جان خود را در راه وطن عزيز نثار كنيد

سرویس فرهنگی به دخت/

 داستان زندگی سردار مریم از این‌جا شروع می‌‌شود که ظل‌السلطان –حاکم مستبد اصفهان و پسر ناصرالدین شاه– حسینقلی خان، پدر بی‌بی مریم را به شهادت می‌‌رساند و او را در چهار سالگی یتیم می‌‌کند. بعد از آن سرپرستی بی‌بی به عهده برادرانش علیقلی خان سرداراسعد و خسروخان سردار ظفر بختیاری افتاد. «سردارمریم» دارای سواد مکتبخانه ای بود و به خواندن رمان هم علاقه زیادی داشت. متاسفانه برادرانش او را در پانزده سالگی به خاطر یک رسم غلط عشایری –ناف بر کردن–  و برای حفظ بخشی از توافقات ایلیاتی، به عقد خان ایل چهار لنگ در می‌‌آورند و این در حالی بوده است که جناب داماد بیش از پنجاه سال! از عروس بزرگ‌‌تر بود و بی‌بی هم می‌‌شد زن چهارم عقدی‌اش. چهار سال بعد در حالی که بی بی سه پسر به دنیا آورده بود و یکی از آن‌‌ها هم در نوزادی بر اثر بیماری فوت شد، به خاطر وقوع یک زد و خورد درون ایل، شوهرش را از دست داد و بیوه شد و البته دوباره برادرانش بعد از چند سال به زور او را به عقد پسر عموی عیاش و شراب‌خوارش درآوردند تا مناسبات خانوادگی‌شان حفظ شود. اما نقطه طلایی داستان زندگی او وقتی است که برادران و پسران نوجوانش برای دفاع از مشروطه‌خواهان راهی پایتخت می‌‌شوند و بی بی مریم همراه آنها به مجاهدین می‌‌پیوندد و…. (برای دانستن بیشتر درباره زندگی سردار مریم؛ کتاب «خاطرات سردار مریم» را با ویراستاری غلامعباس نوروزی بختیاری، که توسط انتشارات آنزان چاپ شده، حتما بخوانید.)

از همین «سردار مریم» در بخش تلگرافات –صفحه 3- روزنامه مجلس شماره 30؛ مورخ 17 مهر 1290 – 15 شوال 1329 – 9 اكتبر 1911؛ تلگرافی خطاب به همسرش –همان پسرعموی عیاش- چاپ شده که فوق العاده خواندنی است. در روزنامه مجلس آمده است:

غيرت مردانه

خانم عيال اقاي ضيغم السلطنه كه همشيره محترمه حضرت رئيس الوزراء و آقاي سردار اسعد بختياري و ساير اخوان است در موقع استماع خبر تفويض حكومت كاشان و لقب سردار ارشد به اقاي ضيغم السلطنه تلگراف ذيل را كه حاكي از بسي مراتب غيرتمندي وطن پرستي و مشروطه خواهي ان محترمه است بهمسر محترم خود نموده اند كه براي تحريك حسن حميت و غيرت مردان بهترين منبع و وسيله عبرت است. از خداوند ازدياد امثال اين محترمات را مسئلت مينمائيم و همين تلگراف را با كمال امتناندرج ميكنيم

                                                       (از اصفهان بطهران)

حضور مبارك حضرت سردار ارشد تلگرافات زيارت شد در باب حكومت كاشان اولا تبريك ميگويم ثانيا حكومت كاشان بلكه حكومت تمام عالم در اين مورد حق حضرت اشرف نيست حق حضرت اشرف امروزه خدمت بدولت و وطن عزيز خود ميباشد الحمد الله محتاج بحكومت نيستيد مال و دولت را بايد در راه دولت و ملت و وطن عزيز صرف كنيد مخلفه بنده را هم كه دارم حق حضرت اشرف است در راه وطن عزيز خود مصروف سازيد ان شاء الله هر وقت اين خانواده جليله تمام دشمن وطن عزيز را بكلي قلع و قمع فرمودند آنوقت مقام حضرت اشرف حكومت هاي خيلي بزرگ ميباشد بعقل ناقص بنده گوش كنيد حكومت قبول نكنيد شب و روز اسوده نشين جان خود را در كف دست گرفته در راه آب وخاك وطن عزيز خود نثار كنيد زياده جسارت است محمد تقيخان هم امروز بيست و هفتم جهت قم حركت كرده تلگرافات را زيارت نكرد عليمردان خان هم قم هستند تلگراف حركت از طهران حضرت اشرف بطور حتم رسيد ميرزا ابوالقاسم خان را حركت ميدهم محمد خان اقا ملا را بگوئيد بخانه شماها پول و گندم دادم اسوده باشيد.

انوشه میرمرعشی/انتهای متن/