است               ترس ز بی حسی و دیوانگی است

آنکه بترسد ز سختی و جنگ                  نام وی البته برآید به ننگ

جنگ چو شیران و دلیران کنیم               نام خود آرایش دوران کنیم…

بعد از خواندن شعر، مردان و زنان به هیجان آمده شعار “زنده باد ایران” سردادند و در آن تجمع، زنان که همگی با چادر و روبنده آمده بودند، اعلام کردند که حاضرند همه زینت آلات خود را به مجلس تقدیم کنند تا با فروش آن، بخشی از بدهی ایران به روسیه پرداخت شود.

البته بگذریم از اینکه به دلیل وابسته بودن اکثر نمایندگان مجلس آن زمان و بی کفایتی احمدشاه قاجار و دولتمردان ، مقاومت و تلاش شهیدمدرس و زنان و مردان غیوری چون «زینب امین»، به جایی نرسید و ایران التیماتوم روسیه را پذیرفت و شوستر را اخراج کرد. اما نام زینب امین در تاریخ ماند.

زینب امین چند سال بعد از آن قضیه در مدرسه «شاه آباد» تهران آموزگار شد.[2]


[1] -اولین زنان، عذرا دژم، نشر علم، صفحه 62و63

[2] -هدفها و مبارزه زن ایرانی-از انقلاب مشروطه تا سلطنت پهلوی-، محمدحسین خسروپناه، نشر پیام امروز، صفحه 165

انوشه میرمرعشی/انتهای متن/

نمایش نظرات (12)