تولستوی و آخرین پیامبر

سرویس فرهنگی به دخت، فاطمه قاسم آبادی/

نام لئو تولستوی برای مخاطب کتاب خوان شرقی و غربی نام آشنایی است او همواره  از نویسندگان هم عصر خود به خاطر نداشتن افکار ملی و ناسیونالیستی جدا بوده است. این افکار باعث شده که مولف از متعلقات دنیوی و وابستگی به آن،( در عین توانگری) جدا شود و به عالم دینی نزدیک تر شود.

اثر محمد رسول الله در سال 1909 میلادی در روسیه نوشته شده است، ولی در زمان خودش هرگز به چاپ نرسیده است، چرا که در زمان امپراتوری روسیه دین اسلام از جمله ادیانی بود که یادگیری آن غیر ممکن و ممنوع بود. تولستوی در این اثر با نگاهی پر جذبه به دین اسلام و هم سو با آن، سعی در جمع آوری احادیث پیامبر نموده است.

در سال 1978 میلادی (70 سال بعد از نوشته شدن) این اثر در بزرگترین مجله ی جمهوری آذربایجان به نام “مجله ی آذربایجان” به زبان روسی به چاپ رسید.این رساله در آذربایجان مثل بمب صدا کرد و روشن فکران آن زمان را به چالش کشید.

حال این سوال پیش می آید که چه چیز موجب نوشتن چنین کتابی از جانب تولستوی می شود؟

تولستوی در طول زندگی اش همواره به مطالعه در مورد ادیان دیگر علاقمند بوده است چنانکه طبق گفته ی خودش قرآن را بارها مطالعه کرده است. او  در سال 1908 میلادی، کتاب احادیث حضرت محمد را که توسط عبدالله السهروردی در هندوستان چاپ شده بود خواند. خواندن این کتاب اثر عمیقی بر روح و جان تولستوی گذاشت چنانکه باعث شد تولستوی علاقمندانه به جمع آوری احادیث پیامبر اسلام بپردازد.

احادیث انتخابی تولستوی اکثرا در موضوعاتی مانند” فقر” ، “مساوات” ،” فداکاری بدون چشمداشت” ،” احترام به انسان “و…است برای نمونه او در کتابش نقل می کند:

**به برادر دینی ات چه ظالم و چه مظلوم یاری کن

مردی به حضرت رسول گفت: ای پیامبر خدا اگر برادرم مظلوم باشد به او یاری خواهم کرد اما اگر ظالم باشد چه گونه او را یاری کنیم؟

حضرت فرمود: اگر او را از ظلمی که مرتکب می شود بازداری و مانع سختی بر آن باشی آنگاه او را یاری کرده ای….

** آیا می دانید چه چیزی دین ها را خراب کرده ، و آن را از اصل خویش جدا می کند؟ “کسانی که تحلیل و تفسیر غلط از دین می دهند، ناقلان ریاکاری که با همه به بحث و جدل نشسته و حکمدارانی که با تحلیل مسایلی را بیان می دارند.

**مسلمان آن است که از دست و زبان او ضرری متوجه دیگران نشود. مومن کسی است که جان و مال دیگران در نزد او در امان است.

**روزی مردی به پیامبر اکرم نزدیک شده، گفت:

یا رسول الله من تو را دوست دارم.

پیامبر فرمودند: به سخنی که می گویی دقت کن!

مرد گفت: به خدا قسم که من تو را دوست دارم.

وسخن خود را سه بار تکرار کرد. سپس پیامبر فرمودند:

اگر مرا دوست داری برای فقر آماده باش. زیرا آنان که مرا دوست می دارند فقر به مانند سیلی به سویشان می آید.

ارادت تولستوی نسبت به اسلام به حدی بود که در جواب مادری که عنوان کرده بود با مردی مسلمان ازدواج کرده و حالا فرزندانش می خواهند به دین اسلام در آیند و او نمی داند چطور با این قضیه کنار بیاید، جواب داده بود:

اسلام و در راس آن حضرت محمد (ص) در تعلیمات خود اساس تمام ادیان مقدس را در خود دارد و با خیلی از حقایق دین مسیحیت نیز همگامی و نزدیکی دارد، زیرا پایه ی ادیان الهی، خداست. بدانید که دین اسلام و تعلیمات محمدی در مقایسه با مسیحیت بسیار با ارزش تر و دارای مقامی والاتر است و خصوصیات بیشتری دارد و اینکه فرزندان شما در راه این تفکر آسمانی خدمت می کنند، با تمام قلبم با آنها هم فکر بوده و به آن ها تبریک می گویم.

تولستوی در ادامه ی نامه اش به این مادر نگران با نکته سنجی می نویسد:

ولی فراموش نکنیم که بعضی از روش ها وجود دارند که با نام اسلام و یا دین آمادگی کامل دارند تا انسانها را به راه های غلط بکشانند، یکی از اینها “بهائیت” است که ابتدا با نام اسلام در ایران ظهور کرد و بعدها گسترش بیشتری کرد….

بهائیان کعبه را به عنوان قبله قبول ندارند و جایی را که بهاءالله در آن ساکن است به عنوان قبله پذیرفته اند، قرآن را قبول ندارند و به جایش دو کتاب به نام های “بیان” و “اقدس” راباور کرده اند که این باورها باطل است و از طرف کسی نباید مورد پذیرش قرار بگیرند.

و دین دیگری که از آن به نام اسلام باید دوری کرد آیینی است که ابتدا در شهر “کازان” ظهور کرده است و مریدان و طرفداران آن خود را “واسیوویچ” ها نام نهاده اند، یعنی قشون خداوند. این فرقه ها ابتدا خواسته اند باورهای خویش را در” قالب های انسانی” و باور به دوستی و صداقت بنا کنند ولی بعدها با همه ی این باورها دشمنی کرده اند. به همین دلیل پیروی از آن ها با هر نامی چون اسلام و یا دین های دیگر اشتباه است.

اگر افکار من حداقل موجب نادیده گرفتن ایده های غلط باشد خیلی خوشحال می شوم.  پس شما مادر عزیز نگران نباشید و مرا در جریان فعالیت های خود قرار دهید….”

کتاب محمد رسول الله در حال حاضر توسط نشر ثالث با ترجمه ی عطاء ابراهیمی راد در بازار ایران برای علاقمندان  موجود است.

 /انتهای متن/