مد و طراحی لباس با الهام از معماری ایرانی

طراح لباس، هنری کلارک

در سال ۱۳۴۸ “هنری کلارک” عکاس فشن به ایران آمد و در کنار بناهای سنتی ایرانی و کاخ های شاهنشاهی (بقایای تخت جمشید) در شهرهای مختلف مانند تهران، اصفهان و شیراز… از مدل های خود عکاسی کرد.

این عکس ها در آذر ماه سال ۱۳۴۸ در مجله بسیار معروف “Vogue” منتشر شد. برخی از این مدل های لباس را شاید بتوان نزدیک به رنگ ها و فضاهای معماری ایرانی دانست.

کیوان خسروانی طراح لباس و معمار ایرانی

کیوان خسروانی طراح لباس و معماری که با وجود کارهای بسیار موفقی که در هر ۲ زمینه هنری دارد کمتر نام او را شنیده ایم. خسروانی یکی از محدود معماران ایرانی است که قدرت طراحی و ابتکار را در بیشتر زمینه های هنری با تکیه به فرهنگ و هنر کشورش ایران از خود نشان داده است. او تحصیلات خود را در رشته معماری در سال ۱۳۳۶ (۱۹۵۷) در امریکا در دانشگاه برکلی آغاز کرد و پس از یک سال به دلیل علاقه به بودن در کشورش خود را به ایران و دانشکده معماری منتقل کرد و تحصیلات خود را تا درجه فوق لیسانس معماری با درجه عالی به پایان رسانید (۱۳۴۱).

کیوان خسروانی فعالیت هنری خود را در زمینه طراحی لباس و پارچه در همان زمان آغاز کرد و از منابع غنی صنایع دستی ایران زری دوزی، باتیک روی ابریشم ( اسکو )، قلم کاری، سکمه، چشمه دوزی اصفهان، سوزن دوزی بلوچستان استفاده کرد. او در طراحی لباس استفاده از نشانه ها و تزئینات معماری ایرانی را مد نظر قرار داده و به خوبی آنها را به کار گرفته است.

بهار و رضا طراحان لباس ایرانی

بهار و رضا زوج جوانی هستند که لباس‌ها و جواهراتی متفاوت از آنچه دیگر طراحان ایرانی تا به امروز طراحی کرده‌اند را عرضه می‌کنند. بهار در ایران در رشته طراحی لباس تحصیل کرده و همسرش رضا در رشته گرافیک تحصیل است. بهار و رضا معتقد هستند، لباس‌های ایرانی آنچنان که باید در دنیا مطرح نشده‌اند. آنها در ابتدا تنها با سه طرح کارشان را آغاز کردند اما خیلی سریع‌تر از آنچه خودشان هم گمان می‌کردند، کارشان مورد توجه قرار گرفت.

در دو تصویر از نمونه کارهای این طراحان می توانید نشانه هایی از هنر مینیاتور و کاشیکاری های معماری ایرانی را به خوبی ببینید. این زوج جوان و موفق حالا نه تنها برای شخصیت‌های معروفی ایرانی لباس طراحی می‌کنند، بلکه کارشان مورد استقبال چهره‌های مشهوری از کشورهای ژاپن، سوئد و آمریکا نیز قرار گرفته است.

آنا ثانی طراح لباس بازیگران مشهور ایرانی

آنا ثانی طراح لباس نام آشنا در مورد تحصیلات و تجربیات خود می گوید:
من در مقطع دبیرستان ابتدا گرافیک خواندم و بعد به طراحی دوخت و لباس تغییر رشته دادم. بعد از دبیرستان در دانشکده شریعتی طراحی لباس خواندم سپس وارد دانشگاه سوره شدم و در رشته نمایش عروسکی تحصیل کردم. من با نیت طراحی صحنه و لباس وارد دانشگاه شدم ولی متاسفانه آن سال دانشگاه سوره در این رشته پذیرش نداشت بنابراین چون اصولا کار با مواد را دوست دارم وارد این رشته شدم. برای من هم کار صحنه جذاب است و هم لباس ولی لباس همیشه برایم اولویت دارد. در فاصله فوق دیپلم تا پایان دوره کارشناسی جذب تلویزیون و سینما شدم و کار خود را از تئاتر و بعد گروه کودک شبکه یک شروع کردم. بعد از آن وارد سریال‌ها و سینما شدم و کار طراحی صحنه و لباس انجام دادم که تجربیات بسیاری از آنها کسب کردم. اما می‌توانم بگویم بزرگترین تجربه من که مانند یک دانشگاه از آن آموختم، پروژه “مختارنامه” بود که من ۵ سال به عنوان صحنه‌آرا آنجا مشغول به کار بودم. تا اینکه تصمیم گرفتم اگر قرار است طراح باشم به صورت شخصی این کار را بکنم، پس وارد فضای بیرون از محیط سینما شدم.

