زنان بازیگر، الگوی فرهنگی حجاب از دیروز تا امروز

همایش “نگرش علمی و کاربردی به عفاف و حجاب با محوریت جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی حجاب در مرکز همایش‌های بین‌المللی دانشگاه الزهرا ” روز هشتم آبان ماه  برگزار شد.

همایش کار خود را با سخنرانی سرکار خانم دکتر مریم قاضی نژاد از اساتید رشنه جامعه شناسی دانشگاه الزهرا که از داوران همایش هم بود، آغاز شد.

دکتر قاضی نژاد در سخنان خود، جامعه‌شناسی را بهترین راه‌حل برای شناخت بیشتر مسائل علمی و فرهنگی بیان کرد و ضرورت برگزاری این همایش را در راستای شناخت و برخورد با آسیب‌های اجتماعی تاکید نمود و  ارائه چهار مقاله برگزیده از مقاله های رسیده به همایش را  در نشست در همین راستا مهم دانست.
احساس امنیت اجتماعی عامل حضور فعال زنان در اجتماع

به دنبال این مقدمه دکتر زهرا میرحسینی، مقاله خود را با عنوان “نگرش زنان به پوشش و تأثیر آن در تحولات اجتماعی” ارائه داد.

وی تاکید کرد که با توجه به افزایش موج تغییرات و تحولات اجتماعی و حضور زنان در عرصه‌های عمومی و مشارکت در برنامه‌ها و فعالیت‌های اجتماعی، احساس تمایل زنان به ضرورت امنیت اجتماعی هم بیش از گذشته است.

وی اضافه کرد:

“بر اساس تحقیقاتی که ما بر روی گروهی از زنان داشتیم، هر چه زمینه های پذیرش اجتماعی نسبت به پوشش بهتر زنان بیشتر باشد آنها بهتر می توانند به کمک پوشش مناسب بهتربه  احساس امنیت اجتماعی برسند.”

دکتر میر حسینی در آخر اشاره کرد:

” دلایل ایجاد این احساس امنیت اجتماعی در تحقیقات مختلف مورد بررسی قرارگرفته که ازجمله آنان تأثیر

 محیط و فضای شهری، عملکرد فردی، سرمایه‌های اجتماعی، مهارت حل مسئله، عوامل اجتماعی و تجربه‌ی آزار و خشونت است.”

تأثیر سبک زندگی در نوع پوشش

دکتر زینت دخت بروجردیان، سخنران بعدی همایش  هم مقاله اش را  با عنوان “نوع پوشش و سبک زندگی” به انواع سبک زندگی و عوامل مؤثر بر آن ‌پرداخت و اظهار داشت:

“سبک زندگی می تواند شهری و روستایی یا شرقی و غربی یا اسلامی و غیر اسلامی باشد و  نوع پوشش در هر منطقه بسته به سبک زندگی در آن ‌محیط و شرایط شان تغییر می‌کند. مثلاً هرچه محیط زندگی کوچک‌تر باشد نوع پوشش افراد ساده‌تر است. عواملی هم مثل خانواده، شرایط محیطی، اعتقادات، فعالیت اجتماعی و آزادی بر سبک زندگی تأثیرگذار است. برای نمونه هرچه نقش خانواده پررنگ‌ تر باشد، در نوع پوشش مناسب تأثیر بیشتری می‌گذارد.”

شیوه مدیریتی خانواده از عوامل مؤثر در بی‌حجابی

“شناخت ارتباط بین سیستم مدیریت خانواده با گرایش به بی‌حجابی در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان مهاباد”، عنوان مقاله ارائه‌شده به همایش از سوی  سیمین براز بود.

در این مقاله محقق مسئله حجاب و پوشش را از مسائل مهم بشری و از احکام متعالی اسلام دانست که در آیات قرآن کریم به‌صورت دقیق به آن پرداخته‌شده است و  حفظ حرمت و قداست انسان یا کرامت زن با حفظ حجاب و عفاف است که صورت می گیرد.

وی در ادامه از شیوه‌های مدیریتی در خانواده های پدرسالار،  خانواده آزاد و مطلق، خانواده مذهبی سخت‌گیر،  خانواده آسان‌گیر، خانواده مقتدرانه و منطقی و در خانواده گسسته و پریشان  به‌عنوان عوامل تأثیرگذار در بی‌حجابی فرزندان نام برد.

واکنش مردم نسبت به اجبارهای حکومتیدکتر محمدرضا قائمی نیک، یکی از داوران همایش هم مقاله‌ای با عنوان “بررسی وضعیت حجاب در دوره معاصر با تأثیر از پهلوی دوم” ارائه داده بود.

وی در ابتدا با بیان اینکه در دوره پهلوی حکومت می‌خواست حجاب را به‌اجبار از مردم بگیرد و در دوره معاصر این باور در بین مردم است که جمهوری اسلامی حجاب را به مردم اجبار می‌کند، تاکید کرد که از این دو مقوله استنباط می‌شود که مردم نسبت به هر چیز اجباری از سوی دستگاه حکومت واکنش نشان می‌دهند.

دکتر قائمی نیک در ادامه به بیان رویکرد پهلوی دوم در برخورد باحجاب پرداخت و اشاره کرد:

” در دوره پهلوی دوم برخورد باحجاب به دو دوره تقسیم می‌شود که یک دوره در زمان آیت‌الله بروجردی و یک دوره بعد از حیات ایشان است. از سال 1970 به بعد بی‌حجابی زن بعنوان عامل پولساز در صنعت هالیوود شکل گرفت. در دوران پهلوی دوم هم با سیلی از زنان بی‌حجاب بعنوان بازیگر و خواننده مواجهیم که اینها  الگوی فرهنگی جامعه در این دوران هستند و تصویری جز بی‌حجابی را ارائه ندارند. در زمان معاصر بعد از انقلاب هم توجه به الگوپذیری جامعه از سینما و اهمیت دادن به حفظ حجاب در آن، بسته به سلیقه دولت‌ های روی کار آمده متفاوت بوده است.”

/انتهای متن/