نسبت به دشمنان هم عادل باشیم
بر سفره رمضان، قرآن بهترین نصیب مومن است. امروز آیه ای از جزء ششم را می خوانیم:
سرویس مذهبی به دخت/
جزء ششم سوره المائدة : آيه 8
ياأَيُّهَاالَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَلايَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى أَلاَّ تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى وَاتَّقُوااللَّهَ إنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! همواره براى خدا با تمام وجود قيام كنيد و به انصاف و عدالت گواهى دهيد و هرگز دشمنى با قومى، شما را به بىعدالتى وادار نكند. به عدالت رفتار كنيد كه به تقوا نزديكتر است و ازخداوند پروا كنيد كه همانا خدا به آنچه انجام مىدهيد آگاه است.
نكتهها:
مشابه اين آيه بااندكى تفاوت، درآيه 135 سورهى نساءآمده است، «قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَلِلَّهِ وَ لَوْ عَلى أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ»
قيام به عدالت كنيد و گواهان براى خدا باشيد. هر چند به زيان خود يا والدين و بستگان شما باشد.
تفاوت ميان اين دو آيه آن است كه اين آيه سفارش مىكند: كينهها و دشمنىهاشمارامنحرف نكند، ولى آيه سوره نساء مىفرمايد: علاقهها و وابستگىها شما را ازمرز عدالت خارج نكند. آرى، عوامل انحراف ازعدالت يا بغض و كينه است، ياحبّ و دوستى كه هر آيه به يكى از آنها اشاره دارد.
ازآنجاكه ناديده گرفتن كينههاى درونى در باره مردم دشوار است، لذا در اين آيه چند فرمان و چند تشويق به كار رفته است. «لايَجْرِمَنَّكُمْ» … «اعْدِلُوا» … «هُوَأَقْرَبُ») … «اتَّقُوااللَّهَ …»
پيامها:
1- عدالت اجتماعى، تنها در سايه ايمان به خدا و معاد استقرار مىيابد. «ياأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا» … «اعْدِلُوا»
2- عدالت، تنها يك ارزش اخلاقى نيست. فرمان حتمى الهى است. «كُونُوا»
3- اگر انگيزهى انسان كينههاى او شد، اخلاصى در كار نيست، ولى اگر قيام براى خدا باشد، كينهها دراجراى عدالت بىاثر مىشود. «قَوَّامِينَ لِلَّهِ» … «لايَجْرِمَنَّكُمْ»
4- عدالت مستمر به صورت ملكه و عادت، ارزش است، نه عدالت لحظهاى.
»كُونُوا» … «شُهَداءَ بِالْقِسْطِ … «
5- مؤمنان، هم رابطه با خدا دارند. «قَوَّامِينَ لِلَّهِ» و هم در رابطه با مردم گواهى به عدل مىدهند. «شُهَداءَ بِالْقِسْطِ»
6- اگر باور كنيم كه خدا عملكرد ما را مىداند، به عدل رفتار خواهيم كرد. «شُهَداءَبِالْقِسْطِ» … «إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ»
7- انسانهاى كينهتوز وعقدهاى نمىتوانند عادل باشند. (براى رسيدن به عدالت بايد كينهها را كنترل كرد) «لايَجْرِمَنَّكُمْ»
8- احساسات بايد تحت الشعاع عدالت باشد. «لايَجْرِمَنَّكُمْ») … «اعْدِلُوا»
9- كينهجويى،ازعوامل انحراف از عدالت است. «شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى أَلَّا تَعْدِلُوا»
10- درسياست گذارىها و روابط داخلى وخارجى حتّى نسبت به دشمنان هم عادل باشيم. «شَنَآن قَوْمٍ»
11- انسانهاى عادل و منصف، به تقوا نزديكترند. «اعْدِلُوا هُوَأَقْرَبُ لِلتَّقْوى»
برگرفته از: تفسيرنور،ج3،ص: 40
/انتهای متن/