علاوه بر اینکه تحصیلات این کار را داشتم خیاطی و مهارت‌های آن هم در تحصیلات من گنجانده شده بود برای همین بحث فنی و تکنیکی آن را هم می‌شناختم. من دانستن خیاطی را خیلی لازم می‌دانم و اصلا نمی‌پذیرم که کسی طراح لباس باشد ولی تکنیک بلد نباشد.این کار مثل این می‌ماند که شما بگویید من معمار داخلی هستم ولی نمی‌دانم این ستون حمال هست یا نه و اگر جابه جا شود چه اتفاقی می‌افتد. لباس هم همین‌طور است و هر بدنی ساختار و شخصیت خودش را دارد و کسی که خیاطی بلد است این قواعد را می‌داند و هنگام طراحی لباس متوجه می‌شود که این طرح قابل اجرا هست یا نه.

او درباره طراحی لباس برای مریلا زارعی که تلفیقی از نقوش معماری ایرانی و مدرن است می گوید:
میل داشتم این لباس در جوایز “آسیا پاسیفیک” حتما شاخصه ایرانی داشته باشد، ترجیح دادم با توجه به شباهت‌های رنگی لباسی که خانم زارعی در جشنواره فیلم فجر پوشیده بود، باز هم به سراغ خانواده‌ رنگ‌های آبی بروم و به روی لاجوردی تاکید کردم. اتفاق جالب این بود که توانستم رقصی از نقش‌ها و رنگ‌ها و صلابت و پایداری از خطوط هندسی را انجام دهم و هنگامی که شروع به پیاده کردن گل‌های لاله عباسی روی پارچه کردم به نظرم رسید کار صحیحی را انجام دادم و این ساختار شکنی و تلفیق نقش قالی و معماری را دوست داشتم.

نغمه زائری و گروه طراحی لباس “خانه طرح هور”

نغمه زائری از طراحان لباس «خانه طرح هور»، طراحی پوشاک را گره‌خورده با معماری اقوام می داند و تنوع رنگ و طرح موجود در آثارش که الهام گرفته از معماری ایرانیست را یکی از دلایل اقبال عمومی به این آثار عنوان می کند. معرفی تاریخ تمدن کهن، معماری غنی و پوشش دوره‌های مختلف اقوام ایرانی و در هم‌آمیختن ارزش‌های ملی و مذهبی با کمک طراحی و پیاده‌سازی روی پارچه، لباس و پوشاک از مهم‌ترین دغدغه‌های گروه چهار نفره خانه هور است. او به همراه فاطمه چهاردولی(طراح)، شهناز چهاردولی و طیبه خدابنده‌لو (خیاط) در خانه هور فعالیت دارد.

زائری درباره آخرین مجموعه طراحی شده توسط این گروه، که با الهام از معماری و کاشی کاری های کاخ گلستان بوده اینگونه می گوید: گلستان آخرین اثر ماست که برگرفته از نگاره‌ها و ارزش‌های معماری این بنای ارزشمند دوره قاجاریه است. این کار با هدف احیاء و معرفی این میراث ملی و فرهنگی شکل گرفته و ژورنال این مجموعه که در کاخ گلستان عکاسی شده، اخیرا به چاپ رسیده است.

امروزه دیگر سبک و سیاق طراحی لباس‌های ایرانی نسبت به گذشته متفاوت شده است. حالا طراحان لباس‌های ایرانی در عرصه‌های بین المللی جایگاه خود را پیدا کرده‌اند و به موفقیت‌‌های چشمگیری در این رابطه دست یافته‌اند.

منبع:چیدانه/انتهای متن/